نجات زمین با فناوری جدید تثبیت نیتروژن

کودهای شیمیایی صنعتی، یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد آلودگی است. در واقع انتقال این کودها به آب روخانه‌ها یا سفره‌های زیرزمینی، یکی از مهم‌ترین دلایل آلودگی آب روی زمین است.

کودهای شیمیایی صنعتی، یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد آلودگی است. در واقع انتقال این کودها به آب روخانه‌ها یا سفره‌های زیرزمینی، یکی از مهم‌ترین دلایل آلودگی آب روی زمین است.

از آنجا که بسیاری از محصولات مهم کشاورزی نمی توانند نیتروژن مورد نیاز خود را تامین کنند، تنها راه پیش رو برای کشاورزان، بهره گیری از این کودهای شیمیایی نیتراته است؛ اما به نظر می رسد پژوهش ده ساله دانشمندان دانشگاه ناتینگهام در انگلستان، امیدهایی را برای رهایی از این معضل بزرگ پدید آورده است.

تنها تعداد محدودی از گیاهان (همچون نخود سبز یا سویا) از توانایی به دست آوردن (یا به اصطلاح علمی تر «تثبیت») نیتروژن از هوا برخوردارند. این گیاهان برای این کار از نوعی باکتری تثبیت کننده نیتروژن استفاده می کنند. باکتری های تثبیت کننده نیتروژن که با این گیاهان همزیستی دارند، به گیاه در به دست آوردن اکسیژن کمک می کنند و در مقابل، از قند تولید شده توسط گیاه استفاده می کنند؛ اما بسیاری از گیاهان از چنین فرصتی محروم هستند و باید نیتروژن مورد نیاز را از خاک به دست آورند. از آنجا که تعداد گیاهان موجود در مزارع بسیار زیاد است، نیتروژن موجود در خاک جوابگو نبوده و به همین دلیل باید از کودهای شیمیایی دارای ترکیبات نیتروژنی استفاده کرد.

یکی از گیاهانی که دارای تثبیت کننده نیتروژن است، نوعی نیشکر برزیلی است. در مزارع پرورش این گیاه از کود نیتراته زیادی استفاده نمی شود، اما در مقابل، محصول تولیدی در این مزارع بسیار بالاست. پژوهشگران دانشگاه ناتینگهام به این نتیجه رسیدند که باکتری تثبیت کننده موجود در این نوع از نیشکر برزیلی را می توان در بسیاری از گیاهان دیگر نیز جا داد. در این فرآیند، ابتدا دانه های گیاه مورد نظر را با لایه ای غیرسمی که دربردارنده باکتری تثبیت کننده نیتروژن است، پوشانده می شود. همزمان با جوانه زدن دانه و رشد گیاه، باکتری وارد ریشه گیاه می شود و در نهایت در تمامی سلول های ریشه جا می گیرد. به کلامی دیگر، هر سلول این گیاه قادر خواهد بود درست همانند نیشکر برزیلی، به شکلی مستقل نیتروژن مورد نیاز خود را از هوا به دست آورد.

پژوهش های این دانشمندان نشان می دهد، این باکتری می تواند ۶۰ درصد از نیاز هر گیاه به نیتروژن را تامین کند. آنها امیدوارند طی دو تا سه سال آینده، این فناوری در کشورهای مختلف در اختیار کشاورزان قرار گیرد. گسترش استفاده از این فناوری نه تنها می تواند تا حدی جلوی آلودگی روزافزون منابع آبی را بگیرد، بلکه می تواند سبب افزایش تولید محصولات کشاورزی و در نتیجه امنیت بیشتر غذایی ساکنان کره زمین شود.