زباله‌های فضایی را چه کنیم؟

حالا که شب یلدا را پشت‌سر گذاشته‌ایم شاید بسیاری از اکنون به فکر کارهای آخر سال افتاده باشند و چه کاری زمان‌بر‌تر و پر‌استرس‌تر از خانه تکانی؟ اما اگر زمانی حجم کارهای پیش‌رو …

حالا که شب یلدا را پشت‌سر گذاشته‌ایم شاید بسیاری از اکنون به فکر کارهای آخر سال افتاده باشند و چه کاری زمان‌بر‌تر و پر‌استرس‌تر از خانه تکانی؟ اما اگر زمانی حجم کارهای پیش‌رو شما را به وحشت انداخت، اندکی به بالای سرتان نگاه کنید تا با دیدن چشم‌اندازی از پیچیدگی‌های برخی از خانه‌تکانی‌ها، کارهای خانه برایتان به امری مفرح بدل شود.
فضای بالای جو زمین را انبوهی از زباله‌های فضایی پر کرده است. این زباله‌ها شامل قطعات طبقات بالایی پرتابگرها، قطعات اضافی و خرده‌ریزهای حاصل از برخورد برخی از ماهواره‌ها و ماهواره‌های مرده در مدار است. بخشی از این زباله‌ها را ماهواره‌های از کار افتاده تشکیل می‌دهد و بسیاری از این ماهواره‌ها در مداری به نام مدار گورستان ماهواره‌ها قرار گرفته‌ است. هم‌اکنون حداقل ۱۳۰۰ ماهواره خارج از رده در این مدار قرار دارند.
این زباله‌های فضایی رو به ازدیاد به خطری بالقوه برای برنامه‌های فضایی بدل می‌شود. ممکن است این ماهواره‌ها در این مدار با هم برخورد کرده و قطعات حاصل از این برخورد، ابری از قطعات کوچک‌تر را بوجود آورد که هر یک از آنها می‌تواند ماهواره و از آن بدتر سفینه‌ای سرنشین‌دار و ایستگاه فضایی را مورد تهدید قرار دهد.
طرح‌ها و برنامه‌های متعددی برای حل مشکل زباله‌های فضایی مطرح شده و یکی از جدید‌ترین این طرح‌ها بازیابی و استفاده مجدد از قطعات آنهاست.
بسیاری از قطعات این ماهواره‌ها قابل بازیابی و استفاده مجدد است و اکنون پروژه‌ای به نام «فونیسک» مطرح شده که قرار است این ماهواره‌ها را از این مدار شکار و قطعات قابل استفاده آنها جدا کرده و به زمین برگرداند تا در ساخت ماهواره‌های جدید مورد استفاده قرار گیرد. به نظر ولخرجی بزرگی می‌آید، اما واقعیت این است که این طرح بیش از این ‌که با هدف مبارزه با آلودگی فضایی اتفاق بیفتد به این دلیل است که هزینه‌ای که صرف بازیابی این ماهواره‌ها و استفاده از قطعات آنها می‌شود ده برابر کمتر از ساخت دوباره قطعات ماهواره‌های جدید است.
این پروژه ربایتک از سال ۲۰۱۵ کار خود را آغاز می‌کند و اولین گام آن تلاش برای شناسایی و جداکردن آنتن‌های ارتباطی ماهواره‌ها خواهد بود.

منبع: Popular Science