تقویم مایا، تقویم بدون تکرار

در تقویم مایا روز اول دی ۱۳۹۱ یا ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ با پایان یافتن چیزی شبیه هزاره در تقویم امروزی رشته‌ای از صفر به نمایش درخواهد آمد. البته این زمان در تقویم مایا پایان هزار سال …

در تقویم مایا روز اول دی ۱۳۹۱ یا ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ با پایان یافتن چیزی شبیه هزاره در تقویم امروزی رشته‌ای از صفر به نمایش درخواهد آمد.
البته این زمان در تقویم مایا پایان هزار سال نیست. به اعتقاد بیشتر کارشناسان نقطه آغازین تقویم مایاها ۱۱ آگوست سال ۳۳۱۴ قبل از میلاد مسیح بوده است. بیشتر فواصل زمانی در تقویم مایایی مضرب‌هایی از ۲۰ هستند. فاصله زمانی ۷۲۰۰ روز در تقویم مایا یک کاتون است. هر ۲۰ کاتون یک بکتون را که معادل ۱۴۴ هزار روز است، می‌سازد. هرچند برخی کتیبه‌های باستانی گذشت ۱۳ بکتون را ورق خوردن یک هزاره می‌دانند، تعدادی دیگر از سنگ‌نوشته‌ها هم نشان می‌دهند که تقویم همچنان ادامه دارد. با چنین محاسبه‌ای با پایان یافتن ۱۳ بکتون، دنیا در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ به پایان خواهد رسید.
به گفته برخی باستان‌شناسان، تقویم مایا آن طور که برخی دیگر اظهار می‌کنند، سال ۲۰۱۲ به پایان نمی‌رسد و قدیمی‌ها هم هرگز این سال را به عنوان پایان دنیا نمی‌شناختند، اما روز ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲، روز مهمی برای تمدن مایاست. آنتونی اونی، باستان‌اخترشناس دانشگاه کلگیت در ایالت نیویورک می‌گوید: «این زمانی است که بزرگ‌ترین دوره در تقویم مایا (یک میلیون و ۸۷۲ هزار روز یا ۳۷/۵۱۲۳ سال) به پایان می‌رسد و دوره جدید آغاز می‌شود. در دوران اوج شکوه امپراتوری مایا، آنها تقویم بدون تکرار «شمارش بلند» را اختراع کردند؛ تقویمی با دوره‌ای بسیار طولانی که از بنیان‌های فرهنگی نشات می‌گیرد و به مساله خلقت باز‌می‌گردد. دوره کنونی تقویم شمارش بلند در آنچه مایا به عنوان آغاز آخرین دوره آفرینش می‌داند، در انقلاب زمستانی ۲۰۱۲ به پایان می‌رسد. مایا این تاریخ را که هزاران سال پیش از تمدنش است، به عنوان «روز صفر» یا ۱۳.۰.۰.۰.۰. نوشته است و در دسامبر ۲۰۱۲ تقویم گردشی مجددا به روز صفر می‌رسد و بازه طولانی دیگری آغاز می‌شود. این ایده حاکی است زمان و تمام جهان تجدید می‌شود، چه‌بسا بعد از سپری شدن دوره‌ای پراسترس. این درست مشابه شرایطی است که ما همیشه روز اول سال، سال را نو می‌کنیم یا حتی در صبح بعد از تعطیلات آخر هفته.

▪ کشف قدیمی‌ترین تقویم به جای مانده از مایاها
باستان‌شناسان آمریکایی در خانه‌ای در ویرانه‌های شهر شولتون از شهرهای مایاها در گواتمالا، تقویمی نجومی پیدا کردند که قدیمی‌ترین تقویم کشف ‌شده از این دست است. این تقویم که متعلق به قرن نهم است از دیگر تقویم‌های کشف ‌شده مایاها صدها سال قدیمی‌تر است. در این تقویم که شامل ۷ هزار سال آینده می‌شود، پیشگویی «پایان جهان در سال ۲۰۱۲» بازتابی ندارد.
سال ۲۰۰۵ هنگامی که گروهی از باستان‌شناسان به سرپرستی ویلیام ساتورنو از دانشگاه نیوهمپشایر در چند کیلومتری شهر شولتون در سان‌‌بارتولو مشغول تحقیق و بررسی بودند، موفق شدند حکاکی‌هایی را کشف کنند. اما سرنخ کشف جدید به سال ۲۰۱۰ مربوط می‌شود. در آن زمان خانه‌ای در شهر شولتون پیدا شد که با انبوهی از گیاهان پوشیده شده بود. بیرون آوردن این خانه و دسترسی به حکاکی‌های درون آن تاکنون طول کشیده است. مایاها معمولا سقف ساختمان‌ها را ویران می‌کردند و روی ویرانه ‌ساختمان‌ها، بناهای جدیدی می‌ساختند، اما این خانه با دیگر خانه‌ها متفاوت بود. در اصلی خانه را با ماده‌ای پر کرده بودند. باستان‌شناسان هنوز به علت این کار پی نبرده‌اند، اما گمان می‌کنند این کار باعث می‌شد که دست‌کم نقاشی‌های روی دیوار بیش از ۱۰۰۰ سال باقی مانده و از بین نرود.
شگفتی‌های سازه مایایی: در تصاویر برداشته‌ شده از این ساختمان دیوارهایی به پهنای ۲ و ارتفاع ۳ متر دیده می‌شود. بخش عمده کف ساختمان را نیز سکوهای سنگی پوشانده است. ۳ دیوار از ۴ دیوار و همچنین سقف ساختمان وضعیت خوبی دارد، روی دیوار شرقی، تصاویر چند انسان در حالت نشسته در اندازه‌های طبیعی با جامه‌هایی سیاه و سرهایی مزین دیده می‌شود که همه آنها به سوی دیوار شمالی نگاه می‌کنند. روی دیوار شمالی شخصی دیده می‌شود که مزین‌تر است و حکاکی آن نیز پیچیده‌تر از ۲ نفر اول است. این شخص ابزار حکاکی به دست دارد که متوجه تصویر پیچیده دیگری است. ویلیام ساتورنو معتقد است این تصویر باید پادشاه شولتون و یکی از خدایان مایاها باشد. روی دیوارهای داخلی ساختمان همراه با این تصاویر می‌توان نقوش، فهرست‌های نجومی و لوح‌های دیگری را دید. ساتورنو معتقد است این تقویم‌های نجومی شامل تقویم ۲۶۰ روزه مراسم آیینی، تقویم خورشیدی ۳۶۵ روزه و همچنین یک دوره سالانه ۵۸۰ روزه متعلق به سیاره ونوس و یک دوره ۷۸۰ روزه متعلق به سیاره مریخ و تقویم‌هایی متعلق به مراحل مختلف کره ماه است.