اهمیت مسواک و نخ دندان در دوران بارداری

بعضی از خانم‌های باردار به دلیل تهوع و احساس ناخوشایند هنگام مسواک زدن، استفاده از مسواک و نخ دندان را جدی نمی‌گیرند و اگر در دوران بارداری یا پس از زایمان هم با مشکلات دندان …

بعضی از خانم‌های باردار به دلیل تهوع و احساس ناخوشایند هنگام مسواک زدن، استفاده از مسواک و نخ دندان را جدی نمی‌گیرند و اگر در دوران بارداری یا پس از زایمان هم با مشکلات دندان و لثه مواجه ‌شوند، آن را به فرآیند بارداری نسبت می‌دهند و می‌گویند مشکلات لثه در بارداری ایجاد می‌شود در حالی که این عارضه لزوما در تمام زنان باردار بروز نمی‌کند و با رعایت کامل بهداشت دهان، قابل پیشگیری است...
با اینکه معمولا افزایش شدت التهاب لثه در دوره بارداری، به‌خصوص در ماه دوم و سوم تا ماه هشتم دیده می‌شود، اما باید بدانید که بارداری باعث التهاب لثه نمی‎شود و علت التهاب لثه در این دوران نیز مانند شرایط عادی، وجود رسوبات میکروبی است. اگر خانمی در دوران بارداری به دلیل وجود حالت تهوع، از مسواک و نخ دندان کمتر از دوران قبل از بارداری خود استفاده کرده باشد، میزان جرم و دیگر رسوبات میکروبی در دهانش بیشتر از مقدار قبل از بارداری می‌شود و درنتیجه شدت التهاب لثه بعد از زایمان که متناسب با مقدار رسوبات است، بیشتر خواهد بود.
توجه داشته باشید که در دهانی که مرتب با مسواک و نخ دندان تمیز نمی‎شده و درنتیجه جرم و رسوبات میکروبی دیگر در آن تشکیل شده، قبل از بارداری نیز التهاب لثه وجود داشته است اما مقدار و شدت آن کمتر بوده و درنتیجه احتمالا به آن توجه لازم نشده است. ولی پس از بارداری، التهاب لثه شدت بیشتری پیدا می‌کند و زن باردار متوجه آن می‌شود بنابراین ممکن است به اشتباه فکر کند این تغییرات به علت بارداری ایجاد شده است. اگر قبل از بارداری بهداشت دهان رعایت شود و در صورت نیاز به جرم‌گیری و درمان لثه، این درمان‌ها انجام بگیرد و دهان با مسواک و نخ دندان تمیز شود، نباید نگران بروز این مشکل در دوران بارداری بود.
علایم التهاب لثه شامل قرمزی، تورم و افزایش حجم لثه هستند. ممکن است لثه با تحریک‌های بسیار مختصر مانند گاززدن میوه‎ها، جویدن غذا یا مسواک خون‌ریزی ‎کند. اگر بیماری لثه و از بین رفتن استخوان اطراف دندان‌ها از قبل هم وجود داشته باشد، این علایم همراه با لقی دندان‌ها و ایجاد فاصله بین آنها، گاهی در دوران بارداری شدیدتر هم می‌شوند.
در هر حال بعد از زایمان تا وقتی که رسوب‌های میکروبی (جرم و پلاک میکروبی) در دهان وجود داشته باشد، لثه خود‌به‌خود سلامت خود را بازنمی‌یابد ‎و لازم است جرم‌گیری و تمیز کردن کامل دهان انجام شود.

دکتر مریم سقازاده
متخصص بیماری‌ها و جراحی لثه و استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران