نگاهی به بحث دکور در سریال مختار نامه

پروسه ساخت یک سریال تاریخی فاخر را نباید تنها در تحقیق و نگارش فیلمنامه و شیوه کارگردانی آن خلاصه کرد. شاید یکی از مشکل ترین و مهمترین بخش سریالهای اینچنینی را ساخت دکورهای …

پروسه ساخت یک سریال تاریخی فاخر را نباید تنها در تحقیق و نگارش فیلمنامه و شیوه کارگردانی آن خلاصه کرد. شاید یکی از مشکل ترین و مهمترین بخش سریالهای اینچنینی را ساخت دکورهای عظیم آن شامل می شود. دکورهای به غایت عظیمی که می بایست خود به تنهایی مکمل داستان فیلم باشند.دکورهایی که خود گویای تاریخ آن زمان و اکوسیستم محیطی آن است و طبیعتا باید برای نشان دادن چنین امر مهمی، نهایت دقت و ممارست به کار گرفته شود. در سریال های تاریخی، دکورها هستند که گوشه ای از فیلمنامه را برای مخاطب خود واگویه می کنند. بخش هایی که در قالب جمله درنمی آیند و نمی توان آنها را به صورت دیالوگ هایی از زبان شخصیت های داستان شنید.با این توصیف،مفهوم حقیقی دکور در کارهای تاریخی نمود بیشتری داشته و معنا یافته تر به چشم می آید. بنابراین بسیار حیاتی است که ساخت این دکورها با چه پشتوانه علمی و توسط چه کسی، به انجام می رسد. ساخت چنین دکورهایی علاوه بر مساحت بالای زمین،سالها وقت و همت را می طلبد تا بتواند جزو صحیحی از یک اثر تاریخی به شمار بیاید.
اما روی سخن ما با دکورهای عظیم سریال "مختار نامه" است که پخش آن،هفته گذشته با اقتدار فنی بالایی به پایان رسید. شاید در مورد این سریال نقدهای اندکی وجود داشته باشد اما نکته قابل توجه این است که در این چند ماهه از زمان پخش سریال،حتی یک نقد هم نسبت به نوع دکور این سریال منتشرنشد و این نشان می دهد که این کار عظیم، در نهایت دقت و صلابت خود صورت پذیرفته است. دویست و چهل هزار متر مربع مساحت، هفت هزار متر مربع دکور و ده میلیارد تومان هزینه، چیزی نیست که بتوانیم به این سادگی ها از کنارش عبور کنیم.به جز کعبه و مسجد الحرام که اساسی ساخته شده اند و مسحکم اند، مابقی بنایا را دیوارهای گچی پیش ساخته، پنل و کارتن پلاست هایی که روی داربست های فلزی سوار شده اند، تشکیل می دهند. اما همین شیوه نیز توانسته سالها پاسخگوی گروه سازنده باشد،کمااینکه چنین بناهایی در زمستان امسال هم دچار آسیب نشده و سالم مانده است.
نکته قابل توجه و البته ناراحت کننده موضوع آنجاست که گویا مالک زمین، قصد تخریب بناها را دارد. سازمان صدا و سیما و هیچ نهاد دیگری نیز تاکنون نتوانسته اند تصمیمی جدی برای عدم نابودی این بناهای عظیم و زیبا اتخاذ کنند.حتی پیشنهاد وسوسه انگیز تهیه کننده سریال "مختارنامه" مبنی بر تبدیل شدن موزه در طول پخش سریال و حتی بعد از آن، با وجودی که می توانست خرج ده میلیاردی خود را درآورد،متاسفانه پذیرفته نشد تا این بناها در سکوت و انزوا تخریب شوند.با وجود حرف های فلاح، تهیه کننده "مختارنامه"، که موزه شدن این بنایا،سبب رونق اقتصادی محله احمدآباد مستوفی می شود اما اهالی و مقامات مسئول هم هیچ رغبتی برای عدم تخریب این بناها از خود نشان نمی دهند.
در ذهنتان سریالهای تاریخی فاخر را مرور کنید: امام علی(ع)، ولایت عشق، سربداران، مردان آنجلس، مریم مقدس و... دکور کدام یک از این سریالها توانسته اند همچون دکورهای سریال مختارنامه، در قد و قامت یک کاراکتر اصلی بدرخشند و اینگونه در ذهن ها باقی بمانند؟ عدم تخریب دکورهای مختارنامه، ضرورت یک اقدام فرهنگی عاجل را می طلبد تا با نگاهی حرفه ای به این بحث، طول عمر چنین سریال های فاخری را تنها به زمان پخششان محدود نکنیم.


نویسنده : مجتبی اردشیری