تمرکز آب می‌خواهد!

اساسا یکی از ارکان‌ اصلی سلامت به معنای کمی و کیفی، مساله هیدراتاسیون یعنی تعادل آب و الکترولیت‌ها در بدن است. در واقع مفهوم کلی هیدراتاسیون به تعادل بین مایعات و املاح موجود …

اساسا یکی از ارکان‌ اصلی سلامت به معنای کمی و کیفی، مساله هیدراتاسیون یعنی تعادل آب و الکترولیت‌ها در بدن است. در واقع مفهوم کلی هیدراتاسیون به تعادل بین مایعات و املاح موجود در داخل و خارج از سلول گفته می‌شود.
یعنی ما باید سعی کنیم در تمام شرایط و لحظه‌ها به مقدار لازم آب بنوشیم و در تمام ساعات بیداری به حس تشنگی خودمان به درستی پاسخ بدهیم. به این معنا که کوچک‌ترین حس تشنگی را با مصرف به اندازه مایعات که بهترین آنها در حالت معمولی آب است جواب بدهیم مگر اینکه از دست‌ دادن آب و املاح بدن به گونه‌ای باشد که نیاز به مصرف مایعاتی فراهم شود که به همراه‌شان املاح از دست رفته نیز دریافت و نیاز به آنها جبران شود.
نکته دیگر در مورد نقش آب در میزان یادگیری افراد است. بد نیست بدانید که کوچک‌ترین میزان کاهش آب و مایعات در بدن افراد، اول بر مغز اثر می‌گذارد؛ به گونه‌ای که اگر آب بدن فردی کم بشود، قدرت تمرکز ذهنی او هم تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد و پایین می‌آید. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید حتی ۲ تا ۳ درصد کاهش دریافت آب هم می‌تواند تمرکز و توجه ذهنی را در بدن ما کاهش دهد و این کاهش توجه و تمرکز می‌تواند به طور مستقیم روی کاهش یادگیری به خصوص در کودکان، نوجوانان یا دانشجویان در حال تحصیل یا هر فرد دیگری که از حداکثر پتانسیل ذهنی خود برای یادگیری استفاده می‌کند، تاثیرگذار باشد. ‌
این نشان‌می‌دهد که هیدراتاسیون می‌تواند بر عملکردهای ذهنی ما تاثیر مستقیم بگذارد. یکی دیگر از مواردی که باید به آن اشاره کرد این است که بیشتر دانش‌آموزان و دانشجویان برای هوشیاری بیشتر در شب‌های امتحان چای، قهوه و نسکافه زیادی می‌نوشند و این عادت اگر خارج از حد تعادل باشد،‌ می‌تواند باعث کم شدن آب بدن آنها شود چون نوشیدنی‌های کافئین‌دار، مدر هستند و در صورت مصرف بیش از اندازه ممکن است میزان آب و الکترولیت‌های بدن را کاهش دهند. در نتیجه قدرت تمرکز و یادگیری افراد در شب امتحان نه تنها بالا نمی‌رود،‌ بلکه یادگیری هم کم ‌می‌شود و روی عملکردهای ذهنی تاثیر می‌گذارند. بنابراین محصلان عزیز باید توجه داشته باشند که برای هوشیاری و تمرکز بیشتر در شب امتحان،‌ ساعات خواب و بیداری‌شان را بهتر تنظیم کنند و از مصرف بیش از اندازه نوشیدنی‌های کافئین‌دار بپرهیزند.

دکتر محمدرضا وفا
متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی
دانشیار دانشگاه