روزنامه انتقام

روزنامه انتقام در واکنشی از سوی لبیب الملک مدیر جریده مظفری به تبعیدش از سوی انگلیس بود. شرح ماجرا از این قرار بود که نامبرده که در شهر بوشهر به انتشار روزنامه مظفری مشغول بود …

روزنامه انتقام در واکنشی از سوی لبیب الملک مدیر جریده مظفری به تبعیدش از سوی انگلیس بود. شرح ماجرا از این قرار بود که نامبرده که در شهر بوشهر به انتشار روزنامه مظفری مشغول بود از سوی انگلیسی ها از این شهر تبعید شده بود. زمانی که قصد مراجعت به ایران را داشته و مکاتباتی با حکومت بوشهر و کنسولگری انگلیس می نماید از سوی کنسول انگلیس پاسخ می گیرد که برای ورود به ایران باید پنج هزار روپیه در بانک شاهنشاهی به ودیعه بگذارد که اگر روزی بر ضد سیاست انگلیس و مصالح انگلیسی ها چیزی بنویسد یا اقدامی بنماید، حق برداشت پنج هزار روپیه را نداشته باشد. لبیب الملک که سرانجام موفق به اجرای شرط انگلیسی ها نمی شود به کربلا عزیمت و در این شهر به کمک فرزندش اقدام به تأسیس روزنامه انتقام می نماید. و در واقع قصد وی از این اقدام ستاندن انتقام از انگلیسی ها بوده است. ‏
بیشتر مقصود لبیب الملک از تأسیس و انتشار روزنامه انتقام در کربلا تحریک ایرانیان و اعراب مقیم این شهر بر ضد سیاست های استعمار انگلیس و روسیه بوده و ضمنا در صدد بوده است که از این طریق ایرانیان را به طرفداری از آلمان و دولت عثمانی تشویق نماید و به همین علت بیشتر مندرجات روزنامه انتقام درباره فتوحات آلمان و عثمانی و شکست های متفقین در جنگ جهانی اول می باشد. ‏
روزنامه انتقام چنانچه اشاره شد در کربلای معلی تأسیس شده و عنوان تلگرافات و مراسلات آن "کربلا، مطبعه حسینی" است. در عنوان روزنامه مطالب و جملات زیادی به خط ریز به زبان فارسی و عربی نوشته شده که برخی از آنها به این شرح است: "و ما توفیقی الا بالله العلی العظیم" و نیز در زیر کلمه انتقام (اسم روزنامه) این آیات از قرآن درج است: "یا ایها النبی جاهد الکفار و المنافقین و الغلظ علیهم" "یا ایها الذین آمنو لم تقولون ما لا تفعلون و اعدو لهم ما استطعتم".
در زیر آیات مذکور این چند جمله به زبان فارسی و عربی درج شده است: "ای مسلمانان ای مومنان به کتاب الله، ای دینداران، این ایرانیان غیرتمند، الله الله بالاسلام، الله الله بالدین، الله الله بالوطن، الله الله بالامه، الله الله باالناموس و العصمه" ‏درباره طرز انتشار روزنامه چیزی قید نشده است و فقط چنین آمده است: "این ورقه موقتا طبع می شود فقط به امید ایقاظ و انتباه کافه مسلمانان دنیا" قیمت اشتراک سالیانه و شش ماهه روزنامه به شیوه ای عجیب بدین صورت تعیین شده:
" یک جو ملاحظه، یک ذره غیرت و ابراز هنر در اخذ انتقام از دشمنان دین و حفظ اسلام که مربوط به روسا و خوانین و مشایخ است." "سه ماهه، تک نمره: فریب نخوردن افراد ملت از دسایس بعضی وزرا و رجال و حکام و مأمورین خائن و وطن فروش که دستیاران و کارکنان و متجاوزین خارجه و جادوگران انگلیس اند." در خارجه "به انضمام خرج پست فی الجمله قدردانی از غیرتمندان بصیر و لو بذریعه مکاتبات شخصی هم باشد اولیای امور را متذکر شوند که نترسند."‏
مشخصات و ویژگی های روزنامه انتقام از روی شماره نمونه ای که در دست می باشد از این قرار است: این روزنامه در هشت صفحه به قطع کوچک خشتی با خط نسخ ریز و با چاپ سنگی طبع و منتشر می شده است. در هیچ جای روزنامه نامی از ناشر و نویسندگان قید نشده است و نیز روز انتشار روزنامه معین نگردیده و فقط سال انتشار آن یعنی ۱۳۳۳ هـ.ق در زیر اسم روزنامه آمده است. مندرجات روزنامه به طور کلی عبارت است از ذکر فجایع روس و انگلیس و مخصوصا انگلیسی ها می باشد. ‏
میرزا علی آقا مدیر روزنامه انتقام، مظفری، غیرت و ... پس از تحمل مشقات فراوان سرانجام در سال ۱۳۳۷ هـ.ق در کربلا فوت نمود.‏

ساناز علیمحمدی