توصیه های چشم پزشکی برای بیماران دیابتی

● معاینه های منظم و مکرر ▪ تمام بیماران دیابتی باید بدانند؛ - آسیب چشم از علل مهم معلولیت در بیماران دیابتی است. - دیابت عامل اصلی موارد جدید کوری در کشورهاست. - بروز کوری در بیماران …

● معاینه های منظم و مکرر
▪ تمام بیماران دیابتی باید بدانند؛
- آسیب چشم از علل مهم معلولیت در بیماران دیابتی است.
- دیابت عامل اصلی موارد جدید کوری در کشورهاست.
- بروز کوری در بیماران دیابتی که قند خود را کنترل نکرده اند، ۲۵ برابر افراد غیردیابتی است.
- علت اصلی در آسیب چشم افزایش قند است و ضایعه چشم در بیماران دیابتی که قند خود را به طور جدی کنترل کرده اند، بسیار نادر است.
- دیابت به تمام اجزای چشم مانند شبکیه، زجاجیه، قرنیه، عدسی و ملتحمه آسیب می زند.
- سیر آسیب چشم بی سر و صدا و بدون درد است.
- حتی در مراحل شدت بیماری ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد.
- آسیب شبکیه می تواند باعث کوری غیرقابل برگشت شود لذا در معاینات چشم باید به آن توجه ویژه کرد.
- حتی با آسیب شدید شبکیه ممکن است بینایی خوب باشد. اگر در این زمان مداخلات درمانی صورت گیرد ممکن است بینایی حفظ شود، لذا معاینه منظم و مکرر چشم حتی در افراد بدون علامت، لازم است.
- آسیب شبکیه ممکن است به قدری پیشرفت کند که باعث خونریزی زجاجیه، تورم لکه زرد و کنده شدن شبکیه شود، در این صورت بینایی به شدت کاهش می یابد.
- بیماران باید بدانند افزایش قند با آسیب چشم ارتباط مستقیم دارد و لذا برای پیشگیری باید قند را به طور جدی کنترل کنند.
- فشار خود به طور مستقل باعث آسیب شبکیه می شود و کنترل مناسب آن در پیشگیری از آسیب چشم نقش بسزایی دارد.
- افزایش چربی خون که در بیماران دیابتی شایع است باعث نشت عروق چشم و تشکیل اگزودای سخت در شبکیه می شود. لذا باید به طور کامل درمان شود.
- دفع پروتئین از ادرار (نفروپاتی دیابتی) آسیب شبکیه را شدت می بخشد و لذا این افراد باید در اولین فرصت به چشم پزشک مراجعه کنند.
- در بیمارانی که دچار گزگز و کرختی پا (نوروپاتی) شده اند، آسیب شبکیه بسیار بیشتر است و باید از نظر بینایی و شبکیه تحت مراقبت قرار گیرند.
- ارتباط تغییر شکل مفاصل ناشی از دیابت با آسیب شبکیه به اثبات رسیده است و لذا این افراد نیز باید سریع تر به چشم پزشک مراجعه کنند.
- آسیب شبکیه با بارداری تشدید می شود. لذا زنان دیابتی قبل از بارداری باید معاینه کامل چشم شوند و در دوران بارداری هر سه ماه و در صورت لزوم بیشتر به چشم پزشک مراجعه کنند. این معاینه ها باید در هفته ششم بعد از زایمان نیز ادامه یابد که در حفظ بینایی اهمیت بسزایی دارد.
- در زنان باردار که دچار آسیب شبکیه شده اند به علت خطر خونریزی زجاجیه باید سزارین را در نظر داشت.
- لذا ارتباط نزدیک بیماران دیابتی با تیم معالج خود در پیشگیری از این عوارض بسیار موثر است.
- بیماران مبتلا به آسیب شبکیه باید از منافع درمان به موقع و زودهنگام درمان با لیزر در پیشگیری از نابینایی آگاه شوند.
- بسیار مهم است که سطح آسیب چشم در هر معاینه ثبت و در نوبت های بعدی به پیشرفت آن توجه شود و در صورت لزوم ویترکتومی و لیزردرمانی شروع شود.
● لذا توصیه می شود؛
۱) تمام بیماران دیابتی تیپ یک، پنج سال پس از ابتلا یا در زمان بلوغ معاینه سالیانه چشم را شروع کنند.
۲) بیماران دیابتی تیپ دو باید در زمان تشخیص مورد معاینه چشم قرار گیرند و سپس بر اساس نظر چشم پزشک به طور منظم تحت مراقبت قرار گیرند.
۳) زنان دیابتی که قصد بارداری دارند باید قبل از بارداری یا در اولین فرصت در زمان بارداری تحت معاینه چشم قرار گیرند و سپس در هر سه ماه مورد معاینه مجدد قرار گیرند. شش هفته پس از زایمان نیز چشم ها باید مورد معاینه مجدد قرار گیرد.
دکتر اصغر جعفری