انواع ماهی قزل آلا و زیست شناسی آن

● ماهی قزل آلا در آبهای سرد غنی از اکسیژن و جاری زندگی می کند. در کشور ما دو نوع ماهی قزل آلا وجود دارد: ▪ ماهی قزل آلا رنگین کمان : این ماهی بومی ساحل اقیانوس آرام آمریکای شمالی می …

● ماهی قزل آلا در آبهای سرد غنی از اکسیژن و جاری زندگی می کند. در کشور ما دو نوع ماهی قزل آلا وجود دارد:
▪ ماهی قزل آلا رنگین کمان :
این ماهی بومی ساحل اقیانوس آرام آمریکای شمالی می باشدکه در سال ۱۸۸۰ میلادی به اروپا آورده شد و به تدریج به نقاط مستعد دنیا معرفی شد.بدن این ماهی پوشیده از خالهای سیاه ستاره ای شکل است.ماهیان بالغ در دو طرف بدن نواری به صورت رنگین کمان دارند که به خصوص در ماهیان بالغ نر به خوبی نمایان می گردد. زمان تخم ریزی ماهی قزل آلای رنگین کمان از دی ماه تا اردیبهشت ماه است .گرچه نژادی به دست آمده که تخم ریزی را در آذر ماه و حتی جلوتر شروع میکند .وزن ماهی رنگین کمان در شرایط طبیعی در بعضی از دریاچه ها به ۹ کیلو گرم می رسد . به نظر می رسد که بهترین شرایط در رشد طبیعی در دریاچه های کم عمق با سنگهای آهکی و PH کمی قلیایی می باشد.
▪ ماهی قزلآلای خال قرمز :
این ماهی وابسته به آبهای کوهستانی می باشد و از لحاظ شکل و رنگ بسیار متنوع است و وجه تمایز آن با نوع رنگین کمان خالهای قرمز نارنجی می باشد . اندازه ماهی وابستگی به محیط و میزان غذای طبیعی دارد و به ندرت از ۴۵ سانتی متر تجاوز می کند . تخم ریزی در پاییز و اول زمستان روی بستر شنی با جریان کند آب انجام می گیرد . این ماهی گوشتخوار است و غذای اصلی آن انواع سخت پوستان ـ لارو حشرات و ماهیان ریز می باشد ، و در نزدیکی بستر رودخانه زندگی می کند و در مقایسه با نوع رنگین کمان که وابستگی بیشتر به سطح آب دارد متمایز است.
● مقایسه دو نوع قزل آلا:
بنا به دلایل زیر ماهی رنگین کمان به مراتب برای پرورش مناسب تر است :
▪ این ماهی به مراتب آسانتر از قزل آلا خال قرمز نسبت به محیط سازگاری حاصل می نماید ، تمایل بیشتری به اهلی شدن دارد و از غذای دستی آسانتر استفاده می کند ،. نسبت به درجات آب و کمبود اکسیژن مقاوم است .
▪ این ماهی نسبت به بیماریها به مراتب مقاومتر است .
▪ نمو تخم در زمان کوتاهتری انجام می شود و رشد آن سریعتر است ، کمتر گوشتخوار است و ماهیان کمتری را شکار می کند . دارای رشد سریع است .از انواع کرمها و نرم تنان تغذیه می کند و تحت مدیریت خوب و در صورت برخورداری از تغذیه مناسب در درجه حرارت مطلوب رشد ۷ـ۹ روز طول میکشد که بچه ماهی با وزن ۲ گرم به وزن ۲۵۰ گرم برسد.
● استخرهای پرورش ماهی :
مساحت مزارع خاکی پرورش ماهی قزل آلا معمولا ۵/۰ تا ۲ هکتار است و تعداد مزارعی که بزرگتر از این مساحت باشد خیلی اندک است . تعداد و تناسب استخرها و تاسیسات بستگی به هدف مزرعه دارد و اگر مزرعه قصد فعالیت در تمامی مراحل تولید دارد باید دارای استخرهای مولدین ، ساختمان انکوباسیون ، ساختمان تخم کشی ، استخرهای نوزادگاه و استخرهای پرواری باشد . ولی اگر تولید کننده قصد دارد فقط ماهی گوشتی تولید کندمی تواند دارای استخرهای پرورش ماهیان در سنین مختلف باشد .
شکل استخر ها می تواند طویل و باریک یا گرد با جریان دورانی و …. باشد که هر یک دارای مزایا و معایب خاص خود است .بیشتر استخرها از بتون ساخته شده یا از حوضجه های پیش ساخته فایبر گلاس استفاده می شود .
رایج ترین نوع استخر پرورش در ایران کانال های بتونی به طول ۲۵ـ۳۰ و عرض ۵/۲ـ۳متر است . ولی در کشورهای اروپایی معمولا استخرها با همین ابعاد و حتی بزرگتر ولی خاکی ساخته می شود و نسبت طول به عرض ۹ـ۱۰ به ۱ است .