مجموعه حاضر حاوی مقالاتی است که در آنها مفاهیم مربوط به توتالیتاریسم شرح و ارزیابی شده است .عناوین مقالات و نویسندگان آن از این قرار است :((مفتش بزرگ/ داستایوسکی)), ((رساله عملی برای یک انقلابی/ پخائف)), ((ذهن دربند/ میلوش)), ((رمان و اروپا/ کوندرا)) و ((توتالیتاریسم و فضیلت دروغ/ کولاکوفسکی)) . در مقاله((ذهن دربند)) ماجرای توتالیتاریسم از منظر شاعری نکته سنج و حساس روایت میشود .وی چند و چون زندگی روزمره و نحوه مواجهه مردم با این گونه نظامها را با تکیه به تجربیات دست اول خود باز میگوید ;همچنین وسوسهها و پرتگاههایی که بسیاری از روشنفکران را سرانجام به دامن قدرتهای توتالیتاریستی میاندازد, شرح میدهد .