واژه رى به صورت (RAGA)در ونديداد، فرگرد اول، يسنا ۱۹، پاره ۱۸ و (RAGA) در سنگ‌نبشته بيستون و به صورت (RAGES) ،(RHAGEIA) ،(RHAGA) ،(RAGAU) ،(RHAGOE راگس و راجس و (RAL) سرياني، (RE) ارمني، (RAGH) (RAL ( RAG پهلوى آمده است. در کتاب عهد عتيق کتاب دوم پادشاهان، باب ۱۷، بند ۶ و باب ۱۸، بند ۱۱ از رى ياد شده است و نيز نام رى در آثار يونانى و لاتين و سنگ‌نبشته‌هاى باستانى (کتيبه داريوش بزرگ) بر جاى مانده است.
نام رى از دوره ساسانيان به بعد بر اين شهر گذاشته شده و مردم با آمدن سپاهيان اسلام به دين اسلام گرويدند. در دوره اسلامى رى پناهگاه فرمانداران بنى‌اميه بود. برپايه اسناد و مدارک تاريخي، با آن که شهر بر اثر زلزله‌هايى چند (چون زلزله ۲۳۶ ق/ ۸۵۰ يا ۸۵۱ م) ويران شد و يورش ترکان نيز بر آن آسيب‌هاى فراوان وارد آورد، همچنان پايدار ماند. رى در سال ۶۱۷هـ.ق مورد حمله وحشيانه مغولان قرار گرفت و علاوه بر قتل‌عام مردم بناهاى آن نيز با خاک يکسان شد. رى اندکى بعد از آن دوباره رو به آبادانى گذاشت و بار ديگر در سال ۷۸۶هـ.ق به وسيله سپاهيان تيمور به ويرانه‌اى بدل شد و از آن به بعد روى آبادانى به خود نديد.