رواق‌ها
محدوده نزديک‌تر به ضريح مطهر را رواق مى‌نامند.
رواق بالاسر
شامل همان محوطه‌اى است که بين مسجد بالاسر تا ضريح مطهر را در برگرفته است. فضاى اين رواق با آينه‌کارى و گچ‌کارى‌هاى بسيار زيبا آراسته شده و محل زيارت مؤمنين است.
رواق دارالحفاظ
محوطهٔ بين ايوان طلا و ضريح مطهر است که از سابق در اين محل خادمين و قاريان قرآن مراسم ويژه‌اى داشتند. هم‌اکنون نيز خطبه شامگاهى خدام در اين محل انجام مى‌شود.
رواق آينه، شهيد بهشتى
در بخش زنانه و پايين پاى حضرت (س) قرار دارد. با تعميراتى که در سال‌هاى اخير در اين مکان انجام شده،محل بسيار باصفا و نورانى براى زيارت خواهران فراهم آمده است.
رواق پيشرو
محوطهٔ بين مسجد طباطبايى و ضريح مطهر که سال‌ها محل برگزارى مراسم خطبهٔ صبحگاهى و عرض ادب خدام آستانه مقدسه بود. اين سنت حسنه هم‌اکنون نيز ادامه دارد.
صحن‌هاى حرم مطهر
صحن نو (اتابکى)
اين صحن زيبا داراى چهار ايوان شمالي، جنوبي، شرقى و غربى است. ايوان شمالى آن ورودى از ميدان آستانه و ايوان جنوبى ورودى از طرف قبله و ايوان شرقى ورودى خيابان ارم و ايوان غربى همان ايوان آينه است. در هر کدام از اين ايوان‌هاى ياد شده ظرايف و آثار هنري، معمارى خاصى به کار رفته است که نظر هر بيننده هنردوست را به خود جلب مى‌نمايد.
وجود اين ايوان‌هاى مجلل به ويژه ايوان آينه و قرار گرفتن حوض چند ضلعى در وسط صحن مطهر با خصوصيات موجود در آن، زيبايى اين مکان مقدس را چند برابر کرده است. اين صحن از آثار ميرزا على اصغر خان صدراعظم است و بناى آن از سال ۱۲۹۵ تا ۱۳۰۳ هـ.ق طول کشيده است.
صحن عتيق (قديم)
صحن عتيق واقع در شمال روضه مبارکه، اولين صحن است که در اين بارگاه مبارکه بنا شده است. اين صحن را چهار ايوان زيبا فرا گرفته است. ايوانى با عظمت در جنوب که همان ايوان صلا است ورودى صحن به روضه مطهره است. ايوانى در شمال که ورودى فيضيه به صحن را تشکيل مى‌دهد و ايوانى در غرب ورودى مسجد اعظم به صحن است. در شرق، ايوان ورودى صحن عتيق به صحن نو قرار دارد.
اين صحن که در عين کوچک بودن به خاطر داشتن ايوان‌هاى مجلل و حجرات متعدد در اطراف، از زيبايى خاص برخوردار است، به دستور شاه‌بيگى بيگم دختر شاه اسماعيل صفوى در سال ۹۲۵ هـ.ق بنا شد. از سال ۱۳۷۷ شمسى نيز به دستور توليت آستانه مقدسه تعميرات اساسى در اين صحن و مقابر اطراف آن شروع شده و همچنان ادامه دارد و به زودى شاهد يکى از جلوه‌هاى هنر اسلامى و ترکيب ناهماهنگ در جهات مختلف صحن خواهيم بود.
طرح توسعه حرم مطهر
از سال ۱۳۷۸ ش طرح توسعه حرم مطهر به عنوان يک طرح ملى مطرح شد. اين طرح که توسط وزارت مسکن اجرا و در اختيار آستانه مقدسه قرار مى‌گيرد، داراى خصوصيات ويژه‌اى است که اجمالاً مى‌توان از دو شبستان بزرگ، دو صحن و توابع ديگر آن نام برد.
مساحت مجموعه بناهاى آستانه ۱۳،۵۲۷ متر مربع است که ۱،۹۱۴ متر مربع آن را زير بناى گنبد، ايوان‌هاى شمالي، جنوبى و شرقي، مسجد بالاسر و مقابر شاهان صفوى در بر گرفته است.
معماران، خطاطان، کاشى‌کاران، آينه‌کاران و هنرمندان بسيار در طول صدها سال اين مجموعهٔ زيبا را ساخته و به بهترين شکل تزيين کرده‌اند که اسامى بسيارى از آنان در کتيبه‌ها قابل رويت است. مانند:
خوش‌نويسان
محمدرضا امامى خوش‌نويس سه کتيبه دوره صفوي، سيدعلى حسينى خوش‌نويس کتيبهٔ روى ضريح و ملا ابوطالب قمى خوش‌نويس کتيبهٔ گنبد شاه سليمان از دورهٔ صفويه، نور اصفهانى خوش‌نويس کتيبهٔ ايوان طلا و مهدى ملک‌الکتاب خوش‌نويس کتيبه ساقه گنبد از دورهٔ قاجاريه.
کاشى‌کاران
حاجى غلامعلى کاشى‌ساز کتيبه‌اى در مقبره شاه صفى از دورهٔ صفويه، محمدبن ابى طاهر کاشى‌ساز و ابو زيد خوش‌نويس و کاشى‌ساز کاشى‌هاى مرقد از سدهٔ هفتم هـ.ق.