آب و هوا
با توجه به عوامل مؤثر بر اقليم و عناصر آب و هوايي، سه نوع آب و هوا در اين استان مشخص است:
آب و هواى کوهستانى kuhestani
نقش نواحى کوهستانى در تأثير بر آب و هوا و منابع آب کاملاً آشکار است، به طورى که اختلاف محسوس دماى فصلى و سالانه بين نواحى مرتفع و نواحى دشتى ديده مىشود. از سوى ديگر به دليل بارش بيشتر باران در اين نواحي، قلههاى مرتفع به صورت کانون آبگير فصلي، منشأ جريان رودهاى فصلى هستند.
آب و هواى نيمه بيابانى
آب و هواى نيمه بيابانى در نواحى کوهپايهاى و دشتهاى استان ديده مىشود. در اين نواحى تابستانها گرم و خشک و زمستانها سرد است.
آب و هواى گرم و خشک بيابانى
در شرق استان و در سواحل درياچهٔ نمک آب و هواى گرم و خشک بيابانى وجود دارد. تابستانهاى اين نواحى بسيار گرم و خشک و زمستانها سرد و خشک است. کمى بارش باران (کمتراز ۱۰۰ ميلىمتر) و شدت تبخير و دماى شديد تابستان از ويژگىهاى اين منطقه است.
منابع آب
رودها
رودهاى اين استان بيشتر از غرب به شرق و از جنوب به شمال جريان دارند. مهمترين رودهاى استان شامل رودهاى اصلى قرهچاي و قمرود (اناربار) و رودهاى فرعى بيدقان، بيدهند (ابرجس)، قرهسو و طغرود است. تعدادى از رودهاى فصلى کوچک به درياچهٔ حوض سلطان در شمال استان وارد مىشوند. رودهاى شور، کرج و جاجرود از شمال استان يعنى تهران وارد شده و سرانجام به درياچهٔ نمک (مسيله) مىريزند.
قمرود از ارتفاعات خوانسار و گلپايگان در اصفهان و ارتفاعات لرستان سرچشمه مىگيرد و سپس از بخش جنوب غرببى وارد استان قم مىشود. به جز برخى از رودهاى فرعى استان مانند بيدقان و ابرجس که در نواحى کوهستانى و کوهپايهاى به صورت دايمى جريان دارند، بقيهٔ رودها فصلى و در ايام گرم سال خشک هستند. پرآبترين زمان براى رودهاى اين استان فروردين ماه و کمآب ترين زمان آن شهريور است.
سدها
سه سد مخزنى به نام سد امامزاده اسماعيل (ع)، سد کبار بر رود بيدقان و سد سنجگان بر رود سلفچگان از شعبات قمرود، در استان احداث شده است. هدف از ساخت اين سدها تأمين آب کشاورزى و تغذيه سفرههاى زيرزمينى نواحى اطراف بوده است. سدهاى انحرافى نسبتاً مهمى نيز در سطح استان بر روى رودهاى مختلف به منظور انحراف آب رودها به کانالهاى آبيارى در زمينهاى زراعى زده شده است.