بقعه متبرکه آقا شاهبالو زاهد


داخل بنا با گچ سفيدکارى شده و در قسمت پايين گنبد يک رديف مقرنس گچى به چشم مى‌خورد. سقف گنبدى بنا با نقش ستاره هشت‌پر تزيين شده و تمامى سطوح داخلى بنا با نقوش گل و بته تزيين شده است. در فواصل اين نقوش آياتى از کلام‌الله مجيد به چشم مى‌خورد.


در دو طرف طاق‌نماى ورودى داخلى دو کتيبه باقى مانده است. براساس کتيبهٔ موجود معمار پيشکار آن پاشابن تهمراس بکشاه جمشيد ... است.

بقعه متبرکه امير سيد کمال‌الدين کوهستان

اين بناى آجري، برج آرامگاهى است که در روستاى تاريخى کوسان (کوهستان) به فاصله تقريبى ۱۱ کيلومتر از شهرستان بهشهر قرار دارد.


مورخين نوشته‌اند که باو بنيان‌گذار خاندان باونديه در زمان ساسانيان به هنگام سلطنت آذرميدخت دختر خسروپرويز، سپه‌سالارى لشگر را نپذيرفت و به کوسان آمد و در معبد يا آتشکده کوسان يا کيوسان که پدربزرگ وى کيوس آن را بنا نهاده بود، معتکف شد و به عبادت اهورامزدا پرداخت.


بناى موردنظر مدفن دو تن از سادات بابلکانى است که در پنجاه هزار حکومت داشتند و کوسان مرکز حکومت آنان بود. اين برج آرامگاهى به شکل چهار گوش است. گنبد رک آن فرو ريخته و گنبد داخلى نيم‌دايره آن باقى مانده است. سه ضلع بنا به وسيله دو طاق‌نماى تودرتوى بلند و قاب‌هاى چهار گوش -محل نصب کاشى و کتيبه- پوشيده شده است. منتهى‌اليه بدنه بنا را کمربندى از مقرنس با تزيينات آجرى احاطه مى‌نمايد. اين بنا داراى دو سنگ مزار است و کتيبه‌هاى آن به خط ثلث و شامل آياتى از قرآن و صلوات کبير و نام دفن شدگان به اين شرح آمده است: الامير الاعظم سيد رضى‌الدين بن سيد کمال‌الدين بن سيد شمس‌الدين بابلکانى الحسينى فى شهر جمادى الاول سنه خمس و ثمانمائه.


سنگ ديگر معرف مدفن الامير سيد شمس‌الدين بن الامير سيد على بابلکان فى ... ثمانمائه الهجريه النبويه عمل استاد عبدالغني است.

بقعه متبرکه جمشيد کيا سلطان

اين بنا در داخل شهر رويان قرار دارد. بدنه و گنبد رک آن هشت ضلعى است و در نماى بيرونى و بر ترک ضلع شمالى آن کتيبه‌اى از آجر برجسته با خطى زيبا به اين شرح به چشم مى‌خورد: امر بعماره هذا المزار السلطان ملک کيومرث بن ملک بيستون فى محرم سنه احدى خمسين و ثمانمائه ۸۵۱ هجرى قمري.



اين بنا توسط سازمان ميراث فرهنگى مازندران در دست مرمت و بازپيرايى قرار دارد.

بقعه متبرکه درويش فخرالدين، گلما

اين بقعه که در بخش ميان دورود بزرگ شهرستان سارى و بر فراز تپه‌اى باستانى بنا شده، از جمله برج‌هاى آرامگاهى قرن هشتم و نهم هـ.ق است. اين بنا آجرى و چهار ضلعى است و چهار کنج آن از داخل با چهار گوشواره تزيين شده و گنبدى مدور از نوع دوپوش بر آن زده‌اند. نماى بيرونى بنا در حاشيه بالا با دروازه قرنيس سينه کفترى آجرى تزيين شده و چهار کنج بنا را از رو پُر و جمع کرده و گنبدى هرمى شکل با قاعدهٔ هشت ضلعى بر روى آن زده‌اند. در ورودى بنا در جهت شرقى قرار دارد.

بقعه متبرکه درويش فخرالدين، بابل

اين بنا در غرب شهر بابل و در شمال جاده اصلى امل قرار دارد. پلان اين بقعه از سه بخش؛ بدنه مدور، منطقه انتقالى هشت ضلعى و بام هشت ضلعى هرمي، شکل گرفته است.



در صحن بنا صندوق چوبى منبت قرار دارد و کتيبه‌هاى آن در ضلع شرقي، جنوبى و غربى مشتمل بر آيةالکرسى و صلوات کبير است و کتيبهٔ جهت شمالى معرف نام متوفي، خادم و سازنده صندوق بدين شرح است:


عمل استاد فخرالدين بن على بن استاد نجار آملى المعروف رازى بامتثال درويش شمس‌الدين ... ولايت رحل سلطان المحققين مفخرالفقرا الصالحين درويش فخر دين حاجى طاب ثرا و جعل الجنة مثواه بن حسن حاجى فى تاريخ سنه ثلاث و ثلاثين و ثمانمائه الهجريه النبوى الکاتب الفقرا الحقير خادم الفقرا و الصلحا الضعيف نظام بن على جوبکلاه الطبري.