واردات ايران از آفريقاى‌جنوبى در سال ۱۳۵۲ بالغ بر ۳۶ ميليون دلار بوده که اين رقم در سال ۱۳۵۶ به ۱۹۱ ميليون دلار (با رشد ۴۳۰ درصدي) رسيده است.

ماخذ: دفتر آمارو خدمات ماشينى گمرک جمهورى اسلامى ايران

جدول مقدار و ارزش کالاهاى صادراتى ايران به آفريقاى‌جنوبى طى سال ۷۳ طبق آمار گمرک ايران را نشان مى‌دهد. باستناد اين آمار طى سال مزبور به وزن ۳۳،۹۷۰ کيلوگرم کالا به ارزش بالغ بر ۳۱۵ هزار دلار از ايران به اين کشور صادر گرديده است. و در مقابل طى سال مزبور، جمعاً به وزن ۱۰۳ ميليون کيلوگرم و به ارزش بالغ بر ۱۷ ميليون دلار کالا از آفريقاى‌جنوبى وارد ايران گرديده است.


در بيانيه مشترک رؤساى جمهورى اسلامى ايران و آفريقاى‌جنوبى که در خاتمه سفر رياست محترم جمهور ايران از آفريقاى‌جنوبى در شهريور ۱۳۷۵ صادر گرديد، حجم مبادلات تجارى دو کشور در سال ۱۹۹۵ بالغ بر ۴ ميليارد راند اعلام گرديده (همشهرى ۲۵/۶/۷۵) و وزير محترم امور خارجه ج.ا.ايران اظهار اميدوارى کرده که با اجراى توافقات بعمل آمده حجم تجارت بين دو کشور دو برابر گردد.


عمده‌‌ترين کالاهاى وارداتى ايران از کشور مزبور طى همان سال به ترتيب ارزش عبارت بودند از:


ذرت, ورق آهن يا فولاد, متيل اتيل ستن

جدول مقدار و ارزش کالاهاى صادراتى ايران به آفريقاى‌جنوبى طى سال ۷۳

شماره تعرفه نام کالا واحد متعارف مقدار وزن (کيلوگرم) ارزش (ريال) ارزش (ريال)
۰۹۱۰ ب ۱ زعفران کيلوگرم ۳۳ ۳۳ ۲۰،۶۷۶،۲۵۰ ۱۱،۸۱۵
۳۹۰۷ ج ۷ اشياء زينتى و زيورآلات کيلوگرم ۱۷،۳۶۲ ۱۷،۳۶۲ ۳۴،۵۵۵،۷۴۵ ۱۹،۷۴۶
۴۴۲۷ مصنوعات ظريف بخارى و آبنوسکارى عدد ۴۳ ۱۶ ۲۸۷۰۰۰ ۱۶۴
۵۸۰۱ الف قالي، قاليچه گره خورده از پشم يا کرک تخته ۲۷۱ ۳۳۵۸ ۳۶۸،۳۰۶،۰۰۰ ۲۱۰،۴۶۱
۵۸۰۲ الف ۱ گليم پشمى تخته ۳۰ ۷۷۷ ۱۳،۶۰۶،۲۵۰ ۷۷۷۵
۵۸۰۲ الف ۲ گليم از اليافت ترکيبى تخته ۱۴ ۲۶۵ ۱،۶۹۴،۰۰۰ ۹۶۸
۵۸۰۲ الف ۳ گليم از ابريشم طبيعى تخته ۱۰۱ ۱۴۸ ۱۱،۱۶۵،۰۰۰ ۶۳۸۰
۵۸۰۶ الف ۲ برچسب نشان‌دهنده ترکيب الياف کيلوگرم ۱۹۱ ۱۹۱ ۱،۳۳۷،۰۰۰ ۷۶۴
۶۲۰۲ ج شستنى‌هاى سرميز از پنبه عدد ۷۸۴ ۳۹۲ ۹،۳۵۳،۷۵۰ ۵۳۴۵
۶۲۰۲ هـ شستنى‌هاى توالت، آبدارخانه از پشم عدد ۵۶ ۲۸ ۸۴،۰۰۰ ۴۸۰
۸۷۰۲ ب وسائط حمل و نقل عمومى دستگاه ۳ ۱۱،۴۰۰ ۹۰،۳۰۰،۰۰۰ ۵۱،۶۰۰
جمع کشور ۳۳،۹۷۰ ۵۵۲،۱۲۰،۹۹۵ ۳۱۵،۴۹۸


اگرچه اين ارقام گوياى رشد باشتابى در روابط تجارى بين دو کشور مى‌باشد، ليکن در مقايسه با سطح روابط اقتصادى آفريقاى‌جنوبى با ساير کشورها، فاصله زيادى از حد انتظار مشاهده مى‌گردد.


بعنوان نمونه کشور همسايه ترکيه طى سال‌هاى ۱۹۹۰ لغايت ۱۹۹۴ به ترتيب حدود ۵۱ ميليون دلار، ۵۸ ميليون دلار، ۵۷ ميليون دلار و ۴۶ ميليون دلار به آفريقاى‌جنوبى صادرات داشته که از اين ارقام به ترتيب ۵۷۶ هزار دلار، ۱۲ هزار دلار، ۱۱ هزار دلار، ۳۵۸ هزار دلار و ۲۵۶ هزار دلار مربوط به صادرات فرش ترکيه به اين کشور بوده است.


اگرچه سطح بالاتر روابط تجارى ترکيه و آفريقاى‌جنوبى را بايد ناشى از تجربه بيشتر ترکيه از روابط با آفريقاى‌جنوبى دانسته و جمهورى اسلامى ايران تا برقرارى کامل حکومت مردمى در آفريقاى‌جنوبي، هرگونه روابط با آنرا تحريم نموده بود، ليکن براى پرکردن اين فاصله زياد بايد تلاش بيشترى بعمل آيد.


بموازات زمينه‌‌هاى فراوان براى توسعه روابط اقتصادى دو جانبه بين ج.ا.ايران و آفريقاى‌جنوبي، دو کشور مزبور با توجه به عضويت محورى در دو پيمان اقتصادى منطقه‌اى يعنى سازمان همکارى‌هاى اقتصادى (اکو) و جامعه توسعه جنوب‌ آفريقا (سادک) مى‌توانند به صورت پل ارتباطى بين کشورهاى عضو اين دو پيمان عمل کنند.


مضافاً اينکه موقعيت ژئوپولتيک ج.ا.ايران در رابطه با کشورهاى آسياى مرکزي، فرصت مناسبى براى همکارى ايران بمنظور ترانزيت کالاهاى مورد مبادله بين کشورهاى آسياى مرکزى و آفريقاى‌جنوبى پديد آورده است.


اميد مى‌رود که سفر شهريور ماه ۱۳۷۵ رياست محترم جمهورى اسلامى ايران به همراه هيأت عالى‌رتبه متشکل از چندين وزير نطقه عطفى در روابط دو کشور بوده و اجراى توافقات بعمل آمده بين مقامات دو کشور در زمينه‌هاى مختلف بازرگاني، بانکي، صنعتي، مسکن، معدن و پارلمانى موجب توسعه همکارى‌هاى دوجانبه و چندجانبه گردد.