نرخ رشد جمعيت

طبق آمار رسمى کميسيون ملى آمار روماني، جمعيت اين کشور در مدت ۱۵ سال تنها حدود يک ميليون و دويست هزار نفر افزايش يافته است. رشد بسيار کند جمعيت (۵/۰ درصد) سؤالات بسيارى را براى جامعه شناسان اين کشور مطرح کرده است. در اين راستا برخى از احزاب به‌دنبال يافتن دلايل واقعى آن اقدام به برگزارى نشست‌ها و همايش‌هائى نمودند. به‌طور کلى رشد کُند جمعيت رومانى به علل ذيل مى‌باشد:


- شرايط دشوار زندگى و پايين بودن سطح زندگى در دوران حکومت کمونيستى که مرد و زن هر دو مجبور بودند کار کنند تا زندگى خود را اداره کنند. در حال حاضر نيز بيش از نيمى از مردم رومانى دچار همين مشکل هستند. اگرچه رومانيائى‌ها جزءِ مردمان خانواده دوست و پرجمعيت محسوب مى‌شوند، ولى از سال ۱۹۹۱ نرخ رشد جمعيت کاهش نشان مى‌دهد. آزادى سقط جنين، مهاجرات و اميد اندک به زندگى مجموعه عواملى هستند که موجبات کاهش رشد جمعيت را فراهم کرده‌اند.


آقاى ولاديمير تربيچ عضو آگادمى علوم رومانى در اين زمينه به عقيده ديالوگ متقابل دولت و خانواده آن هم براساس الگوى فرانسوى اشاره دارد. وى مى‌گويد اين حق طبيعى هر زوج است که خود در مورد داشتن و يا نداشتن فرزند تصميم بگيرد و در اين ميان دولت حق هيچ‌گونه مداخله‌اى ندارد. ضمناً تولد هر طفل تقريباً هميشه خانواده را با يک سرى مشکلات مادى مواجه مى‌سازد و اين دولت است که در اين راستا مى‌بايست امکانات و شرايط لازم را جهت حمايت از خانواده برقرار سازد. مضاف بر آن، سازمان‌هاى غير دولتى نيز به نوبهٔ خود در امر حفظ تعادل در آمار جمعيتى کشور نقش ويژه و مؤثرى دارد. در غير اين‌‌صورت رومانى با خطر کاهش جمعيت در آستانه قرن بيست و يکم مواجه بوده و خواهد بود. (به نقل از مطبوعات روماني)


- مهاجرت دومين عامل مهم مى‌باشد. قبل از فروپاشى حکومت کمونيستى رشد کم‌جمعيت رومانى سبب گرديده بود تا سياست‌هاى دولت در راستاى محدودسازى روند مهاجرت اتخاذ شود. عمده‌ترين بخش مهاجرين اين کشور رومانيائى‌هاى آلمانى‌الاصل بودند که دولت رومانى بنا به ملاحظات خاصى اجازهٔ مهاجرت به آنها را مى‌داد. رمانيائى‌هاى يهودى نيز بعضاً اجازهٔ خروج از کشور را دريافت مى‌داشتند که در نهايت به کشورهاى غربى و رژيم اشغال‌گر قدس مهاجرت مى‌کردند. بعد از فروپاشى حکومت کمونيستى رومانيائى‌ها اجازهٔ سفر به خارج از کشور به‌دست آوردند و لذا تعداد قابل توجهى از آنها راهىِ کشورهاى ديگر شدند. رقمِ رسمى مهاجرانى که در خارج از رومانى اقامت دارند، بالغ بر ۲۱۰ هزار نفر است ولى رقم غير رسمى حتى تا سه برابر را نشان مى‌دهد. در بين مهاجرين کارگران ماهر و فارغ‌التحصيلان دبيرستان و بازنشسته هم وجود دارد. سخنگوى سازمان بين‌الملل مهاجرت در ژنو اعلام کرد که کشورهاى اروپاى غربى و شمال آمريکا از فرط افزايش بى رويه مهاجرت از رومانى به سوى آن کشورها، مرزهاى خود را به‌روى مهاجران رومانيائى بسته‌اند. اکثر مهاجران رومانيائى جوان و داراى تحصيلات کمى بيش از متوسط هستند.


بعد از سال ۱۹۸۹، کشور رومانى در ليست کشورهاى با ثبات از نظر سياسى قرار گرفت که به‌دنبال اين مسأله و طبق قوانين غرب، شانس مقيم شدن رومانيائى‌ها به صورت قانونى در غرب کاهش يافت.


همچنين به‌‌دليل فشارهاى وارده از سوى کشورهاى غربي، مقامات رومانى مجبور شدند تا دست به امضاءِ قراردادى در زمينه عودت افراد داراى مليت رومانى از کشورهاى طرف قرارداد بزنند. اين قرارداد بين رومانى و کشورهاى آلمان، فرانسه، اسلواکى و سوئيس به امضاء رسيد. به‌دنبال اجراءِ اين قرارداد، تعداد ۳۰،۰۰۰ رومانيائى که اکثر آنها کولى بودند از آلمان و فرانسه به کشورشان بازگردانده شدند.


- يکى ديگر از عوامل مؤثر در کاهش رشدجمعيت، نحوهٔ الگوبردارى و الگوهاى متناقض خانواده‌هاى رومانيائى است. در اين کشور ميزان تشکيل خانواده بدون انجام ازدواج رسمى و تعداد خانواده‌هاى بدون سرپرست داراى فرزند رو به افزايش است. افزايش طلاق به‌ويژه در مناطق شهرى نيز در کاهش رشد جمعيت رومانى مؤثر بوده است.

سابقهٔ تشکيل جمعيت

اولين شواهد موجود حکايت دارد که در دو ميليون سال قبل بشر در سرزمينى که امروز رومانى ناميده مى‌شود، زندگى مى‌کرده است. آثار سفالينى که مربوط به ماقبل تاريخ در اروپا است و در منطقه چرناودا کشف شده، حکايت از زندگى با سابقهٔ ۴۰۰۰ سال قبل از ميلاد دارد. ادامهٔ اين تمدن به تمدن قديمى جتو - داچ (Geto - Dacians) مى‌رسد. شاه داچيا بين سال‌هاى ۴۴ - ۸۲ قبل از ميلاد به کمک روحانى اعظم منطقه، تمام قبايل جتو - داچ را تحت حاکميت خود متحد کرد و پادشاهى داچيا را تأسيس نمود. مرکز اين پادشاهى در ترانسيلوانيا بود. در اوايل قرن دوم پس از ميلاد که پادشاهى داچيا در اوج اقتدار خود قرار داشت، ارتش امپراتورى رومن به رهبرى امپراتور ترايان (Traian) در سال (۱۱۷-۹۸ م.) داچيا را در سال ۱۰۶ ميلادى فتح کرد و آن را استانى از امپراتورى رومن اعلام کرد و آن را با معيارهاى زندگى رومن‌ها هماهنگ نمود. بنابراين پادشاهى جتو - داچ نيز رومانيزه شد. در بين سال‌هاى ۲۷۱ تا ۲۷۵ ميلادي، با وجود حملات افراد مهاجر به اين منطقه، قوم داجو - رومن (Daco - Roman) شروع به رشد در اين منطقه کردند. تا قرن هفتم ميلادى همسايه آنها امپراتورى رومن و سپس امپراتورى رومن شرقى بودند که به‌طور مستمر به شمال دانوب نفوذ مى‌کردند. لذا نژاد مردم رومانى ترکيبى از نژادهاى مختلف است (Romania Turism 1996).