اقوام و نژادها و روابط آنها

مالزى غربى

موقعيت مالزى به‌عنوان يکى از گذرگاه‌هاى اصلى و مهم در آب‌هاى جنوب‌شرقى آسيا باعث شده است تا اقوام و نژادهاى مختلف از نقاط ديگر آسيا در اين کشور جمع شوند. امروز به‌طور کلى چهار گروه مختلف اورنگ اصلي (Oramgasli)، مالايو، چينى و هندوى پاکستانى در مالزى زندگى مى‌کنند.

گروه اورنگ اصلى کوچکترين گروه است و به لحاظ قومى به گروه‌هاى جاکيون (Jakun)، سمانگ (Semang) و سنويى (Senoi) تقسيم مى‌شود. اين گروه‌ها اساساً پيرو مذاهب سنتى هستند ولى بخشى از آنها نيز اسلام آورده‌اند. قوم مالايو که هم در شبه‌جزيره و هم در جزيره زندگى مى‌کنند بيش از نيمى از جمعيت مالزى را تشکيل مى‌دهند و به لحاظ سياسى مهمترين گروه کشور هستند. آنها زبان و فرهنگ مشترک دارند و قويّاً به اسلام پايبند هستند. بنابراين اسلام ويژگى مهمى است که نژاد مالايو را از اقوام ديگر متمايز مى‌سازد.

چينى‌ها حدود يک سوم جمعيت شبه‌جزيره را تشکيل مى‌دهند و گروه همگونى هستند که از استان‌هاى جنوبى چين به مالزى مهاجرت کرده‌اند، ولى نسبت به مالايو‌ها از نظر زبان و مذهب کمتر همگن مى‌باشند. مهمترين گروه‌هاى فرهنگى و زبانى چينى‌هاى مالزى به قرار زير است:

- گروه هوک‌کين که از استان فوکين مهاجرت کرده‌اند.

- گروه کانتونى‌ها که از منطقه کانتون استان کوانگ‌تونگ مهاجرت کرده‌اند.

- گروه هاکا از ناحيه‌اى واقع در ميان کانتون و سواتو مهاجرت نموده‌اند.

- گروه تى‌چيو که از استان کواگ‌تونگ مهاجرت کرده‌اند.

- گروه هايناس که از جزايرى به همين نام مهاجرت نموده‌اند.

- گروه کوانگ‌لى که از استانى به همين نام مهاجرت کرده‌اند.

- گروه هوک‌چيو که از استان فوکين مهاجرت کرده‌اند.

گروه‌هاى هندى و پاکستانى و تاميلى که از شبه‌قاره هند به مالزى مهاجرت کرده‌اند حدود ۱۰ درصد از جمعيت مالزى غربى را تشکيل مى‌دهند. علاوه بر اين، گروه‌هاى کوچکى از اروپائى‌ها، آمريکائى‌ها، استراليائى‌ها و عرب‌ها نيز در مالزى زندگى مى‌کنند.

مالزى شرقى

جمعيت مالزى شرقى از نظر قومى به مراتب از مالزى غربى متنوع‌تر است. براين اساس، دولت اين کشور سعى کرده است تا آنها را در هفت گروه قومى در ساراواک و هفت گروه در صباح سامان‌دهى کند، در حالى که ۲۵ گروه قومى در ساراواک و صباح، صرف‌نظر از بسيارى از قبايل کوچک زندگى مى‌کنند. گروه قومى عمده ساراواک چينى‌ها هستند که يک سوم جمعيت را تشکيل مى‌دهند. چينى‌هاى ساراواک از استان‌هاى جنوبى چين مهاجرت کرده‌اند، بنابراين ريشه منطقه‌اى مشترکى با چينى‌هاى شبه‌جزيره داشته، ولى تفاوت اندکى در گويش خود دارند. گروه‌هاى هاکا و فوچو روى هم رفته جمعيت چينى‌هاى ساراواک را تشکيل مى‌دهند.

گروه اپيان مهم‌ترين و بزرگ‌ترين گروه قومى ساراواک است. اصل و نصب آنها معلوم نيست، ولى به زبانى که در واقع زبان قبل از اسلام مالايوى سوماترا است، تکلم مى‌کنند. غالب آنها به‌صورت اشتراکى زندگى مى‌کنند و در اراضى مرتفع به کشت و زرع مشغول هستند. آنها فرهنگ ويژه‌اى دارند که مذهب نقش مهّمى در آن ايفاء مى‌کند و بر هر فعاليّتى تأثير مى‌گذارد.

مالايوهاى ساراواک گروه ناهمگنى هستند که در ميان آنها مهاجرانى از مالزى غربى وجود دارد. اين قوم با وجود ناهمگني، فرهنگ و زبان مشترکى دارند و به دين اسلام معتقد هستند.

گروه قومى لندداياک (Land Dayak) در اراضى تپه‌اى کشور زندگى مى‌کنند و به پنج زبان مختلف تکّلم مى‌نمايند که با يکديگر رابطه گويشى دارند و غالباً پيرو اديان سنتى هستند. گروه ديگر قومى مالزى شرقى ملانااو(Melanau) هستند که به لحاظ قومى از مالايوهاى ساراواک متفاوت مى‌باشند. گروه‌هاى ديگر ايالت ساراواک عبارت‌اند از: کنياه، کايان، کدايان، موروت، کلابيت، بيسايا و مونان.

ايالت صباح نيز گروه‌هاى قومى مختلفى دارد. از يک ميليون نفر جمعيت اين ايالت تقريباً ۴/۱ درصد آنها از قوم کدايان، ۱۸ درصد چيني، ۱۱ درصد باجائو، ۵ درصد موروت و ۲۰ درصد ترکيبى از نژادهاى مالايو برونئي، که ايان اورانگ سانگي، بيسايا، مولو، تردونگ و سينوراتيو هستند. بقيه جمعيت را اروپائى‌ها، اندونزى‌ها، فيليپينى‌ها، هندى‌ها و پاکستانى‌ها تشکيل مى‌دهند.