حمل و نقل و ارتباطات

راه‌آهن

در حال حاضر طول شبکه‌هاى راه‌آهن در اين کشور حدود ۹۵۰۰ کيلومتر است.

سيستم حمل و نقل و راه‌آهن جمهورى چک هم‌اکنون برپايه استفاده از بيش از ۱۰۰۰ دستگاه لکوموتيو الکتريکى ۱۷۰۰ موتور ديزلى و حدود ۶۰۰۰ واگن مسافربرى و ۶۸۰۰ واگن حمل بار است که عمدتاً از توليدات داخل تأمين شده است.

جاده و بزرگراه

استفاده از جاده اتومبيل رو در سرزمين چک از تاريخ ۲۵ ملى ۱۸۹۸ آغاز گرديده است. در اين تاريخ کمپانى کوپرلونيسه (Koperlvnice) در موراويا اولين اتومبيل را توليد و چند روز بعد سفر به وين به طول ۳۲۸ کيلومتر توسط اين اتومبيل صورت گرفت.

ساخت بزرگراه نيز از سال ۱۹۳۸ آغاز گرديد که به‌دليل شروع جنگ جهانى دوم و اشغال اين کشور متوقف شد. از سال ۱۹۶۳ مدرن نمودن شبکه بزرگراه‌ها آغاز و نخستين بخش از آن به طول ۲۰ کيلومتر از پراگ با ميروشويتسه (Mirosovice) در سلا ۱۹۷۰ به بهره‌بردارى رسيد.

در حال حاضر حدود ۳۹۳ کيلومتر بزرگراه و ۵۵،۵۱۲ کيلومتر جاده در جمهورى چک وجود دارد. از اين رقم حدود ۵۰۶/۶ کيلومتر جاده‌هاى داراى استاندارد بالا از جمله ۱۹۱ کيلومتر جاده ۴ بانده اتوبان و ۱۴،۲۹۷ کيلومتر جاده درجه ۲ و ۳۴،۷۰۹ کيلومتر نيز جاده درجه ۳ مى‌باشد.

طول کل جاده‌ها و بزرگراه‌هاى اين کشور که داراى استانداردهاى بين‌المللى هستند معادل ۲۶۵۵ کيلومتر مى‌باشد. براساس برنامه‌ريزى‌ها قرار است تا سال ۲۰۰۰ طول بزرگراه‌هاى کشور به ۵۹۲ کيلومتر برسد. هم‌اکنون کار توسعه اين بزرگراه‌ها آغاز گرديده که از مهم‌ترين آنها بزرگراه بين پراگ - نورنبرگ (آلمان) و پراگ در سدن (آلمان) مى‌باشد. همچنين براساس برنامه‌هاى دولت در نظر است طول بزرگراه‌هاى کشور به ۸۶۰ کيلومتر افزايش پيدا نمايد.

راه‌هاى آبى

استفاده از خطوط آبى رودخانه‌اى يکى از قديمى‌ترين شيوه‌هاى حمل و نقل در جمهورى چک محسوب مى‌گردد.

در سال ۱۵۵۰ اولين محموله نمک از شهر چسکه بوديوتيسه به مقصد پراگ از اين طريق حمل شد. از سال ۱۶۵۱ پراگ داراى سرويس منظم حمل و نقل آبى به هامبورگ گرديد.

خطوط آبى جمهورى چک عمدتاً داخلى مى‌باشند و در کنار رودخانه‌هاى قابل کشتيرانى بندرهائى نيز ساخته شده است و از اين راه‌هاى آبى براى حمل و نقل توسط کشتى‌هاى کوچک بارى و مسافرى استفاده مى‌گردد. از جمله رودخانه‌هاى قابل کشتيرانى اين کشور رودهاى البه (Elbe) و ولتاوا مى‌باشند. جداى از اين راه‌هاى آبى داخلى جمهورى چک داراى ناوگان تجارى بين‌المللى نيز مى‌باشد که در آب‌هاى بين‌المللى و اقيانوس‌ها به فعاليت‌ مشغول هستند. اين کشور يکى از اعضاء سازمان‌ بين‌المللى دريانوردى (International Maritime Organization) مى‌باشد. در حال حاضر جمهورى چک داراى ۱۸ فروند کشتى با تناژ BRT ۳۰۸،۱۸۶ مى‌باشد که درصد بالائى از ظرفيت کشورهاى محصور در خشکى را شامل مى‌گردد.

حمل و نقل هوائى

حمل و نقل عمومى هوائى در چکسلواکى سابق براى اولين بار توسط يک شرکت فرانسوى - رومانيائى در خطوط هوائى بين پاريس - استراسبورگ - پراگ در سال ۱۹۲۰ آغاز شد. نخستين خط هوائى محلى رسمى بين پراگ و براتيسلاوا در ۲۸ اکتبر ۱۹۲۳ توسط خطوط هوائى چکسلواکى موسوم به CSA آغاز شد. اين خط هوائى اولين پرواز بين‌المللى خود را در سال ۱۹۲۸ در مسير پراگ - وين - درسدن - برلين - پراگ - رتردام انجام داد.

فرودگاه شهر پراگ موسوم به فرودگاه روژينه (Ruzyne) در سال ۱۹۳۷ به بهره‌بردارى رسيد. هم اکنون خطوط هواپيمائى چک CSA داراى پروازهاى منظم به بيش از ۵۰ نقطه در ۳۸ کشور جهان مى‌باشد و طول مسيرهائى که اين خط هوائى پوشش مى‌دهد بيش از ۱۲۱،۷۰۰ کيلومتر مى‌باشد. تاقبل از سقوط کمونيست‌ها چکسلواکى سابق از هواپيماهاى مدل روسى در خطوط پروازى خود استفاده مى‌کرد، اما اخيراً اقدام به خريد يا اجارهٔ هواپيماهاى نوع غربى نيز نموده است. خطوط هوائى جمهورى چک همچنين از سال ۱۹۹۰ از هواپيماهاى نوع غربى نيز نموده است. خطوط هوائى جمهورى چک همچنين از سال ۱۹۹۰ از هواپيماهاى غربى نوع ايرباس A-۳۱۰-۳۰۰ و بوئينگ ATR-۷۲,۷۳۷-۵۰۰ استفاده نموده است. جمهورى چک در اوايل سال ۹۲ قرارداد خريد ۱۰ فروند بوئينگ ۷۳۷ را با آمريکا امضاء نمود. ارزش اين معامله ۳۶۰ ميليون دلار بود، که تحويل آنها تا سال ۲۰۰۰ به طول مى‌انجامد. خطوط هوائى چک CSA از سال ۹۲ اقدام به خريد ۷ فروند هواپيماى ۷۳۷ و ۲ فروند ايرباس A-۳۱۰-۳۰۰ نموده است.

در جمهورى چک ۴ فرودگاه بين‌المللى وجود دارد که عبارتند از:

۱. فرودگاه پراگ معروف به روژينه

۲. فرودگاه شهر برنو (Brno)

۳. فرودگاه شهر استراوا

۴. فرودگاه شهر کارلوى وارى

همچنين ۸ فرودگاه منطقه‌اى که در مواقع ضرورى امکان استفاده از آنها در پروازهاى بين‌المللى نيز وجود دارد و حدود ۶۰ فرودگاه محلى مورد استفاده هواپيماهاى کوچک در اين کشور موجود مى‌باشند.

حمل و نقل درون شهرى

استفاده از اتوبوس برقى در حمل و نقل شهرى براى نخستين بار در سال ۱۹۳۶ در اين کشور آغاز گرديد. پس از پايان جنگ دوم استفاده از اين شيوه حمل و نقل گسترش چشمگيرى داشت و تا اوايل دهه ۱۹۷۰ نيز ادامه يافت. پس از آن با توسعه اتوبوس‌هاى ديزلى استفاده از اين نوع اتوبوس‌ها روبه کاهش گذاشت و هم اکنون به‌عنوان يک تصميم غير عادلانه مورد استفاده از اين نوع اتوبوس‌ها رو‌به کاهش گذاشت و هم اکنون به‌عنوان يک تصميم غير عادلانه مورد انتقاد قرار گرفته است. در حال حاضر استفاده از اتوبوس برقى در پراگ متوقف شده و تنها تراموا مورد بهره‌بردارى قرار مى‌گيرد. لکن از اتوبوس برقى در ۱۲ شهر ديگر جمهورى چک استفاده مى‌گردد. استفاده از خطوط اتوبوسرانى نيز از سال ۱۹۰۸ آغاز شده و از دهه ۱۹۶۰ به اوج رشد خود رسيده است.

هم اکنون سالانه حدود ۳۰۰۰ ميليون مسافرت شهرى توسط وسايل حمل و نقل عمومى صورت مى‌گيرد. به علاوه استفاده از مترو و در شهر پراگ نيز از اواسط دهه ۷۰ آغاز گرديده است.

طبق آمارهاى موجود مجموعاً ۲/۲ درصد سفرها از مترو و ۳۲ درصد تراموا، ۸ درصد اتوبوس برقى و ۳۸ درصد از اتوبوس‌هاى ديزلى استفاده مى‌کند.

پوشش و طول مسيرهائى که در جمهورى چک از طريق وسايل حمل و نقل عمومى صورت مى‌گيرد به شرح ذيل مى‌باشد:

۱. خطوط مترو ۵/۳۸ کيلومتر

۲. تراموا ۳۴۱ کيلومتر

۳. اتوبوط برقى ۳۱۳ کيلومتر

۴. اتوبوس ديزلى ۲۴۲۱ کيلومتر

استفاده از مترو که در حال حاضر تنها در شهر پراگ وجود دارد در طول ۲۳ سال گذشته به‌تدريج توسعه يافته است و هم اکنون ۳ خط مترو در اين شهر مورد بهره‌بردارى مى‌باشد که عبارتنداز:

۱. خط C اولين خط مترو بود که از سال ۱۹۷۴ به بهره‌بردارى رسيد.

۲. خط A از سال ۱۹۷۸

۳. خط B از سال ۱۹۸۵

خطوط مخابرات

پس از سقوط نظام کمونيستى تحولات چشمگيرى در سيستم مخابرات و ارتباطات اين کشور به‌وجود آمد و بسيارى از شرکت‌هاى مخابراتى غربى نظير ATST آمريکا با شرکت‌هاى دانمارکى و فنلاندى و فرانسوى و سوئيسى در مخابرات اين کشور سرمايه‌گذارى نمودند.

تعداد خطوط تلفن در اين کشور تا پايان سال ۹۴ به شرح ذيل بوده است:

تلفن

تعداد دفاتر پستى (واحد)

در سال ۱۹۹۵ مدت زمانى‌که مردم جهت دريافت تلفن مى‌بايست در نوبت بمانند بالاى ۳ سال بود. اين انتظار در سال ۱۹۹۶ به دو سال کاهش يافت و دولت چک در نظر دارد تا سال ۱۹۸۸ اين مدت انتظار را به روز کاهش دهد.