واحد پول، اجزاء و برابرى آن

از ۲۳ دسامبر ۱۹۹۱ پول رسمى کرواسى دينار کرواسي ناميده شد. بدين ترتيب با ورود دينار کرواسي سيستم پول به استقلال کامل‌ترى دست يافت. دينار کرواسي يک حالت موقت داشت و بعدها سکونا جايگزين آن شد. هر کونا (Kuna) به ۱۰۰ ليپا (Lipa) تقسيم مى‌شود. اين اسامى جديد براى پول کرواسى قبلاً نيز در تاريخ کرواسى وجود داشته است. اسم دينار به ديناريوس (Denariusa) رمى (ROM) برمى‌گردد که اثر آن در سيستم پولى ديگر کشورها به وضوح ديده مى‌شود. اولين پول کرواسى سربرنى دينارى (Srebrni Denari) دينارهاى نقره‌اى بودند که در اواخر قرن ۱۲ به مدت ۱۷۰ سال مورد استفاده قرار گرفته است. سکه‌هاى دينارى بدين صورت در اين منطقه چندين قرن باقى مى‌مانند: اين نوع سکه‌ها توسط حاکمان کرواسى و بوسنى ضرب مى‌شد، که تاريخ جمهورى دوبرونيک (Dubrnik) گواه اين امر است. هر دلار آمريکا تقريباً برابر ۵/۵ کونا است.


توليد ناخالص ملى

توليد ناخالص ملى در سال ۱۹۹۳ بالغ بر ۱۴ ميليارد و ۶۱۴ ميليون دلار و در سال ۱۹۹۵ رقم ۲۶ ميليارد و ۶۰۰ ميليون دلار را به خود اختصاص داده است. اين در حالى است که در سال ۱۹۹۵ بالانس تجارى ۶۳۵/۱- ميليارد دلار و بالانس بودجه مرکزى (به درصد توليدات ناخالص ملي) (۸/۰-%) اعلام گرديده است. همچنين توليد ناخالص داخلى در سال ۹۳ برابر ۲۴ ميليارد و ۲۰۰ ميليون دلار و در سال ۹۴ برابر ۲۵ ميليارد و ۱۰۰ ميليون دلار و در سال ۹۵ برابر ۲۴ ميليارد و ۷۰۰ ميليون دلار بوده است.

درآمد سرانه

درآمد سرانه کرواسى برحسب توليدات ناخالص اين کشور در چارچوب يوگسلاوى سابق و به عبارتى تا سال ۱۹۹۰ بالغ بر ۶۷۵۰ دلار محاسبه شده است و اين در حالى است که پس از فروپاشى يوگسلاوى و استقلال اين کشور به لحاظ وضعيت جنگى و رکود اقتصادى ناشى از آن، اين ميزان به يکباره ۴۰% کاهش از خود نشان داد، به گونه‌اى که در سال ۱۹۹۳ ميزان آن بالغ بر ۳۰۵۸ دلار گشته است. براساس آمار منتشره از سوى سازمان همکارى اقتصادى و توسعه (OECD) در سال ۱۹۹۴ در خصوص آمار درآمد سرانه کشورهاى در حال انتقال جمهورى کرواسى با کسب ۳۸۲۷ دلار آمريکا در رديف نهم اين جدول و به‌عبارتى زير خط متوسط از لحاظ درآمد سرانه قرار گرفته است.

نرخ رشد

سير نزولى توليدات ملى در کرواسى در حد فاصل سال‌هاى ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۵ نشانگر کاهش بارز توليدات در اين کشور است. در سال ۱۹۹۰ ميزان توليدات ملى ۱۴۴ ميليارد کونا (۱۸۱/۲۶ ميليارد دلار) و در سال ۱۹۹۵ بالغ بر ۸۴ ميليارد کونا (۲۷۲/۱۵ ميليارد دلار) به ثبت رسيده است که اين امر بيانگر رشد منفى در طى دوره پنج ساله گذشته به ميزان ۵/۵۹ ميليارد کونا (۱۰/۸۱۸ ميليارد دلار) بوده است.

بودجه

يکى از اهداف بزرگ حکومتى کرواسى اين است که تمام مراکز خدمات عمومى که تا به حال از سوى بانک مرکزى تأمين مى‌شده است بايد توسط منابع حقيقى بدون دخالت مستقيم تأمين شوند. اين موضوع در مورد بودجه کشور، بودجه بازنشستگي، بودجه خدمات بيمه، بودجه ايجاد شغل و محافظت از کودکان، بودجه‌هاى محلى نيز صادق است.


به خاطر جنگ در چند سال اخير مصرف خدمات عمومى به مقدار زيادى افزايش يافته است به‌خصوص در مورد مهاجران جنگي، تأمين مالى براى جبران خرابى‌هاى ناشى از جنگ و بودجه‌هاى محلي.


در هر صورت و با وجود عدم حمايت مالى از سوى سازمان‌هاى بين‌المللى بودجه تحت کنترل است و سعى مى‌شود مقدار کمبودها کاهش يابد. بدين ترتيب تا اواسط سال ۱۹۹۳ کسر بودجه در حد ۳% کل بودجه باقى مانده است. براساس برنامه ثبات اقتصادى در نظر گرفته شده براى سال‌هاى آينده و احتساب حمايت‌هاى مالى منابع خارجي، وضعيت بودجه کشور بهبود خواهد يافت. البته خاتمه جنگ و کاهش قاطع تورم، رسيدن به چنين وضعيتى را آسان خواهد نمود.


بودجه کرواسى در سال ۱۹۹۵ معادل ۶/۲۹ ميليارد کونا و در سال ۱۹۹۶ معادل ۱/۳۳ ميليارد کونا بوده است که نسبت به سال ۹۵ پانزده درصد افزايش داشته است. کل درآمد دولت در سال ۹۶ معادل ۳۱ ميليارد کونا محاسبه شده است در نتيجه بودجه دولت در سال ۹۶ با ۲ ميليارد کونا کسرى تنظيم شده است.

ذخاير ارز داخلى و طلا

اواسط اگوست سال ۱۹۹۳ ذخيره ارزى بانک ملى در حدود ۴۳۵ ميليون دلار آمريکا و ذخيره ارزى بانک‌هاى بارزگانى در حدود ۶۸۰ ميليون دلار بود. ذخيره ارزى بانک ملى در شروع سال ۱۹۹۲ حدود ۲۲۰ ميليون دلار بوده است. اما تا پايان سال ۱۹۹۵ ذخاير ارزى بانک ملى کرواسى ۵۰۰ ميليون دلار نسبت به سال قبل افزايش داشته است و ذخاير ارزى داخلى به ۹۰۵ ميليون دلار و ذخاير بين‌المللى به ۲۳۵۰ ميليون دلار رسيده است. همچنين ذخاير ارزى بانک‌هاى تجارى نيز بالغ بر ۲/۱ ميليارد دلار بوده است. علاوه بر اين در ۱۹۹۵ پس‌انداز ارزى جديد بيش از ۵۴% رشد داشته و به مبلغ ۷/۱ ميليارد دلار رسيده که در مقايسه با آخر سال ۱۹۹۳ پس‌انداز ارزى سه برابر افزايش داشته است.

بدهى خارجى

جمهورى کرواسى تا پايان ژوئن ۱۹۹۵ مبلغ ۳۰۶۴ ميليون دلار بدهى خارجى داشته است که از اين مقدار مبلغ ۲۷۹۱ ميليون دلار بدهى‌هاى درازمدت و مبلغ ۲۷۳ ميليون دلار بدهى کوتاه‌مدت است، اين مبلغ شامل بدهى‌هاى يوگسلاوى سابق نمى‌شود.

وام‌هاى دريافتى

دولت کرواسى در روند بازسازى اقتصادى خود در سال ۹۴ تکيه زيادى بر کمک‌هاى مالى آمريکا، آلمان و سازمان‌هاى پولى و مالى بين‌المللى داشته است که در اين رابطه بانک بين‌المللى توسعه و بازسازي، وامى به ارزش ۱۳۸ ميليون دلار به منظور بازسازى راه‌هاى زميني، راه‌آهن و نيروگاه برق زادار و دوبرونيک در اختيار کرواسى قرار داد. وام ديگرى به مبلغ ۱۰ ميليون دلار جهت خريد واردات پنبه بين وزارت دارائى کرواسى و آمريکا منعقد گرديد، وام ۲۲ ميليون دلارى بانک توسعه و بازسازى اروپا به‌منظور بازسازى سيستم کنترل ترافيک هوائى و همچنين وام ۴۰ ميليون دلارى بانک جهانى به‌منظور ترميم وضعيت وزارت بهداشت و درمان کرواسي، وام ۸۰ ميليون دلارى بانک جهانى به وزارت راه جهت بازسازى جاده زاگرب - رئيکا و وام ۴۰ ميليون دلارى بانک اروپا جهت مرمت جاده‌هاى کرواسى از جمله کمک‌هاى کشورها و سازمان‌هاى بين‌المللى به کرواسى است.


در سال ۱۹۹۵ مقدمات اجراء قرارداد Standby صندوق بين‌المللى پول آماده گرديده و براساس اين قرارداد ۱۲۸ ميليون دلار به منظور بازسازى کرواسى طى سه سال پرداخت خواهد شد.


بانک جهانى موافقت نموده است سه پروژه به ارزش ۲۵۰ ميليون دلار را در سال ۱۹۹۶ سرمايه‌گذارى نمايد و همچنين بانک توسعه و بازسازى اروپا نيز چندين پروژه به ارزش ۲۰۰ ميليون دلار در سال آتى (۱۹۹۶) سرمايه‌گذارى خواهد کرد.