بازسازى کوتاه مدت

صنعت

پس از پيروزى انقلاب، دولت جديد بر کارخانجات بزرگ، بانک‌ها مؤسسات مالي، خطوط هوايي، راه‌آهن، پست، کشتيراني، و کليهٔ موسساتى که در اختيار خاندان سلطنتى چيانکايچک و يا خارجى‌ها و يا درست سرمايه‌داران داخلى بود، مسلط و آنها را ملى اعلام کرد، سرمايه‌هاى بزرگ مصادره و شرکت‌هاى بزرگ نيز به شرکت‌هاى سوسياليستى دولتى تبديل شد، آمار نشان مى‌دهد حدود ۳ هزار شرکت با دارايى ۱۰ تا ۲۰ ميليارد دلار (به قيمت آنروز) ملى شد. همچنين ۲۸۵۸ شرکت از تعداد فوق مربوط به خانواده سلطنتى با ۷۵۰۲ هزار کارمند و کارگر مى‌باشد. طبق ارقام حکومت چين، در سال ۱۹۴۹، ۴۱ درصد از توليد ناخالص صنايع مدرن، ۶۸ درصد از توليد زغال سنگ، ۹۲ درصد از توليد آهن، ۹۷ درصد از توليد فولاد، ۶۸ درصد از توليد سيمان و ۵۳ درصد از توليد منسوجات توسط شرکت‌هاى دولتى به وجود مى‌آيد.

در آغاز کار، کادر مديريت و فنى در مشاغل خود ابقاء شدند تا شرکت‌ها بتوانند به کار خود ادامه دهند. اما در سال‌هاى بعد، به محض اينکه حکومت جديد کنترل خود را تثبيت کرد، يک رفرم دمکراتيک بمنظور اخراج کادر مديريت قبلى پياده شد، بتدريج کادر رهبرى در شرکت‌هاى دولتى به رهبران حزبى و ساير مديرانى که از نظر سياسى قابل اعتماد بودند، سپرده شد، طبق گزارش، اين رفرم سبب شد که صدها هزار نفر از شرکت‌هاى اخراج شدند.

در سال ۱۹۴۹ چين فقط ۴/۱۲ ميليارد يوان در صنعت سرمايه‌گذارى کرده بود و توليدات صنعتى بسيار کم بود و کل توليدات صنعتى بالغ‌بر ۳۲۷۰۰۰ تن بود. بعد از تأسيس جمهورى خلق چين، دولت به صنايع پرداخت، در نتيجه بنياد صنعتى کشور تقويت کشور تقويب شد و حجم محصولات آن افزايش يافت. از اين زمان دولت به صنايع فلزي، معدنى و انرژي، صنايع هواپيماسازى و اتومبيل سازى و صنايع جديد منجمله پتروشيمي، کامپيوتر، تجهيزات مخابرات و .... پرداخت. از سال ۱۹۷۸ بدنبال اتخاذ سياست‌هاى جديد صنعت کشور وارد مرحله ابداع و توسعه شد. از سال ۱۹۷۸ تا ۱۹۹۷ صنايع چين بطور متوسط سالانه ۱۲% رشد داشت و در سال ۱۹۹۸ ارزش توليدات صنعتى به ۱/۳۳۵۴ ميليارد يوان رسيد که نسبت به سال ۱۹۷۸، ۹/۳۷ برابر شده بود.

اصلاح و بهبود وضعيت صنعتى کشور با دادن حقوق بيشتر به شرکت‌ها براى کسب سود بيشتر، افزايش استقلال عمل شرکت‌ها و اجراى سيستم قرارداد مسئوليتى آغاز شد. کشور صنعتى شدن خود را با جذب سرمايه‌ خارجى و گشودن درها سرعت بخشيد. تأسيس تعداد زيادى شرکت با سرمايه مشترک چين ـ کشورهاى خارجى و يا شرکت‌هاى کاملاً خارجى نه تنها باعث جذب سرمايه توسط شرکت‌ها شد بلکه باعث کسب تجهيزات پيشرفته و مديريت مدرن شد.

در طول ۲۰ سال صنعت چين از عقب ماندگى و محدود بودننجات يافته سطح توليدات صنعتى افزايش افزايش يافت. در سال ۱۹۹۸ توليد فولاد، زغال سنگ، برق و سيمان به ترتيب ۱۱۶ ميليون تن، ۲۵/۱ ميليارد تن، ۱۱۶۷ ميليارد کيلووات ساعت و ۵۳۶ ميليون تن رسيد که نسبت به سال ۱۹۷۸ به ترتيب ۶/۲، ۲، ۵/۴، ۲/۸ برابر شد.

جدول حجم محصولات مهم صنعتى

صنايع سنگين

صنايع سنگين شامل منابع مربوط به انرژي۷ توليد آهن و فولاد، ماشين‌آلات و ... مى‌باشد.

در سال ۱۹۹۸ ارزش افزوده صنايع سنگين به ۱۱۰۶ ميليارد يوان بالغ شد. در چين زغال سنگ منبع مهم تأمين انرژى است. در چين ۱۶ معدن بزرگ زغال سنگ وجود دارد.

صنايع مربوط به نفت عمدتاً در ۵ نقطه متمرکز مى‌باشد. در سال‌هاى اخير سه منطقه مهم نفتى غنى در چين کشف شده که عبارتند از: تاريم، تورفان و جان‌گار. لاوه براقدامات کشف نفت در مناطق خشکي، چين به اکتشاف نفت در زير آب‌ها پرداخته است.

صنعت توليد انرژى منجمله نيروى هسته‌اى انرژى آبى و انرژى حرارتى به سرعت رشد کرده‌است. در دهه ۱۹۹۰ چين توانست توليد انرژى را که ۱۰۰ ميليون کيلووات ساعت بود به ۲۰۰ ميليون کيلووات ساعت برساند. در اين کشور ۵۸ ايستگاه توليد برق آبى وجود دارد که ۱۹ ايستگاه آن بيش از يک ميليون ساعت برق توليد مى‌کند. به علاوه صنايعى نظر اتومبيل‌سازي، ماشين‌آلات کشاروزي، ابزار‌آلات، ماشين‌آلات سنگين، تجهيزات الکتريکي، ... رشد قابل توجهى يافته است.

چين توانسته است با استفاده از تکنولوژى پيچيده به سطح پيشرفته‌اى از صنعت دست يابد. ميزان توليد ماشين‌آلات و تجهيزات حمل و نقل چين که ستون اصلى تجارت اين کشور مى‌باشد در سال ۱۹۹۸ به ۵۰۱ ميليارد دلار بالغ شد.

صنايع هوايى و آسترونوميک

چين در دهه ۱۹۵۰ به اين صنعت پرداخته است. چهار کارخانه مهم اين رشته در شى‌آن، شانگ‌هاي، شن يانگ چنگ دو وجود دارد. سازمان هوايى چين از سال ۱۹۷۹ با بيش از ۷۰ کشور رابطه تجاري، اقتصادى و تکنيکى برقرار کرده است. چين در حال حاضر قادر به پرتاب ماهواره در ناقط فضايى از پيش تعيين شده مى‌باشد و از سال ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۸، ۵۱ ماهواره به فضا پرتاپ کرده است.

صنعت اطلاعاتى الکترونيک

از سال ۱۹۷۸ صنعت اطلاعاتى الکترونيکى با سرعت زياد پيشرفت کرده است. کامپيوتر، نرم‌افزار و مخابرات مهمترين بخش‌هاى اينصنعت را تشکيل مى‌دهد. در حال حاضر چين از نظر توليد تلويزيون، وسايل صوتى و تلفن در رده اول جهان قرار دارد و ارزش توليدات آن به ۳۱ ميليارد دلار رسيده است. در سال ۱۹۹۸ در سراسر چين ۲۱ ميليون نفر از اينترنت استفاده کردند.