حزب آزادى (Fraiheitliche Partei Osterreich)

حزب آزادى در سال ۱۹۵۵ ميلادى توسط آنتوان رينت هالر (Anton Reinthaler) با متلاشى شدن حزب اتحاد مستقلين تأسيس شد و تا سال ۱۹۸۳ ميلادى به‌طور مداوم در جرگه اقليت کوچک اپوزسيون قرار داشت. اين حزب که به عنوان حزب ليبرال اتريش شناخته مى‌شود از دو جناح ليبرال و ناسيونال ليبرال تشکيل شده است. ابتدا شکست ائتلاف با ديگر احزاب و گروه‌هاى تندرو از يک‌سو و روشن شدن گرايش‌هاى تند راست‌گرايانه در بعضى از اعضاء اين حزب از سوى ديگر، پيشرفت آن را متوقف ساخت. اما از سال ۱۹۷۰ ميلادى با طرد عناصر تند و راست افراطي، توانست دوباره موقعيّت اوليه خود را باز يابد تا حدى که در سال ۱۹۸۰ ميلادى سوسياليست‌ها حاضر به ائتلاف با حزب مذکور شدند.


در سال ۱۹۷۰ ميلادي، حزب آزادى باعث شد تا حزب سوسيال دموکرات که تحت رهبرى کرايسکى حکومت اقليّت را تشکيل داده بود، در پارلمان به اکثريت دست يابد، که البته پاداش اين اقدام را به‌دست آوردن حق انتخابات در سال ۱۹۱۷ ميلادى به‌عنوان يک حزب کوچک، گرفت. گرچه در آن زمان رؤياى ائتلاف دو حزب سوسيال دموکرات و آزادى هنوز تحقق نيافته بود و حزب سوسيال دمکرات ۱۲ سال پى‌درپى توانسته بود به اکثريت آراء دست يابد و همه اين موفقيّت‌ها نيز بدون کمک حزب آزادى صورت گرفته بود.


ايجاد تغييراتى در حزب سبب گرديد حزب آزادى به رهبرى دکتر نوربرت اشتايگر در ائتلاف حکومتى سال‌هاى ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۶ ميلادى شرکت کند و در ضمن به‌صورت يک حزب ليبرال جلوه نمايد، اين تحوّلات به مذاق طرفداران حزب و انتخاب‌‌کنندگان خوش نيامد و به رقيب رهبر حزب آزادى در استان کارنتيا دکتر يورک‌هيدر اين امکان را داد که نوربرت اشتايگر را در پاييز ۱۹۸۶ ميلادى شکست دهد و جانشين او گردد. حزب آزادى با رهبرى هيدر به يک حزب معترض با تمايلات ناسيوناليستى تبديل شد و از طرفداران بسيارى نيز برخوردار گردد. از آن پس حزب آزادى به‌تدريج به يک حزب متوسط در صحنه سياسى اتريش بدل شد و در انتخابات سال ۱۹۸۶ ميلادى حدود ۷۳/۹ درصد آراء و ۱۸ کرسى پارلمانى را به‌دست آورد. در انتخابات سال ۱۹۹۰ ميلادي، توانست بيش از ۶/۶ درصد آراء و ۳۳ کرسى پارلمانى را تصاحب کند. اين حزب در حال حاضر، يکى از موفق‌ترين احزاب در تصاحب آراء به شمار مى‌آيد و با طرح موضوعات و مسائل تازه روز قابليّت انعطاف و مانور خوبى از خود نشان مى‌دهد تا جايى که توانسته است در سياست داخلى اتريش به شکل يک حزب مستقل ايفاء نقش نمايد.

حزب سبزهاى آلترناتيو (Grunen Alternative List)

پيدايش احزاب سبز - آلترناتيو در اتريش، پيوند تنگاتنگى با حرکت‌هاى جديد اجتماعى در اين کشور دارد. نهضت‌هاى دانشجويى اواخر دهه شصت، نهضت جديد زنان در اوايل دهه هفتاد، پيدايش ابتکارات شهرى و محيطى نظير حرکت ضد نيروگاه اتمى اوايل دهه هشتاد و سرانجام حرکت‌هاى صلح‌خواهانه ديگر از عواملى بودند که به‌تدريج احزاب سبز - آلترناتيو را به‌صورت يک نيروى چهارم در مجلس اتريش مطرح نمودند. پيروزى حزب سبزها در رفراندوم مربوط به نيروگاه اتمى زون تندورف (Zwentendorf) در سال ۱۹۸۷ ميلادى و يا اشغال مرغ‌زار هاينبورگ در سال ۱۹۸۴ ميلادى از موفقيّت‌هاى عمده اين حزب محسوب مى‌گردد. تشکيلات اين حزب در اوايل دهه ۱۹۸۰ ميلادى شکل گرفت. پيشگام عمده اين حرکت ليست شهروندي شهر سالتسبورگ بود که توانست در سال ۱۹۷۷ ميلادى با دو نماينده در انجمن شهر موسار اشتات وارد شود و در سال ۱۹۸۲ ميلادى نمايندگان خود را در انجمن فوق به ۷ نماينده افزايش دهد و خيلى سريع مبادرت به تشکيل دو حزب کوچک ليست آلترناتيو اتريش (A.L.O) و اتحاديه سبزهاى اتريش (Verlag Grunen Osterrich) نمايد.


ليست آلترناتيو اتريش داراى تمايلات چپ بود و بيشتر به مسائل نژادي، فرهنگى و جنسى اقليت‌ها پرداخته و خواهان ايجاد تغييرات عمده اجتماعى بود. اتحاديه سبزهاى اتريش از مواضع ملايم‌ترى برخوردار بود و به مسائلى نظير حفاظت از محيط زيست و حفظ ساختارهاى اکولوژيکى مى‌پرداخت. دو حزب ياد شده در انتخابات سال ۱۹۸۳ ميلادى مجلس شوراى ملّى موفقيّتى به‌دست نياوردند و به مجلس راه نيافتند. در نتيجه کوشيدند تا با ائتلاف (A.L.O) و (V.G.O) به ميزان ۱۳ درصد آراء و ۴ کرسى پارلمانى در مجلس ايالتى را در سال ۱۹۸۴ ميلادى به‌خود اختصاص دهد. اين بزرگترين پيروزى حزب تا آن زمان بود. در سال ۱۹۸۶ ميلادى براى بار دوم ائتلاف دو حزب (A.L/V.G.O) در انتخابات ايالتى استان اشتاير - مارک ۷/۳ درصد آراء را به‌دست آورد و ۲ کرسى در پارلمان را نصيب خود کرد. پس از جريان هاينبورگ دو نفر از سياست‌مداران برجسته حرکت سبز در اتريش يک گروه جديد به نام پارمان ابتکارات شهري ايجاد نمودند. در سال ۱۹۸۶ ميلادى مايسنربلو (Freda Meissnerblau) (يکى از سياست‌مداران حرکت سبز) خود را کانديداى انتخاب رئيس‌جمهورى نمود و ۵/۵ درصد کل آراء را به‌خود اختصاص داد، از اين رو قرار شد کانديداهاى سبزها در انتخابات سال ۱۹۸۶ ميلادى مجلس شوراى ملّى را عنوان سبزآلترناتيو - ليست فردامايسنربلو معرفى شوند. اين گروه با کسب ۸۲/۴ درصد کل آراء با ۸ نماينده وارد مجلس شوراى ملّى شد. در فوريه سال ۱۹۷۸ ميلادى حزب متعلق به گروه مذکور به نام سبزهاى آلترناتيو بنيان‌گذارى گرديد، که با بروز اختلافاتى ميان اعضاء آن، اتحاديه سبزها جداگانه شروع به فعاليّت نمود.


حزب سبز آلترناتيو بيشتر برضد تمايلات شخصيت‌سازى و شخصيت‌پرورى عمل مى‌نمايد و از نقطه‌نظر تشکيلاتى و رهبرى با احزاب سنتى بزرگ تفاوت ماهوى و ساختارى دارد. از نظر بين‌المللى سبز آلترناتيو عضو سبزهاى اروپايي است. سبزها در سياست خارجى خود داراى تفکرّات ضد اروپايى مى‌باشند.

حزب کمونيست اتريش

حزب کمونيست اتريش در سال ۱۹۱۸ ميلادى پس از کنار گذاشتن نظام پادشاهى در اين کشور به‌وسيلهٔ کارگران و جوانان سوسياليست چپ‌گرا تأسيس شد و در سال ۱۹۵۵ ميلادى به اتفاق حزب سوسياليست و حزب مردم، يکى از سه حزبى بود که اعلاميه استقلال اتريش را امضاء کرد. در سال ۱۹۴۹ ميلادى با ائتلاف حزب کارگران سوسياليست توانست ۵ کرسى در مجلس اشغال نمايد. پس از آن در صحنه سياست اتريش موفقيّت چندانى به‌دست نياورد و سال به سال از تعداد رأى دهندگان به اين حزب کاسته شد. به‌طورى که سال‌ها است که کمتر از يک درصد از آراء را به‌دست مى‌آورد. دوران فعاليّت چشم‌گير اين حزب را مى‌توان بين‌ سال‌هاى ۱۹۴۵ تا ۱۹۵۹ ميلادى دانست. ايدئولوژى اين حزب بر سوسياليسم علمى مارکسيسم لنينيسم استوار بوده است و اولين حزبى بود که در سال ۱۹۵۳ ميلادى توسط نمايندگان خود در مجلس شوراى ملّي، طرح بى‌طرفى اتريش را ارائه نمود.