منبع:
گزارش: رستم ادبى نيا، کارشناس ادارهٔ دوم خاورميانه عربى و شمال آفريقا وزارت امور خارجه

(از ۱۹۶۳ تا ۱۹۷۹)، از ابتداى روى کار آمدن، بيشترين تلاش خود را صرف پيشبرد سياست خارجى نمود. وى با انتخاب عبدالعزيز بالخادم (يک اسلام‌گراى مشهور) با تحمل انتقادات نيروهاى سکولار، تلاش نمود به کشورهاى اسلامى و عربى نزديک گردد. در همين راستا الجزاير پيرامون سرنوشت مردم فلسطين، قدس و صلح خاورميانه موضعى شفاف و محکم اتخاذ نمود.


از سوى ديگر، بوتفليقه سفر به کشورهاى بزرگ و تأثيرگذار مانند فرانسه، هند، آلمان، روسيه، آمريکا و... را در برنامه خود قرار داد تا جائى که اکنون نظر بين‌المللى روى بوتفليقه، مثبت است و او را به عنوان فرد درست و شايسته براى شرايط کنونى الجزاير مى‌دانند.


براى مصاديق موفقيت سياست خارجى بوتفليقه، مى‌توان به موارد زير اشاره نمود:


- برگزارى موفقيت‌آميز اجلاس سران سازمان وحدت آفريقا در الجزاير در سال ۲۰۰۰.


- امضاءِ قرارداد صلح بين اتيوپى و اريتره در الجزايره.


- اعطاءِ جايزه صلح ۲۰۰۰ آفريقا به بوتفليقه.


- سفر به کشورهاى مهم و تأثيرگذار.


- گفتگوهاى الجزاير با اتحاديه‌ اروپا و ناتو.


- برقرارى رابطه حسنه با جمهورى اسلامى ايران.


- تلاش در جهت احياءِ اتحاديه مغرب عربي

تحرک دوباره پيرامون صحراى غربى

در دوران بحران داخلى و انزواى بين‌المللى الجزاير، مغرب توانست ابتکار عمل ديپلماتيک را به‌دست گرفته و با تعويق انداختن برنامه انجام همه‌پرسى تعيين سرنوشت صحرا، اقناع برخى کشورها مبنى بر بازپس‌گيرى شناسائى جمهورى صحرا و همچنين پشتيبانى از راه حل سوم (طرح جيمزبيکر) در موضع برتر قرار گيرد. اکنون الجزاير با پافشارى بر طرح انجام همه‌پرسى توسط سازمان ملل و حمايت جدى از پوليساريو، دوباره در اين زمينه فعال شده است.

طرح MAP براى قاره آفريقا

مسئله ديگرى که موجب افزايش پرستيژ بين‌المللى بوتفليقه گرديد، اهتمام براى حل مشکلات قاره آفريقا مى‌باشد. رئيس جمهور الجزاير به همراه رؤساى آفريقاى جنوبى و نيجريه، طرحى براى سامان دادن به اوضاع آفريقا به نام مپ (Millenium African Recovery Plan (MAP) ارائه داده و به تحرک بين‌المللى وسيعى دست زدند تا حمايت کشورهاى بزرگ را کسب نمايند. بوتفليقه به نمايندگى از آفريقا در اجلاس سران گروه ۸ کشور صنعتى در ايتاليا شرکت کرده و به تشريح برنامه‌هاى توسعه قاره آفريقا پرداخت. در همين رابطه، اوايل اکتبر سال جارى طى سفرى به بروکسل، با رؤساى اتحاديه اروپا مذاکره و اخيراً، يکى از برنام‌ه‌هاى سفر دوم وى به آمريکا، شرکت در نشست فيلادلفيا با موضوعيت روابط اقتصادى آمريکا - آفريقا بود.


طرح مپ در آخرين نشست سران OAU لوزاکا مطرح شده و وجه تکميل شده آن به نام ابتکار جديد آفريقا (New Africa Initiaive (NIA) مورد تصويب قرار گرفت.

ديپلماسى بوتفليقه در حوادث اخير آمريکا

پس از حوادث ۱۱ سپتامبر آمريکا، الجزاير به تحرکات تبليغاتى و ديپلماتيک گسترده‌اى دست زد تا با استفاده از اين فرصت، از امکانات و حمايت‌هاى بين‌المللى در مبارزه با گروه‌هاى مسلح داخلى بهره‌مند شود.


رئيس جمهور الجزاير با همتاى آمريکائى خود در تماس مستقيم بود و با اضافه نمودن برخى شرايط، از جنگ آمريکا عليه تروريسم حمايت مى‌کرد. سفر دوم بوتفليقه به آمريکا در سال جارى (اول نوامبر) و ديدار با بوش در کاخ سفيد، در حقيقت به معنى حمايت وى از آمريکا بود. در مقابل، رئيس جمهور آمريکا نيز همواره از موضع الجزاير قدردانى مى‌کرده است. به نوشته روزنامه‌هاى الجزايري، آمريکا موافقت کرده است تا تجهيزات پيشرفته ضد چريکى در اختيار الجزاير قرار دهد در حاليکه پيش از اين، با اين امر مخالفت مى‌کرد.


اکنون جوى از اعتماد الجزيره و پايتخت بزرگ غربى به وجود آمده است. به عنوان مثال، موارد زير مصداق همکارى کشورهاى غربى با الجزاير مى‌باشد. بريتانيا به تقاضاهاى دولت الجزاير مبنى بر ضربه زدن به لانه‌هى تروريست پرور، جواب مثبت داد. به ويژه در ممنوع کردن فعاليت باند ابوقتاده فلسطينى که علناً از گروه مسلح اسلامى GIA الجزاير حمايت مى‌کرد و رابط گروه سلفيه براى تبليغ و نبرد GSPC با شبکه القاعده بود و همچنين استرداد محمد شلبي ۴۶ ساله از فرانسه به الجزاير که متهم به تأمين سلاح براى GIA بود.


در مجموع مى‌توان گفت: بوتفليقه در رابطه با حوادث اخير بين‌المللى به يک پاى مهم گفتگوهاى سران کشورها تبديل شده است، هرچند اين امر موجب نارضايتى نيروهاى اسلام‌گراى الجزاير گرديد.