اثر هوا روى حرکت توپ
حرکت انتقالى خالص (بدون چرخش)
براى مطالعهٔ حرکت توپ در هوا، مىتوان توپ را ساکن فرض کرد و هوا را متحرک. در اين حالت مانند شکل زير حرکت هوا از طرفين توپ متقارن يا قرينه است و هيچ اثرى در جهت عمود بر حرکت ندارد و فقط در جهت حرکت توپ مقاومت مىکند (اين مقاومت هميشه هست).
در تنيس روى ميز بعضى از موارد (هنگام اجراء فن تک) و بيشتر در سرويسهاى سريع و بدون چرخش اين حرکت را مىتوان تصور و اجراء کرد.
حرکت چرخشى خالص (بدون انتقال)
در اينجا مانند شکل زير در اثر وجود اصطکاک بين سطح توپ و هوا (اين اثر براى سطوح صافتر مثل توپ تنيس روى ميز کمتر است و براى سطوح زبرتر مثل توپ ماهوتي، يا توپ تنيس، بيشتر است). لايههاى هوا در مجاورت توپ همراه با آن به چرخش درمىآيند و در اين حالت باز بهعلت تقارن حرکت هوا نيروئى بر توپ وارد نمىشود جز اينکه در اثر اصطکاک (۱) و مقاومت هوا سرعت چرخش رفته رفته کم مىشود.
(۱) . اصطکاک نيروئى است که در مقابل جسمى بر روى جسم ديگر، در نتيجهٔ تماس بين دو سطح، بهوجود مىآيد.
اين نوع چرخش به تنهائى در تنيس روى ميز مورد استعمالى ندارد، چون براى زدنِ ضربهها، توپ به غير از پيچ (چرخش) به حرکت بهطرف جلو نيز نياز دارد.
حرکت چرخشى و انتقالى توأم
در اين حالت با ترکيب دو حالت فوق (جمع بردارى سرعتهاى هوا) حالت شکل زير حاصل مىشود که چون در اين حالت، حرکت هوا در اطراف توپ متقارن نيست باعث ايجاد نيروى F مىشود که همانطور که از شکل پيدا است در جهت عمود بر حرکت و عمود بر محور دوران است. و چون جهت حرکت، افقي، و محور چرخش نيز افقى است جهت نيرو قائم شده است. در همين شکل، چون جهت چرخش در جهت چرخش عقربهٔ ساعت (چرخش زيري) است، نيرو به سمت بالا است. روشن است که اگر چرخش خلاف عقربهٔ ساعت (چرخش روئي) مىبود، جهت نيرو به سمت پائين مىشد.
در شکل بالا بردار ۱، سرعت هوا در بالاى توپ، نشان مىدهد که از جمع سرعت حرکت انتقالى V و سرعت چرخشي، VR حاصل شده، و بردار ۲ نيز از تفاضل دو سرعت فوق ناشى شده است (چون خلاف جهت يکديگر هستند).
براى اينکه توپ مسير حرکتى غير از حالت عادى داشته باشد بسته به جهت انحرافى که در نظر داريد، به آن چرخش بدهيد که اين عمل با زاويهٔ راکت و طرز برخورد آن با توپ حاصل مىشود. در ضمن، وجود چرخش (پيچ) در توپ باعث تغيير زاويهٔ انعکاس آن در برخورد با ميز حريف و راکت حريف مىشود؛ يعنى وقتى به توپ پيچ روئى بدهيد بعد از تماس با ميز حريف، بهطرف پائين کشيده مىشود و اگر به راکت حريف برخود نمايد بهطرف بالا خواهد رفت (شکل زير).
اصولاً وجود اسفنج (ابر و لاستيک) روى راکت بهمنظور چرخش دادن به توپ است.