يک خطا تخطى از قانون است که بازيکن درگير با برخورد با حريف يا با رفتار غير ورزشى مرتکب مى‌شود.
قانون
خطا براى بازيکن خاطى اعلام و برابر قانون بلافاصله جريمه مى‌گردد.
برخورد
تعريف:
- در بازى بسکتبال ۱۰ بازيکن که با سرعت زياد در منطقهٔ محدودى حرکت مى‌کنند برخورد شخصى اجتناب ناپذير است.
- در تصميم‌گيرى که آيا آن خطا بايد يا نبايد جريمه گردد داوران در هر لحظه نسبت به تصميم‌گيرى آن بايستى اصول مقدماتى زير را در نظر بگيرند:
۱. روح و درستى قانون که براى نگهدارى صحيح بازى نياز باشد.
۲. پايدارى و اجراى واژهٔ سود و ضرر و همچنين داور نبايد در دنبال متوقف نمودن غيرضرورى بازى بوده و براى جريمه برخورد که آوانتاژى را به ناحق به بازيکن واگذار يا حريف را در وضعيت نامطلوب قرار داده اقدام نمايد.
۳. پايدارى و اجراى احساس صحيح براى هر بازى و با در نظر گرفتن توانايى بازيکن در رابطه با رفتار و برخورد او در زمان بازي.
۴. پايدارى و نگهدارى توازن بين کنترل بازى و جريان و روند بازى و احساس اينکه شرکت‌کنندگان سعى در انجام چه کارى دارند و کدام سوت براى بازى صحيح است.
خطاهاى شخصى
تعريف:
- يک خطاى شخصى خطاى بازيکنى است که غيرقانونى با بازيکن حريف چه زمانى‌که توپ زنده است يا مرده برخورد ايجاد مى‌کند.
بازيکن نبايد بازيکن حريف را نگه داشته، هل داده، شارژ کند يا مانع پيشروى آن با استفاده از دراز کردن دست، بازو، آرنج، شانه، با سن، پا، ساق پا يا زانو باشد و يا اينکه با خم کردن بدن خود در وضعيت نامطلوب (خارج از سيلندر) يا با هر خشونتى در بازى تخطى نمايد.
- بلاک کردن، يک برخورد غيرقانونى شخصى است که مانع پيشروى بازيکن حريف با توپ يا بدون توپ گردد.
- شارژ کردن، يک برخورد شخصى است با توپ يا بدون توپ که توسط هل دادن يا با حرکت به طرف سينهٔ حريف انجام دهد.
- دفاع غيرقانونى از پشت، برخورد شخصى است که يک بازيکن مدافع از پشت با بازيکن حريف انجام مى‌دهد. صرفاً اگر بازيکن بدون ايجاد هيچ‌گونه برخوردى از پشت توپ را بزند خطا نخواهد بود.
- نگه داشتن، برخورد شخصى است که با نگه داشتن مانع آزادى عمل حرکت حريف شود. اين برخورد (نگه داشتن) ممکن است با هر يک از اعضاى بدن صورت گيرد.
- اسکرين غيرقانوني، عملى است که شخصى مانع رسيدن بازيکن بدون توپ به محل دلخواه خودش شود.
- استفاده غيرقانونى از دست، زمانى اتفاق مى‌افتد که بازيکن مدافع با استفاده از دست که روى بازيکن قرار مى‌دهد مانع پيشروى بازيکن با توپ يا بدون توپ شود.
- هل دادن، برخورد شخصى است که بازيکن بدون توپ با استفاده از اعضاى بدن خود به زور باعث حرکت بازيکن شده يا او را با تلاش به حرکت وا مى‌دارد.
جريمه
- يک خطاى شخصى براى بازيکن خاطى در هر حال اعلام شده بعلاوه:
- اگر خطا روى بازيکنى که در حال شوت نبوده انجام شود:
- بازى با واگذارى توپ به تيم مقابل از بيرون خط اوت نزديک محل وقوع خطا مجدداً آغاز مى‌شود.
- اگر خاطى تيم کنترل‌کننده توپ باشد برابر مادهٔ ۵۵ (جريمه خطاى تيمي) قابل اجرا خواهد بود.
- اگر خطا روى بازيکن در حال شوت صورت گيرد:
- در صورت گل شدن توپ، گل قبول و يک پرتاب آزاد واگذار مى‌گردد.
- در صورت گل نشدن توپ که از منطقهٔ دو امتيازى انجام گرفته دو پرتاب آزاد واگذار مى‌گردد.
- در صورت گل نشدن توپ که از منطقهٔ ۳ امتيازى انجام گرفته سه پرتاب پنالتى واگذار خواهد گرديد.
- و زمانى‌که توپ در دست بازيکن در حال شوت باشد و قبل از رها شدن توپ قبل يا هم‌زمان با خاتمهٔ زمان بازى پريود و وقت‌هاى اضافى و يا بوق دستگاه ۲۴ ثانيه به صدا درآيد و توپ سپس رها شده و گل شود، گل قبول نخواهد بود ولى ۲ يا ۳ پرتاب به او واگذار خواهد شد.