پاى دلفين پاى پروانه است که نه تنها براى پيش بردن بدن در آب، بلکه براى بالا آوردن لگن خاصره بسيار مهم و ضرورى است. بالا آمدن لگن، بدن را در موقعيت صحيح و مناسبى قرار مىدهد که بسيار با اهميت است. در شناى پروانه همانطور که مىدانيد دو ضربه پا براى هر دور حرکت دست زده مىشود. اولين ضربه در ابتداى ورود دست به آب زده مىشود و دومين ضربه در هنگام تمام شدن کشش دست در زير آب وارد مىشود. هر ضربه پا داراى دو مرحله مىباشد:
۱. ضربه بالايى (Up Sweep)
۲. ضربه پائينى (Down Sweep)
شرح حرکت:
پس از ضربه پا به سمت پائين پاها از مفصل زانو به حالت کاملا کشيده (Extension) درمىآيند و مفصل ران نخستين حرکت را براى مرحله ضربه بالايى پا عهدهدار است. مچ پا در اين مرحله به حالت کاملاً کشيده است و بين موقعيت يلانتار و دورسى فلکشن قرار دارد. پاها بطور کلى (زانوها) در اين مرحله به حالت کاملاً صاف قرار دارند.
تجزيه و تحليل:
زانو به حالت کشيده توسط عضله چهارسر رانى نگهدارى مىشود. اين عضله از چهار عضله راست قدامي، پهن داخلي، پهن خارجي، پهن ميانى تشکيل شده است. بطرف بالا حرکت کردن ران بوسيله عضلاتى چون سرينى بزرگ و همسترينگ انجام مىگيرد. عضله همسترينگ مجموعهاى از عضلات دوسر راني، نيمغشايى و نيموترى مىباشد.
شرح:
در انتهاى حرکت ضربه پا به بالا، پاشنه پا در بالاترين نقطه خود است. ابتداء شروع حرکت پاى دوم پروانه مىتواند حرکت پيشبرنده بدن به جلو را با اعمال نيرو به آب ممکن سازد. شروع اين کار ابتدا از فلکشن و يا خمشدن مفصل ران انجام مىگيرد. رانها به پائين مىروند و زانو زاويهاى در حدود ۴۵ درجه مىسازد. هيچ گروه عضلانى براى خمکردن زانو فعاليت ندارد و اين حرکت با شُل کردن قسمت تحتانى پا بطور طبيعى و از طريق فشار اب حاصل مىگردد. در ادامه حرکت، قسمت تحتانى پا به سمت پائين فشار وارد مىآورد و با اين کار کاملاً کشيده مىگردد. پنجه پا کاملاً کشيده است و به سمت داخل چرخش نموده و با اينکار کمى از هم باز مىشود (علىالخصوص در ابتداى ضربه به سمت پائين) و در حين انجام حرکت به هم نزديک مىشود. انجام حرکت در پائينترين عمق پا متوقف مىشود.
تجزيه و تحليل:
تاکنندههاى مفصل ران اولين اقدام را براى حرکت قدرتمند پاها شروع مىکنند و اين گروه عبارتند از سوئز، خاصرهاي، راست قدامي، خياطه و شانهاي. زانو با قدرت انقباض عضله چهارسر رانى بطور کاملاً کشيده در مىآيد. پلانتار فلکشن از مچ پا توسط عضلات دوقلو، نعلى و ساقى خلفى انجام مىشود، قابليت کشش کامل اين عضلات و انعطافپذيرى مچ پا بسيار بااهميت است. زانوها توسط عضلات عملکننده بر مفاصل ران يعنى سرينى ميانى و کِشَنده پَهن نيام کمى از هم جدا مىشوند و در عين حال فاصله اندک زانوها با چرخش خارجى ران نيز همراه مىشوند که عامل اين چرخش عضلات خياطه و سرينى مىباشد.
حرکت پلانتار فلکشن و اينورشن نيز در مچ وجود دارد که توسط عضلات ساقى قدامى و ساقى خلفى صورت مىگيرد.
در هنگام زدن ضربه پا به پائين چرخش استخوان ران به حرکت اينورشن مچ پا کمک مىکند. بخش قدامى عضلات سرينى مياني، سرينى کوچک، کِشَنده پَهن نيام و سوئز خاصرهاى در اين حرکت دخالت دارند.