استحمام و بهداشت لباس‌ها

۱. صابون در تميزکردن پوست نقش مؤثرى دارد ولى وقتى بدن با آب تميز و صابون شسته مى‌شود، حتماً بايستى پس از صابون‌زدن خوب با آب شسته شود تا صابون در روى پوست باقى نماند.


۲. از وسايل استحمام شخصى استفاده شود.


۳. بلافاصله پس از استحمام، بدن و بخصوص شيارهاى انگشتان پا، دست، داخل گوش‌ها و هم‌چنين موهاى سر کاملاً خشک شود.


۴. پس از استحمام حتماً لباس‌هاى زير عوض گردند. لباس‌هاى زير لازم است در هفته چندبار عوض شوند.


۵. بهتر است لباس‌هاى زير از جنس پنبه و سفيدرنگ باشند، زيرا عرق را جذب نموده و به آن امکان تبخير مى‌دهد.


۶. از پوشيدن لباس‌هاى مرطوب خوددارى شود.


بهداشت چشم

چشم، آينه‌ى جسم و روح است و بازتابِ آن‌چه در ما مى‌گذرد. براى داشتن چشم‌هاى سالم، بايد مراقب سلامت عمومى بدن باشيم و در سالم‌سازى روح و روان خود بکوشيم. چشم به آسانى آلوده مى‌شود و به وسيله‌ى دست‌آلوده، آب ‌آلوده، حوله، ليف و وسايل شست‌وشو، مگس، گردوغبار و اشياى مختلف دچار بيمارى و عفونت مى‌گردد.


نورهاى خيره‌کننده، نور مستقيم خورشيد و ديد اشياى براق چشم را ناراحت مى‌کند و سبب خستگى آن مى‌شود. هنگامى که در هواى آلوده يا درجه‌ى حرارت بسيار کم قرار بگيريم، قرمز مى‌گردد و زمانى که کم و بد بخوابيم، هاله‌ى کبودى پيرامونش را مى‌پوشاند.


رعايت نکات بهداشتي، استراحت، خواب بموقع و به ‌اندازه‌ى لازم، در سلامت چشم‌ها نقش مهمى دارند. البته تغذيه را نيز بايستى از عوامل اصى سلامت چشم‌ها به حساب آورد. بايد غذاهاى حاوى ويتامين، بويژه ويتامين آ (A) و هم‌چنين ويتامين ب (B) و ث (C) در جيره‌ى غذايى روزانه‌ى اعضايِ خانواده قرار گيرد ( سبزى‌جات، ميوه‌جات و جگر). از ميان سبز‌ى‌‌ها و ميوه‌ها، هويج در درجه‌ى اول اهميت قرار دارد. براى سلامت چشم‌ها رعايت اين نکات بهداشيت توصيه مى‌شود:


۱. دست‌ها و انگشتان با بسيارى از اجسام تماس دارند و آلوده مى‌شوند بنابراين بايد از ماليدن انگشتان دست به چشم، پرهيز نمود.


۲. دستمال و حوله‌ى هرکس بايد مخصوص خود او باشد. حتى در يک خانواده، اعضاى خانواده نبايد حوله‌ى مشترک داشته باشند.


۳. هميشه بايد از بالش مخصوص خود استفاده کرد و روبالشى را مرتباً شست‌وشو و اتو نمود.


۴. بايد از خواندن نوشته‌هاى خيلى ريز خوددارى نمود.


۵. بايد از مطالعه در نور کم، مثلاً غروب آفتاب، خوددارى نمود.


۶. نورشديد براى چشم مضر است. به نورهاى قوى مثل نور خورشيد و نورافکن نبايد نگاه کرد.


۷. فاصله‌ى هر چيز خواندنى تا چشم نبايد کم‌تر از سى سانتى‌متر باشد.


۸. نگاه‌ کردن زياد و طولانى به صفحه‌ى تلويزيون و سينما به چشم آسيب مى‌رساند ( فاصله‌ى تلويزيون با بيننده بايستى حداقل دو متر باشد).


۹. در موقع راه‌رفتن يا در وسيله‌ى نقليه‌ى در حال حرکت، بايد از مطالعه کردن خوددارى کرد.


۱۰. هنگام مطالعه بايد نور به اندازه‌ى کافى باشد و نور از پشت سر و از طرف چپ روى صفحه‌ى مورد مطالعه بتابد.


۱۱. براى خواب و استراحت از اتاق تاريک استفاده شود تا اعصاب چشم به خوبى استراحت کند.


۱۲. هنگامى که چشم دچار احساس خستگى مى‌شود بايد چشم‌ها را بست يا به فاصله‌ى دور نگاه کرد تا عضلات آن به حالت عادى برگردد.


۱۳. بايد در برف و آفتاب و در ساحل دريا از عينک مخصوص استفاده کرد.

استراحت، خواب، فعاليت

خواب يک حالت استراحت است. هنگام خواب عضلات انسان آرام مى‌گيرند و انرژى از دست‌رفته باز يافته مى‌شود. چنان‌چه در عرض يک ساعت پس از بيدارشدن از خواب، انسان خود را سرحال و هوشيار ببيند و قادر باشد به خوبى بينديشد، مى‌توان گفت که او خواب کافى داشته است. کودکان در سنين مدرسه نياز به ده‌ الى دوازده ساعت خواب دارند زيرا آنان در سن رشد هستند و بدنشان به استراحت بيش‌ترى نياز دارد. تفريحات سالم، مفيد و سرگرم‌کننده به تجديد قوا کمک ميکند.


انجام فعاليت‌هاى روزشى راهى است که باعث تکامل جسم و روح مى‌گردد و در تقويت اخلاق و صفات نيک، نقش بسزايى دارد. و ورزش فکري، فعاليتى است که فکر را کامل مى‌کند و باعث مى‌شود که فکر فرد بهتر کار کند. انسان در هر سنى احتياج به ورزش‌هاى جسمى و روانى دارد.

بهداشت پوست

پوست قسمت خارجى و بدن حفاظ بدن است، لذا از طريق هوا و تماس، در معرض انواع آلودگى‌ها و ميکروب‌ها قرار دارد. همين‌طور سلول‌هاى مرده، عرقِ مانده و چربى‌اى که توسط خود پوست ايجاد مى‌شود، به مرور روى پوست جمع شده و در صورت غفلت از آن، ميکروب‌ها و کثافات ديگرى را جذب مى‌کنند و روى پوست به شکل توده‌اى بالا مى‌آيد. بنابراين حائز اهميت است که پوست را از طريق شست‌وشو با آب و صابون، تميز نگه داريم. شست‌وشوى مرتب پوست، کثافات و بوهاى زننده‌ى پوست را برطرف ساخته و از ايجاد عفونت جلوگيرى مى‌کند. پوست را بايد بعد از تميزکردن خشک نمود، زيرا باعث جذب و نگه‌دارى و رشد و تکثير عوامل بيمارى‌زا مى‌گردد.

بهداشت مو

مو از دو قسمت اصلى ساقه و ريشه تشکيل شده است. ممکن است در بعضى بيمارى‌ها و کمبودهاى تغذيه‌اي، شکل ظاهرى مو تغيير کند و حالت شادابى و زيبايى خود را از دست بدهد. تاجايى که ممکن است، بايد موهاى کودکان را کوتاه نگه داشت تا نظافت آن به خوبى انجام شود. ضمناً بايد علاوه بر نظافت و شست‌وشوى به موقع موها، به کودکان آموزش داد که موهاى خود را مرتباً شانه کرده و بُرس بزنند. شانه‌زدن و برس‌زدن به مو، علاوه بر اينکه موها را منظم و مرتب مى‌کند، فوائد ديگرى هم دارد. مثلاً سبب مى‌شود جريان خون در پاى ريشه‌ى موها به خوبى برقرار باشد. اگر موها خشک باشند با اين عمل مقدار کافى چربى به مو مى‌رسد و آنها را از اين حالت خارج مى‌کند و برعکس اگر موها بيش از حد لازم چرب باشند، بوسيله برس‌زدن، چربى آنها متعادل خواهد شد.

بهداشت دست و ناخن

دست، بش از هر عضو ديگرى با اشياى مختلف و آلودگى‌ها در تماس است و به همين دليل بايد بطور مرتب در نظافت و شست‌وشوى آن کوشيد. گاهى در اثر سرماى زمستان و يا بدلايل ديگر، پوست دست‌ها ترک مى‌خورد. در اين مواقع بايد دست‌ها را با کرم و يا گليسيرين چرب کرد و در فصل سرماى خشک حتماً دست‌کش پوشيد. شستن دست‌ها با آب گرم و صابون قبل از خوردن غذا و بعد از رفتن به توالت و انجام کارهاى روزانه، بسيار مهم است و بايد بصورت يک عادت در بيايد.



ناخن نيز از دو قسمت عمده‌ى بدنه و ريشه که در زير پوست قرار دارد درست شده است. در بعضى بيمارى‌ها مخصوصاً کمبودهاى تغذيه‌اى و بيمارى‌هاى قارچي، ناخن تغيير شکل پيدا مى‌کند ( پوسته‌پوسته‌ شدن، ترک ‌برداشتن، شکسته ‌شدن). ناخن‌ها را هميشه بايد کوتاه نگاه داشت چون زير آن محل مناسبى براى جمع شدن کثافات، تخم انگل‌ها و نيز باکترى‌هاست. به همين‌دليل در موقع شستن دست‌ها، بالاخص بعد از رفتن به توالت، پاک کردن زير ناخن‌ها ضرورى است. براى اين منظور بايستى از برس ناخن استفاده گردد. در موقع کوتاه کردن ناخن بايد مواظب ود که به پوست اطراف آن آسيبى نرسد. پوست اطراف ناخن را بايد هميشه نرم و بدون ترک نگاه داشت و در صورت لزوم آن را چرب کرد.