حج برای سومین سال لغو می‌شود؟

با وجود این شرایط که سفر زائران خارجی را به عربستان دوباره محدود کرده است، شورای برنامه‌ریزی و هماهنگی بعثه و سازمان حج و زیارت آخرین تحولات درباره حج آینده و دیگر سفرهای زیارتی را بررسی کرد. اکبر رضایی ـ معاون حج و عمره سازمان حج و زیارت ـ به تماس‌هایی با شرکت‌های سعودی برای اطلاع از وضعیت حج اشاره کرد و گفت: در سطح وزارت حج و عمره عربستان و اخبار رسمی منتشرشده، تاکنون هیچ‌گونه اظهارنظر رسمی درباره حج ۱۴۴۳ قمری (۱۴۰۱ خورشیدی) صورت نگرفته است.

بی‌اطلاعی کشورها از سرانجام حج درحالی است که در سال‌های پیش از کرونا، عربستان در همین ماه‌ها کشورها را برای مذاکره درباره تعیین سهمیه و شرایط حضور زائران خارجی فرامی‌خواند، اما برای حج آینده، هنوز هیچ یک از کشورهای اسلامی را دعوت به مذاکره نکرده است. عربستان از زمان شیوع ویروس همه‌گیر کرونا، مناسک حج واجب را به جمعیتی محدود از زائران ساکن در این کشور محدود کرده است و هر بار، در آخرین لحظه کشورها را از این تصمیم مطلع و به نوعی آن‌ها را از به اجرا گذاشتن محدودیت بدون نظرخواهی از سایر کشورها، غافلگیر کرده است.

عربستان قوانین سختگیرانه‌ای را برای حضور زائران در مراسم عمره و حج به اجرا گذاشته است که بر این اساس، تنها زائران واکسینه‌شده که در تماس با افراد بیمار و مبتلا به کووید نبوده‌اند و به نوعی گزینش شده‌اند، امکان حضور در این دو مراسم مذهبی و زیارتی را دارند.

برگزار نشدن حج در دو دوره گذشته، صف انتظار را برای زائران ایرانی نیز طولانی‌تر کرده است؛ در ایران نزدیک به یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در نوبت حج هستند، برخی از این افراد ۱۴ یا ۱۵ سال در نوبت بوده‌اند. از بین این زائران، حدود ۷۰ هزار نفر برای حج ۹۸ ثبت‌نام کرده بودند که با شیوع ویروس کرونا و تعطیل شدن حج برای زائران خارجی، آن زائران نیز از سفر بازماندند.

شورای برنامه‌ریزی حج و عمره همچنین آخرین وضعیت سفر زیارتی به سوریه و عراق را بررسی کرد. علی‌رضا رشیدیان ـ رییس سازمان حج و زیارت ـ یادآور شد که تاکنون چهار گروه ۲۵ نفره در قالب کاروان‌های زیارتی به دمشق اعزام شده‌اند و افزود: با توجه به پیش‌ثبت‌نامی که برای سفر زیارتی سوریه در تمام استان‌ها انجام خواهد شد سامان‌دهی و برنامه‌ریزی برای اعزام مشتاقان این سفر معنوی صورت خواهد گرفت.

محمد آزاد ـ معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان حج و زیارت ـ هم از توافقات جدید با شرکت‌های هواپیمایی داخلی برای تامین بلیت سفر هوایی کاروان‌های زیارتی به عراق خبرداد و آن را گام مثبتی برای تامین حقوق زائران و تهیه بلیت با قیمت مناسب دانست.

ایران با کاهش محدودیت‌های کرونا، سفر زیارتی به عراق و سوریه را از سر گرفته است. سفرهای کاروانی به این دو کشور درحال حاضر به صورت هوایی و بدون ویزا انجام می‌شود. هزینه سفر زیارتی هوایی به هر دو کشور مبلغی در حدود ۹ تا ۱۰ میلیون تومان است.