امیدواری به «اینستکس» اشتباه است/اروپا برای برجام گامی برنمی‌دارد

محسن جلیلوند کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص مواضع اروپا در قبال بیانیه ایران و تصمیم به کاهش برخی تعهدات برجامی از سوی ایران، اظهار داشت: به نظر من همین که برخی صحبت‌ها در خصوص از دستور کار خارج شدن بررسی لوایح مرتبط با FATF از سوی مجمع تشخیص مصلحت به گوش رسید، نشان دهنده این است که ایران به نوعی ناامید از اجرا و عملیاتی کردن سازوکار مالی اینستکس از سوی اروپا است.

وی گفت: اروپایی‌ها مدام بر حفظ برجام و اجرای تعهداتشان در قبال آن تاکید می‌کنند اما حقیقت این است که آنها دنباله‌روی سیاست‌های آمریکا هستند، در واقع منافع اروپا با منافع آمریکا همسو است و در تحلیل نهایی باید گفت که اروپا در کنار آمریکا قرار خواهد گرفت. بنابراین امید بستن به اروپا برای اجرای تعهدات برجامی یا اجرای کانال مالی اینستکس از سوی آنها اشتباه است.

جلیلوند افزود: تصور من این است که اروپایی‌ها نمی‌خواهند و توان لازم را هم ندارند که در قالب برجام و اجرای تعهداتشان نسبت به ایران گامی بردارند، چون در آن صورت، منافعشان در تضاد با منافع آمریکا قرار می‌گیرد.

این کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: از طرفی باید به این نکته توجه کرد که اروپا مشکلات درونی هم دارد و یکی از آنها عدم اجماع در تصمیمات و سیاستگذاری‌های آنها است. در واقع تصمیماتی که در اتحادیه اروپا گرفته می‌شود باید به اجماع همه اعضا برسد، در چنین شرایطی کافی است برای یک تصمیم‌گیری، کشوری کوچک نظرش خلاف باقی اعضا باشد، بدین ترتیب آن موضوع کلاً منتفی می‌شود.

وی بیان کرد: درست است که ایران غنی سازی را افزایش و برخی تعهدات خود را هم کاهش داده است، اما این اقدامات ما در حدی نیست که اروپایی‌ها بخواهند برای آن با آمریکا وارد چالش شوند.

جلیلوند ادامه داد: به اعتقاد من، رویارویی اصلی ما با آمریکا است. حال در شرایطی که خودمان از سوی آمریکا تحت فشار هستیم باید دید که چقدر توان داریم تا طرف اروپایی را تحت فشار قرار دهیم. یعنی شما باید از میزان قابل توجهی از توان و قدرت برخوردار باشید که بتوانید طرف مقابل را تحت فشار قرار دهید، که صحبت در این خصوص بحث دیگری را می‌طلبد.

این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: شاید اروپا برای ما کارتی باشد برای بازی در مقابل آمریکا که در این صورت ابزارهای ما هم برجام، ارتباطات اقتصادی، بحث‌هایی چون روانه شدن سیل مهاجران یا مواد مخدر به اروپا است که به نظر من علیرغم اینکه آنها از این موارد آسیب خواهند دید، اما چندان نگران هم نیستند.

وی در پایان با بیان اینکه اروپایی‌ها این قبیل موضوعات را به عنوان تهدید جدی تلقی نمی‌کنند و دست آخر در کنار آمریکا و همسو با خواسته‌های آن قرار می‌گیرند، خاطرنشان کرد: ما برای تأمین منافع کشور نباید چندان امیدوار به اروپایی‌ها باشیم چرا که همانطور که گفتم راهبرد آنها در کنار آمریکا قرار گرفتن و با آن کشور همکاری‌های اقتصادی انجام دادن است.