توافق بزرگ ترامپ با همسایگان

به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای اقتصاد»، خبرگزاری رویترز اعلام کرد دولت‌های آمریکا، کانادا و مکزیک در توافق‌هایی مجزا تصمیم گرفتند آمریکا بر واردات فولاد و آلومینیوم کانادایی و مکزیکی تعرفه اعمال نکند و در ازای آن مکزیک و کانادا تعرفه‌های تلافی‌جویانه خود بر طیف وسیعی از کالاهای آمریکایی از جمله گوشت خوک، گوشت گاو و نوعی بیسکویت شکلاتی به‌نام بوربون را از میان بردارند.

آمریکا و کانادا اعلام کرده‌اند این توافق که از عصر روز یکشنبه اجرایی خواهد شد با هدف ممانعت از ورود فولاد و آلومینیوم تولید چین و دیگر کشورها به بازار آمریکا از طریق کانادا شکل گرفته است. این در شرایطی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در ماه مارس سال ۲۰۱۸ تحت عنوان حمایت از امنیت ملی برگرفته از قانون دوران جنگ سرد مصوب سال ۱۹۶۲، تعرفه‌هایی ۲۵ درصدی بر واردات فولاد و ۱۰ درصدی بر واردات آلومینیوم وضع کرد. دو کشور کانادا و مکزیک به مدت ۱۴ ماه این موضوع را مورد بحث قرار داده بودند که صنایع فلزی آنها هیچ تهدیدی علیه امنیت ملی آمریکا نیست چون اقتصاد این کشورها با اقتصاد آمریکا عجین و یکپارچه شده است. این دو کشور حتی نزد سازمان [strong] تجارت جهانیتعرفه‌های وضع شده از سوی آمریکا را به چالش کشیده بودند.

جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا ضمن اعلام خبر این توافق در جمع کارگران کارخانه فولادسازی همیلتون واقع در استان اونتاریوی کانادا افزود:‌ «این خبر بسیار خوبی برای کانادایی‌هاست.» این خبر موجب شد ارزش سهام شرکت‌های فولادسازی جهان دستخوش نوسان شود. توافق تعرفه‌ای آمریکا با دو کشور همسایه مکانیزمی نظارتی را دربرمی‌گیرد که مانع از ورود آلومینیوم و فولاد از چین و دیگر کشورها به آمریکا از طریق کانادا و مکزیک خواهد شد. در عین حال اما دفتر نماینده تجاری آمریکا اعلام کرده است که این توافق اجازه وضع دوباره تعرفه‌ها در صورت «افزایش» واردات محصولات خاص فولادی را می‌دهد. اگر تعرفه‌ها دوباره اعمال شوند، اقدامات تلافی جویانه تنها به فولاد و آلومینیوم محدود خواهد شد. اتحادیه ملی تولید‌کنندگان گوشت خوک آمریکا که به‌دلیل اقدامات تلافی‌جویانه تعرفه‌ای هزینه‌ای ۱۲ دلاری بابت هر دام و در مجموع به ارزش ۵/ ۱ میلیارد دلار به آنها تحمیل می‌شد، ضمن ابراز رضایت از این قرارداد اعلام کرد سرانجام رهایی از «یک مجادله تجاری که دشواری مالی سنگینی بر تولیدکنندگان این محصول وارد کرده بود» به حقیقت پیوست. خودروسازان نیز که به‌خاطر وضع تعرفه‌ها صدها میلیون دلار هزینه به آنها تحمیل شده بود، از این توافق ابراز خشنودی کردند و گفتند که این اقدام باعث می‌شود یک گام به توافق بزرگ آمریکا- کانادا- مکزیک نزدیک‌تر شوند.

تعرفه‌های فلزات برای کشورهای مکزیک و کانادا بسیار حساسیت‌زا بود و موجب شده بود هرگونه پیشرفت در رابطه با تصویب پیمان تجاری جدید آمریکا-مکزیک-کانادا به‌حال تعلیق درآید. قرار بود این پیمان سه‌جانبه جایگزین پیمان ۲۵ ساله توافق تجارت آزاد آمریکای شمالی موسوم به «نفتا» شود. قانون‌گذاران آمریکایی که از اقدامات تلافی‌جویانه مکزیک و کانادا به تنگ آمده بودند، که از میان آنان می‌توان به نام چاک گرسلی، رئیس کمیته مالی سنا اشاره کرد، گفته بودند با وجود تعرفه واردات فلزات آلومینیومی و مکزیکی، هیچ‌گونه توافقی با این دو کشور قابل تصور نخواهد بود. پس از انتشار خبر توافق آمریکا با این دو همسایه، گرسلی توییتی را با این مضمون منتشر کرد: «آقای رئیس‌جمهور واقعا از شما بابت کمک به کشاورزان آیووا و حذف تعرفه‌های فولاد و آلومینیوم که گامی مهم در راستای توافق آمریکا-مکزیک-کانادا بود متشکرم. دونالد ترامپ ثابت کرد که می‌تواند از پس مذاکرات برآید. چین باید به این موضوع توجه کند و با نیت خوب معامله را شروع کند و آقای ترامپ را جدی بگیرد.»

ترودو نیز اعلام کرد که حالا کانادا با آمریکا بر سر زمان‌ تصویب توافق آمریکا- مکزیک-کانادا همکاری خواهد کرد و ابراز خوش‌بینی کرد که کانادا قادر خواهد بود در این زمینه طی هفته‌های آینده به پیشرفت‌های خوبی دست یابد.  مایک پنس، معاون ترامپ نیز در این رابطه گفت که در تاریخ ۳۰ مه با ترودو در اوتاوای کانادا دیدار خواهد کرد تا «پیشرفت» روند تصویب این توافق جامع را به بحث و مذاکره گذارد. بسیاری از دموکرات‌های آمریکایی نیز حذف تعرفه‌ها را مورد تحسین قرار دادند اما در عین حال افزودند که توافق جامع آمریکا- مکزیک-کانادا هنوز برای جلب حمایت آنها آماده نیست. این درحالی است که ترامپ در سخنرانی خود در جمع فعالان معاملات املاک در واشنگتن توافق آمریکا- مکزیک-کانادا را یک «توافق خارق‌العاده برای کشور» خود خواند و ابراز امیدواری کرد که کنگره به سرعت آن را تصویب کند. وی افزود که در این صورت «کشاورزان و تولیدکنندگان بزرگ و کارخانه‌های فولاد اقتصاد ما را حتی موفق‌تر از حالا خواهند ساخت.»

همزمان با توافق ترامپ با همسایگان خود، وی در سخنان خود در جمع فعالان معاملات املاک در واشنگتن افزود که اتحادیه اروپا در تجارت با آمریکا حتی رفتاری ناعادلانه‌تر از رفتار چین دارد. این درحالی است که چین ماه‌هاست درگیر جنگ تجاری با آمریکا شده است. به گزارش رویترز، ترامپ در این سخنرانی خود گفت: «باید بگویم که اتحادیه اروپا رفتاری بدتر از چین با ما دارد، آنها اما فقط کوچک‌تر از چین هستند.»

جنگ تجاری بین چین و آمریکا در صورتی که حل‌وفصل نشود، می‌تواند خطری باشد که چشم‌انداز اقتصاد جهان را تهدید کند. این جمله‌ای است که کریستین لاگارد، رئیس صندوق بین‌المللی پول، روز جمعه در سفر خود به ازبکستان به خبرنگاران گفت. لاگارد با اشاره به چشم‌انداز اقتصاد جهان که صندوق منتشر می‌کند، هشدار داد: «واضح است خطر کاهنده‌ای که ما با آن مواجه هستیم، تداوم تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین است. اگر این تنش‌ها حل‌وفصل نشوند معلوم است که این ریسک پیش رو خواهد بود.»