آیین گرامیداشت روز سعدی در لندن برگزار شد

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، این مراسم که به میزبانی حمید بعیدی نژاد در اقامتگاه سفیر برگزار شد، از دو بخش گرامیداشت سعدی و تقدیر از کتاب‌های برگزیده در زمینه ایران‌شناسی تشکیل شد و از چهارکتاب برگزیده سال گذشته در زمینه ایران‌شناسی تقدیر به عمل آمد.
در بخش اول و به مناسبت روز سعدی و بزرگداشت این شاعر بزرگ، بعیدی نژاد از فرصت به‌دست‌آمده برای معرفی بیشتر سعدی به جامعه انگلیس ابراز شادمانی کرده و ضمن تأکید بر اینکه فرهنگ ایران و زبان فارسی بدون شناخت سعدی ممکن نیست، زبان فارسی امروز ایران را مرهون و تحت تأثیر سعدی دانست. وی گفت سعدی در مقام مقایسه در ایران همان‌قدر شناخته‌شده است که شکسپیر در انگلیس.
سپس آذین حقیقی، مدرس دانشگاه ادینبرو سخنان شیوایی در مورد اهمیت سعدی و ادبیات او بیان کرد. وی با یادآوری اینکه روز اول اردیبهشت به عنوان روز گرامیداشت سعدی نامگذاری شده است، خاطرنشان کرد که این شاعر بزرگ ایرانی انشاء کتاب سترگ گلستان را در این روز آغاز کرده است.
حقیقی ضمن توضیح این نکته که گلستان سعدی به ظن قوی محبوب‌ترین و مؤثرترین متن منثور فارسی است خاطرنشان کرد که سعدی خود می‌دانست اثری جاودان خلق کرده است. وی بابیان اینکه سعدی در زمان حیات خود بسیار مشهور بود، به شواهدی از گلستان و بوستان که بر این شهرت جهانی دلالت می‌کنند اشاره کرد.
مدرس دانشگاه ادینبرو راز جاودانگی زبان سعدی و اثرگذاری و جهان‌شمول بودن آن را در انسانی بودن آن معرفی کرد و گفت راز کلام سعدی، درک او از طبیعت انسان است و توضیح داد که سعدی این درک را از راه تجربه به دست آورده است.
وی با تأکید بر اهمیت تجربه در کلام و فلسفه سعدی افزود که به‌عنوان‌مثال در مفهوم جوانمردی که اوج اخلاق و انسانیت در منظومه فکری اوست، سعدی فقط درباره جوانمردی سخن نمی‌گوید، بلکه خود در دایره جوانمردان است. حقیقی ویژگی دیگر زبان سعدی را سهل و ممتنع بودن آن توصیف و خاطرنشان کرد که درواقع این ما هستیم که بعد از هشت قرن هنوز به زبان سعدی حرف می‌زنیم و می‌نویسیم.
این مدرس دانشگاه توضیح داد که بر اساس برآورد برخی پژوهشگران، بالغ‌بر 400 جمله و شعر از سعدی بصورتهای مختلف در زبان محاوره فارسی بکار می‌رود که گویندگان گاه از منبع آن بی‌اطلاع هستند که ازجمله آن‌ها می‌توان به‌اصطلاح پرکاربرد «علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد» اشاره کرد.
وی با اشاره به اهمیت سعدی به عنوان یک معلم اخلاق این نکته را بیان کرد که ما همه در جوانی رسم عاشقی و ادب عاشق بودن را از سعدی آموخته‌ایم. در ادامه دکتر حقیقی به همراه تک‌نوازی تار و سنتور، ابیاتی از سعدی را به‌صورت دکلمه قرائت کرد.
بخش دوم این برنامه به معرفی چهارکتاب به عنوان کتاب‌های برتر در زمینه ایران‌شناسی که در سال 2018 میلادی توسط نویسندگان یا ناشران انگلیسی چاپ‌شده‌اند اختصاص داشت.
در ابتدا پروفسور «یاکوب همین آنتیلا»، اسلام‌شناس، مترجم قرآن به زبان فنلاندی و مدرس دانشگاه ادینبرو درباره کتاب خود به نام «خداینامه: منابع شاهنامه از فارسی میانه » نکاتی را بیان کرد.
وی با توضیح اینکه هنوز بحث داغی بین پژوهشگران برای شناخت منبع یا منابع فردوسی در تصنیف شاهنامه در جریان است، خداینامه را که به زبان فارسی میانه تألیف شده، یکی از منابعی دانست که همواره به عنوان یک منبع بالقوه برای فردوسی موردبحث بوده است.
آنتیلا خاطرنشان کرد که از این کتاب و حتی ترجمه عربی آن هیچ نسخه‌ای باقی نمانده و آنچه ما می‌دانیم فقط اشاره‌هایی به آن کتاب در منابع دست‌دوم است.
وی در این کتاب تلاش کرده است تا همه این اشاره‌های اینجاوآنجا درباره خداینامه را جمع‌آوری کرده و نظر دقیق‌تری درباره آن ارائه کند. به گفته این اسلام‌شناس و ایران شناس فنلاندی به نظر می‌رسد خداینامه بیشتر یک فهرست از اسامی شاهان ایرانی تا یزدگرد سوم بوده و برخلاف شاهنامه حاوی داستان‌های باشکوه نبوده است.
کتاب دوم از این مجموعه برگزیده را بعیدی نژاد با عنوان «روس‌ها در ایران: دیپلماسی و قدرت در عصر قاجار و‌پس از آن »، جمع‌آوری‌شده توسط «رودی متی» و «النا آندریوا» معرفی کرد. وی گفت در این کتاب که مجموعه‌ای از مقالات در مورد حضور روس‌ها در ایران از ابتدای قرن نوزدهم میلادی را دربرمی گیرد، گاه مطالب مهم و حتی بحث‌انگیزی به چشم می‌خورد که برای پژوهشگران تاریخ می‌تواند جذاب باشد.
دکتر فیروزه ملویل، مدرس دانشگاه کمبریج و نویسنده یکی از مقالات این مجموعه، سخنانی در معرفی کتاب و همچنین مقاله خود در مورد گریبایدوف، سفیر مقتول روسیه در ایران در زمان قاجار ارائه کرد.
سومین کتاب موردتقدیر هم متعلق بود به منوچهر رضاوندی، مدرس دانشگاه در لندن بود که از سوی سفیر کشورمان به عنوان کتابی شایسته تقدیر در زمینه آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان و همچنین نسلهای بعدی ایرانیان معرفی شد.
رضاوندی در مورد انگیزه نگارش این کتاب خاطرنشان کرد که آموزگاری را پیشه خانوادگی و آبا اجدادی خود می‌داند و پس از سال‌ها آموزش زبان فارسی در خارج ایران و تماس با دانشجویان خارجی و با توجه به کاستی‌هایی که در کتب موجود دیده می‌شد، تصمیم به تألیف این کتاب گرفته است.
وی در سخنان خود همچنین برخی رسانه‌های فارسی‌زبان را به خاطر سهل‌انگاری و بی‌مسئولیتی در استفاده های غلط از زبان فارسی مورد انتقاد قرارداد و از استفاده بی‌رویه از واژگان بیگانه و همچنین زبان شکسته محاوره‌ای توسط گویندگان این رسانه‌ها ابراز تأسف کرد. او زبان فارسی را میراث گران‌بهای ملی همه ایرانیان توصیف کرد که باید با دقت و مسئولیت از آن مراقبت کرد.
در پایان این برنامه سفیر کشورمان از کتاب «نام‌گذاری خلیج‌فارس» نوشته کورش احمدی نیز تقدیر به عمل‌آورده و مطالعه آن را به علاقه‌مندان این عرصه سفارش کرد. این کتاب با دقت ریشه های سیاسی مخالفت با نامگذاری صحیح خلیج فارس در جریان تاریخ معاصر را بررسی کرده است.
در پایان این برنامه جوایزی به نویسندگان برگزیده اعطا شد.
اروپام ** هـ ن **1723