جشنواره جهانی فیلم فجر، جشنواره ای با حال و هوای بهار

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر در حالی در روزهای بهاری سال 98 میزبان مهمانان داخلی و خارجی است که از اولین نمایش فیلم های خارجی در این جشنواره 24 سال می گذرد.
شروع پخش و نمایش فیلم های خارجی در جشنواره فجر به سال 1374 باز می گردد؛ یعنی زمانی که برای نخستین بار بخش بین الملل در این جشنواره شروع به کار کرد.
جشنواره فجر از سال 1393 برآن شد تا بخش ملی و بین المللی را تفکیک کرده و بر این اساس فرصتی بیشتر و مجزا به هر قسمت بدهد؛ فرصتی بهتر برای دیده شدن.
این جشنواره که از 28 فروردین 98 شروع به کار کرده است تا جمعه 6 اردیبهشت ادامه خواهد داشت. طبق روال هرسال در بخش بین المللی فیلم هایی از کشورهای مختلف در کنار فیلم هایی ایرانی در دو بخش نمایش مردمی و بازار به نمایش درآمده اند که فرصتی را بر متخصصان و علاقه مندان ایجاد کرده است.

**فیلم هایی که جای بحث دارند
آنچه در ادامه می آید صحبت های «آنتونیا شرکا» منتقد و داور سینمایی در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا است که از حال و هوا و مضامین فیلم هایی که دیده به بیان نکته هایی پرداخته است.
شرکا در ابتدای سخنانش با بیان اینکه چون هنوز اواسط جشنواره است و همه فیلم ها را ندیده، در نتیجه با توجه به آنچه که دیده است صحبت خواهد کرد، گفت: من چون جزئی از ده منتقدی هستم که در حلقه داوران منتقد حضور دارم، سعی کرده ام تا عمده فیلم های حاضر در بخش سینمای سعادت یا همان بخش مسابقه را ببینم. در فیلم هایی که دیده ام فیلم ترکی «دلبستگی» چون جزئی از سینمای منتقد ترکیه وآوانگارد است و روایت را به طرز عجیبی بیان می کند، فیلم خاصی است. این فیلم به نوعی روایت را دو قسمت می کند که در قسمت اول ما صدا و نرییشن داریم و تصویر شخصیتی را نداریم و در قسمت دوم تازه با شخصیت ها آشنا می شویم. به هرحال فیلمی است که ارزش دیدن را دارد.
وی در ادامه بیان داشت: فیلم دیگری که دیده ام فیلم «پیش از ژاله» است که اگرچه یک داستان قرن نوزدهمی دانمارکی است ولی به شکلی دارد این حرف را می زند که در همه دوره ها و در همه جای دنیا یک حرف انسانی و بشری وجود دارد. این فیلم حال و هوایی اسکاندیناوی دارد؛ یعنی جزء سینمایی است که شاید به راحتی نتوانید با آن ارتباط برقرار کنید. فضاهایش خیلی تاریک است و به راحتی به کاراکترها نزدیک نمی شود، در صورتی که آغاز فیلم که باید معرفی کاراکترها باشد ولی همه نماها از نزدیک است؛ یعنی نماهای بزرگ و درشت است. ما به سختی آدم ها را می شناسیم یعنی نمی توانیم رابطه بین آدم ها را به درستی بفهمیم تا بعد به فیلم عادت کنیم.
«فیلم «گناهکار» را دیدم که آن هم از سینماهای دانمارک است و از این نظر که در یک فضا اتفاق می افتد و به جای یک فیلم، خیلی خوب می توانست یک نمایش باشد؛ فیلم در یک مرکز فوریت ها اتفاق می افتد و داستان در مورد تلفن هایی است که به این مرکز می شود و یک پلیس که در آنجا حضور دارد و این تلفن ها را دریافت می کند و باید به آنها رسیدگی کند و اورژانسی نیرو بفرستد. در این فیلم صدا مهم است هم در مورد کاراکتر اصلی و هم در مورد همه کاراکترها. نکته مثبت و برجسته فیلم این است که بازی خوبی با صدا دارد».
شرکا افزود: فیلم «زغال» یک فیلم ایرانی ترکیه ای ساخته «سعید منصف» است که جای حرف دارد؛ این فیلم یک ملودرام روستایی است ولی من انتظار پایان بهتری داشتم. روند داستان به نوعی مهر تاییدی بر رفتارهای غیراخلاقی می زند که این برای من به آن صورتی که فیلم دارد به آن نزدیک می شود و نشان می دهد، قابل قبول نیست.

**فرصتی بهتر در زمانی مطبوع تر
شرکا با اشاره به رضایتش نسبت به جدایی بخش بین الملللی از بخش داخلی خاطر نشان کرد: من از ابتدا با جدا شدن جشنواره ایرانی و داخلی با جشنواره خارجی موافق بودم و هستم و دلیل آن هم این است که آن ادغامی که پیش از این در این جشنواره شاهدش بودیم باعث شده بود تا نه آنگونه که باید فیلم ها و سینمای بین الملل را برجسته کند و نه سینمای ایران به خوبی دیده می شد.
وی بیان داشت: با این جدایی که الان اتفاق افتاده، دو رخداد مثبت صورت گرفته است ؛ اول این که زمان دهه فجر از نظر فصلی زمان مناسبی برای دعوت مهمانان خارجی نبود، در صورتی که الان بهترین زمان است و بهار زمان بسیار مناسبی برای دعوت مهمانان خارجی است؛ و دوم این که فرصتی برای مایی که مخاطب داخلی بودیم باقی نمی گذاشت تا هم فیلم های ایرانی را ببینیم و هم فیلم های خارجی را اما با این شکل اجرا با خیال راحتی عمدتا فیلم های خارجی را می بینیم؛ یعنی فیلم هایی که جزو بخش مسابقه هستند. ضمن این که اینجا (چهارسو) مکان مناسبی برای کاخ جشنواره هست و مرکز شهر است و دسترسی بهتری دارد.
«در نتیجه من از این بابت راضی هستم و از نظر استانداردها در مجموع اینجا را می پسندم به دلیل این که به نوعی استانداردهای بین المللی دارد؛ چرا که از نظر سرویس دهی، سالن ها، کیفیت پخش فیلم ها و... کلا مناسب است و نوعی نظم در این جشنواره هست که می پسندم».
این استاد دانشگاه در توضیح فضای رقابتی جشنواره گفت: در مورد کیفیت فیلم ها هم باید بگویم فیلم های ایرانی ای که در بخش مسابقه حضور دارند متاسفانه معمولا بهترین های سینمای ما نیستند؛ ما فیلم های بهتری هم داریم که در بخش مسابقه حضور پیدا کنند؛ اما شاید سیاست کسانی که فیلم ها را انتخاب می کنند این است که فیلم های خیلی برجسته ایرانی در جشنواره جهانی حضور نداشته باشند تا این طور نشود که فقط فیلم های داخلی جایزه ببرند. چون جشنواره جهانی است و قرار نیست فیلم های ایرانی در آن خیلی برجسته شوند.
«به هرحال این موضوعی است که به نظرم باید روی آن فکر شود. چون ما بهترین هایمان را در جشنواره جهانی نداریم در حالی که این ایراد است».
شرکا افزود: به نظرم اکران فیلم های خارجی در این جشنواره فرصتی است که ما فیلم هایی را ببینیم که در جاهای دیگر امکان دیدنشان را نداریم. البته من در سال های اخیر و سال های نزدیک، در جشنواره های جهانی حضور نداشته ام و شاید آن طور که باید اطلاعات به روزی در این باره نداشته باشم اما قطعا فیلم های بهتر دیگری هم هستند که در سایر جشنواره ها شرکت می کنند که در این جشنواره حضور ندارند.
«این که فیلم های خیلی فاخر در این جشنواره حضور ندارند دور از ذهن نیست و دلیل این نکته را نمی دانم که آیا این مشکل جشنواره ما هست که نمی تواند این فیلم ها را جذب کند یا این که مربوط به انتخاب های آن فیلمسازان یا پخش کنندگان خارجی است که نمی خواهند فیلمهایشان در اینجا نمایش و شرکت داده شود؛ نمی دانم ملاک انتخاب این فیلم ها چه چیزی بوده است و مطمئنا شاید این فیلم ها گلچین خوبی از سینمای برتر جهان نباشند اما در آنها فیلم های خوبی هم هستند که به نظرم ارزش دیدن دارند».
پژوهشم**9480**1552