زیبایی‌شناسی در مطبوعات جایگاهی ندارد

به گزارش روز دوشنبه فرهنگی ایرنا، مهرداد دولت آبادی عکاس و گرافیست مطبوعاتی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا خصوصی نبودن مطبوعات را از مشکلات گرافیک مطبوعاتی در ایران برشمرد و گفت: اگر بقای مطبوعات به کسب درآمد و فروش وابسته باشد، گرافیک مطبوعاتی می‌تواند با ایجاد جذابیت بصری در کنار انتقال مفاهیم به مخاطبین، رشد کند تا به جذب خوانندگان کمک کند. این در حالی است که سرازیر شدن بودجه های دولتی در مطبوعات ایران، خلاقیت و کیفیت را در مطبوعات بی اعتبار می‌کند.
وی با اشاره به وضعیت بهتر گرافیک در انتشارات ئر مقایسه با وضعیت آن در مطبوعات، افزود: این مساله دقیقا به فروش برمی‌گردد؛ انتشارات موضوع اول خود را حفظ بقا از طریق فروش می‌داند هر چند در بعضی از نشرها که نام‌های بزرگی هم دارند، به واسطه گروگانگیری آموزش دانش‌آموزان و تبلیغات بیش از استاندارد، بحث گرافیک قربانی می‌شود ولی در بیشتر مواقع، گرافیک اهمیت دارد و برای مخاطب احترام قائل هستند.»
این گرافیست مطبوعاتی اظهار داشت: سردبیران در مطبوعات ایران بسیار کم از هنرمندان تجسمی و گرافیست‌ها در نشریات مشاوره می گیرند و اصولا زیبایی‌شناسی در مطبوعات جایگاهی ندارد و معمولا در راه اندازی مطبوعات بدون مشورت با افراد متخصص، قطع، لوگو و هویت‌های بصری نشریات تعریف می شود و سپس تصمیمات اتخاذ شده برای اجرا به اطلاع گرافیست و صفحه‌آرای نشریه می‌رسد.
دولت آبادی بودجه‌ اندک نشریات برای طراحی را از دیگر مشکلات این حوزه برشمرد و گفت: عدم ثبات شغلی و نبود جایگاه حرفه ای از مشکلات این حوزه تعریف می شود که سبب می شود به دلیل نبود شناخت کافی از ظرفیت های گرافیک مطبوعاتی زمان کمی به گرافیست‌ و صفحه‌آرا برای طراحی داده شود.
وی ادامه داد: مدیران و سردبیران مطبوعات داخل کشور با استفاده از جایگاه‌ خود در زمینه گرافیک کاملا سلیقه‌ای برخورد می‌کنند در صورتی که در مطبوعات بزرگ جهان جایگاه سردبیران، خبرنگاران، عکاسان و گرافیست‌ها تعریف شده است و اعتماد به تخصص افراد از مهمترین مولفه های حرفه ای بودن است.
این عکاس با انتقاد نگرش مدیریتی حاکم بر جامعه که گرافیک، عکاسی و هنر را تحت تأثیر خود قرار داده است، گفت: تا زمانی که مدیریت به معنای دخالت در تمامی امور برداشت می‌شود مشکلی قابل حل نیست.
وی نبود تعامل با فضاهای بین المللی را از دیگر مشکلات گرافیک مطبوعاتی در ایران عنوان کرد و اظهار داشت: دسترسی سخت و گاهی عدم دسترسی به منابع جهان و آشنایی با سبک‌های روز جهان همواره از مشکلات این حوزه است که البته در سال های اخیر با حضور شبکه‌های اجتماعی و نشریات دیجیتال تا حدودی می‌توان از این مانع رد شد.
دولت آبادی با اشاره به نقش گرافیک در زندگی روزمره بشر گفت: گرافیک با تمامی مشاهدات روزانه ما مرتبط است و می‌توان گرافیک را بخش بزرگی از زندگی روزمره بشر دانست که توجه نکردن به آن، مساله‌ای قابل تامل است.
وی با اشاره به نقش مسابقات و رویدادها در پیشرفت گرافیک مطبوعاتی گفت: اگر فراخوان‌هایی جداگانه و اختصاصی در حوزه گرافیک مطبوعاتی به صورت بین المللی در ایران برگزار شود امکان تعامل با دیگر کشورها فراهم می شود و می تواند به رشد این فضا کمک کند.
این گرافیست افزود: هرچند در حال حاضر هم در دنیا حرفی برای گفتن داریم ولی نباید در همین سطح ماند بلکه باید با مطالعه و ایده‌پردازی‌های خلاقانه و اجازه کار آزاد به هنرمندان باعث شکوفایی بیشتر در زمینه مطبوعات شویم.
وی با گلایه از وضعیت اشتغال در مطبوعات گفت: دستمزدها پایین و یا با تاخیر زیاد پرداخت می‌شود. البته تجربه من نشان داده که کار در بخش مطبوعات و روزنامه‌ها ریسک بالایی دارد، زیرا در صورت توقیف روزنامه، تمام سابقه کاری نادیده گرفته شده و حق و حقوق افراد پرداخت نمی‌شود.
این گرافیست افزود: اوضاع در انتشارات نیز خوب نیست که برای مثال انتشاراتی که به عنوان مافیای کنکور و کتاب از آنها یاد می شود حقوق کارمندان را نادیده می‌گیرند و نشرهای باکیفیت و متعهد هم دریافتی چندانی برای پرداخت حقوق نیروها ندارند. این انتشارات مظلوم واقع شده‌اند و با توجه به تلاش مثبتی که انجام می‌دهند ولی در سایه‌ی آن مافیاها که در حال بلعیدن سرمایه‌های این مملکت هستند، دیده نمی شوند.
این گرافیست با انتقاد از وضعیت آموزشی در کشور که سبب می‌شود فارغ‌التحصیلان رشته گرافیک با نگرش سطحی وارد فضای حرفه ای رشته خود شوند، گفت: مدرک‌گرایی درحال حاضر آسیب جدی است که وضعیت آموزشی کشور را تهدید می کند و از سوی دیگر تعداد محدودی از استادان دانشگاه‌ها تجربه کار عملی را دارند و افرادی هم که دارای تجربه کار حرفه‌ای هستند به دلایل متعددی رغبتی به آموزش ندارند.
این گرافیست افزود: به جوانان پیشنهاد می‌کنم که تنها به مسیر دانشگاه و گرفتن مدرک برای ورود به کار گرافیک و همچنین عکاسی نیاندیشند و با استفاده از تجربه کار در بازار و آموزش‌های آزاد و استادان خوبی که وجود دارند کار گرافیک و عکاسی را به صورت حرفه‌ای دنبال کنند.
وی « تجربه و کار بسیار» را عامل پیشرفت در حرفه خود خواند و با تاکید بر اهمیت ارتباط با هنرمندان خارج از ایران، گفت: آزاد اندیشی و وابسته نبودن کمک شایانی به پیشرفت حرفه‌ای خواهد کرد.
مهرداد دولت آبادی متولد 1365 فارغ التحصیل رشته عکاسی از خانه عکاسان و رشته گرافیک از دانشگاه شهیدبهشتی کرج است و بیش از 15 سال به عنوان عکاس و گرافیست با خبرگزاری ها و مطبوعات مختلفی همکاری داشته است.
فراهنگ** 9031** 9053