تهرانگردی مسجدجامعی؛ از افتتاح گالری در کاخ گلستان تا دسترسی عمومی به اطلاعات رصدخانه شهری تهران

عضو شورای اسلامی شهر تهران، در آستانه هفته پژوهش، تهرانگردی را به این موضوع اختصاص داد.

صبح روز جمعه ۲۳ آذر تهرانگردی پاییزی احمد مسجد جامعی با محوریت و موضوع هفته پژوهش و پرداختن به مسائل پژوهشی در تهران، با حضور در میدان محمدیه آغاز شد. وی در ابتدا با حضور در خانه وکیل‌التجار گفت: وکیل التجار عضو نخستین مجلس صنفی تجار از تهران بود که در سال ۱۳۰۲ درگذشت و بعد از فوت او، سرای بازرگانی او در میدان محمدیه به کارگاه قند و بعدها محلی برای تجارت حبوبات تبدیل شد.

• ایجاد رینگ گردشگری منطقه تاریخی تهران

عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: حالا نوادگان او، اقدام به بازسازی و تغییر کاربری این سرا کرده و آن را تبدیل به شربت‌خانه و سفره‌خانه کرده‌اند.

مسجدجامعی با بیان اینکه اینجا در سال ۱۳۰۸ به سبک و سیاق و فرم خانه‌های قاجاری را تکامل بخشید، تصریح کرد: از سال ۹۰ میراث‌داران این خانه با صرف هزینه زیاد نسبت به باز زنده‌سازی سرای وکیل التجار اقدام کردند و امیدواریم بتواند در این بافت فرسوده تهران به عنوان محرک توسعه تهران گل کند.

وی با اشاره به اینکه می‌توانیم با ایجاد فضاهای گردشگری با محوریت بافت تاریخی تهران قدیم این قبیل مناسبت‌ها را حمایت کنیم، و این در شرایطی میسر است که مدیریت شهر پابه‌پای اینگونه پروژه‌ها قدم بردارد، افزود: خوشبختانه شهرداری به گسترش فضای پیاده‌راه و تغییر و مرمت جداره‌ها و سیما و منظر اطراف این میدان اقدام کرده است؛ به گونه‌ای که با کاهش فضای سواره و اضافه کردن آن به فضای پیاده‌رو، امکان استفاده حداکثری شهروندان از فضای پیاده را فضا را فراهم کرده است.

عضو شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه سازمان زیباسازی برای طراحی میدان محمدیه هرچه سریعتر فکری کند، افزود: در پی ابلاغ شهردار تهران در مورد جمع‌آوری کارگاه‌های عمرانی بلااستفاده، حدود یک هفته‌ است که کارگاه مترو میدان محمدیه جمع آوری شده و حالا فضای میدان محمدیه خالی از نماد است و نماد فعلی میان میدان هیچ ارتباطی با فضای محلی ندارد بنابراین باید هرچه سریعتر فکری به حال آن کرد. به‌ویژه که در کاوش‌های محلی یافته‌هایی وجود دارد که می‌توانذ الگوی المان‌های مجسمه‌های شهری شود.

مسجد جامعی با اشاره به اینکه در نزدیکی میدان محمدیه، در بازار تهران بخشی از تنها دروازه باقیمانده تهران از مجموعه وجود دارد، بیان کرد: شهردار سابق پایتخت، در مراسم روز تهران قول داده بود که نسبت به احیای دروازه میدان محمدیه اقدام کند و حالا باید سازمان زیباسازی و شهرداری منطقه۱۲، این کار را به سرانجام برسانند.

وی با بیان اینکه تنها تصویر باقی مانده از دروازه میدان محمدیه تصویر رستم و دیو سفید است که در باشگاه امجدیه (شهید شیرودی) قرار دارد، گفت: می‌توان مولاژ این اثر را به میدان منتقل کرد. بعد از آن می‌توانیم با ایجاد سایت موزه‌ای اعم از بانوی هفت هزار ساله تهرانی، و به قول دوستان روزنامه‌نگار «زیبای خفته» احیا و مرمت مجموعه «سر قبر آقا» - که دارای تمامی المان‌های معماری تا قرن سیزدهم است - و با استفاده از ظرفیت «کاروانسرای خانات»، رینگ گردشگری منطقه تاریخی تهران را ایجاد کنیم.

عضو شورای اسلامی شهر تهران، اضافه کرد: امید دارم جداره‌سازی دور تا دورمیدان محمدیه به خوبی انجام شود. این میدان قدیمی‌ترین میدان شهر تهران است که باید درجهت احیای آن تلاش کنیم.

• افتتاح دو نمایشگاه به پیشنهاد پنجمین جشنواره پژوهشی جایزه تهران

در ادامه برنامه مسجد جامعی به همراه تیم تهرانگردی، برخی افتتاح نمایشگاه عکس و اسناد تهران به فعالیت برگزاری جایزه تهران به کاخ گلستان رفت. این کار با همکاری دبیر پنجمین جشنواره پژوهشی جایزه تهران و مدیریت کاخ گلستان انجام شده است. به کاخ گلستان رفت و از قدیمی و عکس‌های قدیمی که مربوط به عکاسخانه کاخ گلستان است و به پیشنهاد مهرشاد کاظمی دبیر پنجمین جشنواره پژوهشی جایزه تهران، دایر شده بازدید و آن را افتتاح کرد.

وی گفت: در این نمایشگاه ها اطلاعات دست اولی درباره وقایع تاریخی تهران وجود دارد که عمدتاً از دوره پنجاه ساله ناصری است.

عضو شورای اسلامی شهر تهران، با بیان اینکه چند نکته در این اسناد به چشم می‌خورد، عنوان کرد: نکته اول اینکه در تمام نقشه های موجود نام دریای شمال ایران است. اما در این نقشه ها با «بحر خضر» روبه‌رو هستیم. همچنین اولین دفتر نت موسیقی فرانسوی که در ایران آموزش داده شد در معرض دید عموم قرار گرفت و

مسجد جامعی با تاکید بر اینکه تعدادی از قدیمی ترین نقشه متعلق به شهر تهران – که در مجموعه کاخ گلستان است در این موزه رونمایی و در معرض دید عموم قرار گرفت، گفت: قدیمی ترین نقشه ای که اسامی روستاهای پیرامون تهران در آن آمده در این نمایشگاه قرار دارد. دو چیز بسیاری از آن روستاها امروز جزء شهر تهران است. یکی از نکات جالب سربرگ های ویژه کاخ‌های سلطنتی که برای هر کاخ بنای مرکزی و سردر اصلی آن را چاپ کرده اند. با توجه به این که برخی از این بناها وجود ندارد اطلاعات این تصاویر ارزش آنها را بیشتر می کند.

عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: در این بخش از زایشگاه اسناد معاهده بین فرانسه و ایران نیز به نمایش گذاشته شده است. در زمان جنگ اول، ایران و روسیه، کشورها با ایران ناپلئون تفاهم‌نامه ای را امضا ‌کرد که بر اساس آن یکی از ژنرال‌های فرانسوی برای آموزش نظامیان به ایران آمد اما بعد از مدتی روسیه و فرانسه با یکدیگر توافق می‌کنند و عملاً قرارداد همکاری بی اثر شد. و نکته مهم این است که این تفاهم نامه در کتب تاریخی ۱۴ بند دارد اما در این سند اصلی ۱۶ بند علت این که چرا در نوشته های گذشتگان دوبند این تفاهم‌نامه حذف شده است برای ما نیز جای سوال است.

مقصد بعدی احمد مسجدجامعی موزه ملی ایران در خیابان سی تیر بود. در این بازدید که پیروز حناچی شهردار تهران، علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، ولی الله شجاع پوریان معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری تهران و تعدادی از معاونان و مدیران شهرداری حضور داشتند، موزه باستان شناسی تهران افتتاح شد تا مقدمه ای بر آغاز پنجمین جشنواره جایزه تهران نیز باشد. در این مجموعه حدود ۲۰۰ اثر باستانی متعلق به شهر تهران به نمایش گذاشته شده است.

پیروز حناچی در این بازدید در جمع خبرنگاران، گفت: تهران یک شهر باستانی و تاریخی است که در اسناد، قدمت آن را به دوره‌ طهماسبی برمی‌گردد اما بر اساس اشیای پیدا شده قدمت تهران به بیش از ۸۰۰۰ سال می‌رسد و نشان می‌دهد که تهران یک شهر تاریخی است.

وی با بیان اینکه این اشیاء کشف شده ساده و معمولی نیستند و باید در معرض دید عموم قرار بگیرند تا مردم به قدمت شهر تهران، و ویژگی‌های آن آشنا شوند در پاسخ به سوالی در مورد قیمت بلیط بازدید اظهارکرد: قیمت بازدید از این قسمت موزه ایران باستان را سازمان میراث فرهنگی مشخص می‌کند. در این موزه بیش از ۲۰۰ شی که متعلق به شهر تهران است به نمایش گذاشته شده است.

شهردار تهران در پاسخ به این سوال که در دنیا کمیته‌ای وجود دارد که در پی حفاری های شهرداری‌ها به کاوش آثار میراثی می‌پردازند، افزود: حساسیت‌های ما در این زمینه بالا است البته پیدا کردن آثار میراثی در حفاری‌ها از ویژگی‌های شهرهای باستانی است. به عنوان مثال در شهر رم در پی حفاری‌ها آثار زیادی را پیدا کردند. که این نافی حفاری نیست و باید موضوع توسعه و میراث باستانی را در کنار هم داشته باشیم.

مسجدجامعی گفت: موزه تهران نیاز به مکان مستقلی برای خودش دارد. و چه بهتر که این مکان در همین فضاها پیرامونی مانند مجموعه ساختمان های میدان مشق افتتاح شود. به شرط آن که این میدان در اختیار عموم شهروندان قرار گیرد.

• تولد ۲۰ سالگی اولین خبرگزاری غیردولتی

احمد مسجد جامعی به همراه تهران‌گردان و شهردار منطقه ۱۱، به مناسبت بیستمین سال تاسیس ایسنا در محل این خبرگزاری حاضر و دیدگاه های با بیان اینکه مجوز تاسیس ایسنا را من امضاء کردم، گفت: بیست سال پیش زمانی که مجوز ایسنا را امضاء کردم متفاوتی بود.   چرا که همه خبرگزاری‌ها دولتی بودند و ایسنا تنها خبرگزاری غیر دولتی می خواست کارش را آغاز کند.   آن زمان ایسنا چندان حرفه‌ای نبود اما شجاعت و صداقت بسیاری در انتشار اخبار داشت.

وی افزود: ایسنا حرکت بین‌رشته‌ای در جذب خبرنگاران داشت و با افزایش حجم تولید در عموم عرصه ها کار ویژه‌ای را انجام داد. ایسنا از دانشجویان به عنوان خبرنگار استفاده می کرد که شجاعت و چابکی داشتند و اخباری منتشر می‌کرد که رسانه‌های دولتی برایشان مهم نبود و یا تهرانی و اراده چنین کاری نداشتند.

عضو شورای اسلامی شهر تهران، با بیان اینکه ۲۰ سال از عمر ایسنا می‌گذرد ادامه داد: در حال حاضر با پدیده‌ی ریزرسانه‌ها مواجه ایم که در حوزه خبر تاثیر گذار و جریان ساز هستند و خوب است اشان به عنوان خبرگزاری پیشرو به ریزرسانه‌ها بپردازد چرا که این ریزرسانه‌ها گاهی رسانه‌های رسمی را تحت الشتعات قرار می‌دهند.

مسجدجامعی با اشاره به اینکه با این که ایسنا تاثیر زیادی در عرصه‌ اطلاع رسانی خبر گذاشته است اما متاسفانه مطالعاتی جدی در خصوص این تجربیات موفق صورت نگرفته، ظهارکرد: ایسنا با امکانات کاملا معمولی متولد شد اما توانست تاثیر گذاری زیادی داشته باشد.

وی با بیان این که در حادثه پلاسکو خبررسانی ایسنا پیشتاز بود، گفت: ایسنا در تهیه خبر در پلاسکو دستش باز نبود و خبرنگاران ایسنا فداکارانه نسبت به انتشار اخبار و گزارش از پلاسکو اقدام کردند. به گونه‌ای که در بررسی‌ها مشخص شد بیشترین خبر عکس و تحلیل در طول زمان حادثه از طرف ایسنا بوده است با آنکه خبرنگارانش در فضای نابرابر اخبار را پوشش می دادند. به هر حال استقلال و شجاعت در ایسنا از ویژگی‌های اهل ایسناست.

مسجدجامعی خاطرنشان کرد: برای ایسنا یک تعبیری به کار برده و می‌برم. و می‌گویم اهل ایسنا، نه خبرگزاری ایسنا. اهل ایسنا معنادار است و اهلیت رسانه را نشان می‌دهد. در مراسم مخابره یکمین میلیون خبر ایسنا گفتم: «ایسنا آبروی ماست» و تمام نگرانی این بود  که با آبروی ما بازی شود. در عین حال حفظ استقلال سرمایه اصلی ایسنا و محور کار آن است. از این رسانه تشکر می‌کنیم و اطمینان داریم که جنبش دانشجویی که یکی از نتایجش ایسناست، همچنان راه‌های بهتری را در هر شرایطی جست‌وجو می‌کند و به مصلحت این آب و خاک، آیین و مردم می‌اندیشد. وی در ادامه با اشاره به نبود المانی از روز دانشجو در خیابان انقلاب تاکید کرد: سازمان زیبا سازی باید هر چه سریعتر نمادی از دانشجویان در خیابان ۱۶ آذر نصب کند.

• ایجاد پاتوق‌هایی برای حیات شبانه تهران

احمد مسجد جامعی سپس با حضور در محدوده خیابان‌های قدس و ۱۶ آذر و بازدید از این محدوده، با حضور در کافه ای که از ساختمان های در اختیار دانشگاه تهران و از بناهای ارزشمنددوره پهلوی اول بود با تعدادی از دانشجویان و با دست اندرکاران آن دیدار و گفت و گو کرد. وی با اشاره به این گفت‌وگوهای صمیمانه به برخی مشکلات این کافه ها اشاره و تاکید کرد: محلی که ما در آن حضور داریم، فضا زیبا و مناسبی برای گعده‌های فرهنگی و دوستانه است. خانه‌ای با معماری زیبا و دیدنی که می‌تواند به عنوان یک پاتوق دانشجویی و علمی باشد.

عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: مشکلی که در اینجا مطرح شد این است که با تاریک شدن هوا، روشنایی این خیابان کافی نیست.

مسجد جامعی با اشاره به حیات شبانه ای که تهران در برخی محلات دارد پشنهاد داد: این خیابان ظرفیت دارد که یکی از پاتوق‌های حیات شبانه در تهران همانند خیابان‌های سی تیر و باب همایون، باشد و با حضور کافه رستوران‌های سیار، خیابانی در منطقه‌ای غیر از منطقه ۱۲، محل حضور خانواده ها و دانشجویان می‌شود.

• دسترسی عمومی و دائمی به اطلاعات رصدخانه شهری تهران به مناسبت هفته پژوهش

احمد مسجد جامعی در آخرین مقصد تهران گردی این هفته خود، به برج میلاد رفت و پس از بازدید کوتاهی از برج میلاد، به رصدخانه شهری تهران رفت. وی در این بازدید بیان کرد: در آستانه روز پژوهش، ما نخستین گروهی هستیم که به عنوان نماینده رسانه‌ها به این رصد خانه آمدیم و از اطلاعات موجود در این محل، به صورت عمومی استفاده می‌کنیم.

این اطلاعات تا امروز در اختیار برخی مسئولان بود و الان در اختیار عموم مردم قرار می گیرد. رصدخانه شهر تهران تجمیع کننده اطلاعات مختلفی در حوزه های اجتماعی، شهرسازی، عمرانی، فرهنگی است که در لایه های اطلاعات مکانی نشان داده و تحلیل می شود و قابل بررسی است.

این مجموعه ناشناخته مانده است و در آغاز هفته پژوهش این بخش بازگشایی می شود. هیچ چیز بیش از اینکه ما اطلاعات و آمار در اختیار پژوهشگر قرار دهیم برای تحلیل های حوزه های اجتماعی ضروری نیست. این اطلاعات توسط این مرکز جمع آوری و جمع بندی شده و باید تقویت شود.