«عراق؛ سال‌های بیم و امید» آماده شد/ ساخت مستند در ۳ سال

فرشاد اکتسابی کارگردان سینمای مستند در گفتگو با خبرنگار مهر درباره مستند «عراق؛ سال‌های بیم و امید» گفت: سه سال پیش مجموعه‌ای در ۱۴ قسمت ۳۰ دقیقه‌ای به سفارش تلویزیون عراق با محوریت تاریخ اجتماعی این کشور ساختم و به تازگی آن را به تهیه‌کننده یعنی محمد داوودی تحویل داده‌ام. البته متولی تولید این مجموعه اتحادیه رادیو و تلویزیون‌های اسلامی است.

وی افزود: ساخت این مجموعه مستند برای من بسیار سخت بود زیرا باید مستندهای تاریخی بسیاری را بررسی می‌کردیم و از جهت دیگر باید با فرهنگ مردم عراق آشنا می‌شدیم زیرا گاهی اوقات برخی از کارگردانان هنگامی که به یک کشور خارجی می روند یا آنهایی که برای تهیه یک اثر به کشور ما می آیند تنها جذابیت های توریستی را به تصویر می کشند اما ما می خواستیم از این مساله دوری کنیم. بر همین اساس من حدود یک ماه در عراق زندگی کردم تا با فرهنگ مردم آنجا آشنا شوم و این به نوع خود برای من چالش بود.

این کارگردان با اشاره به اینکه ساخت مستندی درباره عراق به واسطه دوران طولانی که درگیر جنگ بوده و فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده است مستلزم تحقیق بسیاری است، بیان کرد: به همین دلیل یک تیم پژوهشی یک سال پیش از اینکه من به این پروژه اضافه شوم کارهای پژوهشی آن را انجام دادند. با این وجود حدود سه سال ساخت مستند «عراق؛ سال‌های بیم و امید» طول کشید. در همین راستا گروه ما حدود سه هزار صفحه سند تاریخی را مطالعه کردند و ما ۵۰۰ ساعت تصویر آرشیوی جمع‌آوری و در خلال کار سعی کردیم از جاذبه های توریستی دوری کنیم و روی آنها متمرکز نشویم.

اکتسابی اضافه کرد: در طول ساخت این مستند خودم را به جای مردم عراق می‌گذاشتم و به جای بردن دوربین به مکان‌های لوکس و توریستی، آن را در خرابه‌هایی که این روزها عراقی‌ها با آن درگیر هستند، می‌بردم. درواقع دوربین ما به طور مداوم در میان مردم بود.

وی ادامه داد: کار پژوهش این مستند به قدری سخت بود که ما مجبور بودیم همه سندها را بررسی کنیم اما از میان آنها تنها ۱۰۰ سند به درد ما می‌خورد، همین امر زمان زیادی را از ما می‌گرفت اما در مجموع سه هزار عکس را بررسی کردیم و سه ماه فیلمبرداری ما طول کشید، ۲ سال و ۹ ماه نیز صرف تدوین آن کردیم.

این کارگردان اظهار کرد: مستند «عراق؛ سال‌های بیم و امید» به زبان عربی تهیه شده و ما سعی کردیم با تهیه این مستند به زبان عربی به فرهنگ مردم این کشور نزدیک تر شویم اما فکر می‌کنم این مجموعه برای پخش در ایران قرار است به زبان فارسی دوبله شود.

اکتسابی بیان کرد: در طول ساخت این مستند با ۶۶ نفر مصاحبه کردیم که بسیاری از آنها از پژوهشگران و افراد سیاسی این کشور بودند. برای این مثال احمد چلبی و ابراهیم محمدی جزو همین افراد بودند. از دل «عراق؛ سال‌های بیم و امید»، من یک فیلم کوتاه سه دقیقه‌ای با همین عنوان تهیه کردم که قرار است در جشنواره فیلم کوتاه تهران به نمایش دربیاید. این فیلم درباره زنی عراقی است که تنها به دوربین ما نگاه می‌کند، در واقع به نظر من نگاه او به قدری معنادار بود که می‌شد از آن یک فیلم ساخت.

این کارگردان در پایان خاطرنشان کرد: ساخت این مستند از منظر دیگر هم بسیار سخت بود زیرا در خلال ساخت آن داعش به این کشور حمله و کار ما را با دشواری‌های بسیاری مواجه کرد.