پیشنهادات وزیر علوم به کمیته حافظه جهانی یونسکو

به گزارش خبرنگار مهر، محمد فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در مراسم گرامیداشت روز جهانی میراث دیداری و شنیداری که پیش از ظهر امروز سه‌شنبه چهارم آبان در سازمان کتابخانه و اسناد ملی برگزار شد، گفت: بیست‌وهفتم اکتبر روز جهانی گرامیداشت میراث دیداری و شنیداری است. روزی که در سراسر جهان بنا به درخواست یونسکو نقش و توان فیلم، تلویزیون و رادیو برای نشر اندیشه ها و اطلاعات و در نهایت برقراری گفتگو میان جوامع مختلف مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

وی افزود: در کشورهای صنعتی طرح و پروژه‌های بزرگی برای بررسی وضعیت نحوه حفاظت و نگهداری میراث دیداری و شنیداری و سپس تخصیص منابع مالی کافی برای حفاظت از آن طراحی و اجرا شده است. ما نیز لازم است به وضعیت حفاظت از این میراث در کشورمان توجه کنیم؛ زیرا این منابع با تهدید زوال تدریجی و مرگ خاموش میراث دیداری و شنیداری روبرو هستند و شرایط حفاظت و نگهداری از این میراث در برخی از مراکز با مشکلات جدی روبرو است. علاوه بر آن هر مرکز و نهادی مستقلا در زمینه حفاظت و نگهداری میراث دیداری و شنیداری فعالیت می‌کند و یک طرح ملی تاکنون در این زمینه تعریف نشده است. حتی یک فهرست ملی حاوی مجموعه میراث دیداری و شنیداری کشور نداریم.

فرهادی از کمیته ملی حافظه جهانی کمیسیون ملی یونسکو انتظاراتی داشت و پیشنهادات خود را به این کمیته اعلام کرد و گفت: این کمیته می‌بایست تلاش‌های خود را بیشتر به ثبت جهانی میراث دیداری و شنیداری ایران معطوف کند تا سال ۲۰۱۶ از مجموع ۱۴۸ اثر که در فهرست جهانی میراث مستند به ثبت رسیده بود، بیش از ۶۰ اثر آن متعلق به میراث دیداری و شنیداری کشورها بوده که ایران تاکنون در فهرست جهانی اثری از این میراث را به ثبت نرسانده است. بنابراین مناسب است در دور جدید اقدام کند.

وی گفت: از این کمیته انتظار دارم تا موضوع تاسیس جایزه جهانی فردوسی که به دلیل بازنگری یونسکو در ضوابط تاسیس جوایز به حالت تعلیق در آمده بود را مجددا پیگیری کند. این جایزه قرار بود به افراد و نهادهایی داده شود که در زمینه شناسایی و حفاظت از نسخ خطی تلاش کردند. هم اکنون با پایان دوره بازنگری یونسکو این کار قابل پیگیری و تحقق است.

وزیر علوم و تحقیقات بیان کرد: با توجه به عضویت کشورمان در شورای اجرایی یونسکو طرح پیشنهاداتی از سوی کمیته ملی از جمله تعیین یک روز به عنوان روز جهانی نسخ خطی و یا تدوین سند بین‌المللی در جهت جلوگیری از انتقال غیرقانونی میراث مستند توسط یونسکو می‌تواند به طور جدی توسط دفتر نمایندگی و کمیسیون ملی پیگیری شود بنابراین ضروری است کمیته ملی پیشنهادات جدید و بدیهی را در چارچوب برنامه حافظه جهانی ارائه کند و شاید لازم باشد رشته تخصصی در زمینه حفاظت از این نوع میراث و تولید منابع داشته باشیم.

در این مراسم، گواهی ثبت آثار به متولیان تهیه پرونده‌های میراث دیداری و شنیداری داده شد، از جمله غلامرضا امیرخانی برای ثبت «کلیات سعدی»، فرهاد نظری از سازمان میراث فرهنگی برای ثبت «مسالک و ممالک»، دکتر دامن‌پاک برای ثبت «عکس‌های دوره قاجار وزارت امور خارجه»، بهزاد خاکپور برای ثبت «مکاتبات سران و رؤسای کشورهای قاجار»، انبارلویی برای مستند «پل آزادی»، جواد زنگنه برای مجموعه مستند تلویزیونی «همراه باد در دل تنهایی کویر»، زندی برای مجموعه مستند «یاد و یادگار»، فیاضی برای مجموعه مستند «کودکان سرزمین ایران».

پس از پایان سخنرانی‌ها در این برنامه وزیر علوم به همراه رئیس سازمان کتابخانه و اسناد ملی از نمایشگاه آثار ثبت شده میراث دیداری و شنیداری سازمان‌های عضو کمیته حافظه جهانی بازدید به‌عمل آوردند.