حق تعیین سرنوشت کردها باید در چارچوب رابطه با بغداد باشد

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل-سمیه خمارباقی: برهم صالح متولد ١٩٦٠ سلیمانیه‌ کردستان عراق است که در سال‌های ابتدایی دهه‌ ٨٠ میلادی به‌عنوان مسئول ارتباطات اتحادیه‌ میهنی کردستان در بریتانیا منصوب شد.

وی در سال ١٩٩٢ به‌عنوان نماینده‌ اتحادیه میهنی و سپس نماینده‌ حکومت اقلیم در آمریکا انتخاب شد. صالح در فاصله سال‌های ٢٠٠١ تا ٢٠٠٤ نخست‌وزیر اقلیم کردستان عراق بود و بعد از سقوط صدام، از نیمه دوم ٢٠٠٤ معاون نخست‌وزیر موقت عراق شد. در سال ٢٠٠٥ وزیر برنامه‌ریزی عراق و بعد از آن به‌عنوان معاون نخست‌وزیر در زمان نخست‌وزیری «نوری‌ المالکی» انتخاب و مسئول شورای اقتصادی دولت شد.

برهم صالح اکنون که کردستان عراق و دولت عراق، با مسائل و بحران‌هایی روبه‌رو است به‌ عنوان نماینده‌ عالی اتحادیه‌ میهنی کردستان در رأس هیئتی به ایران آمد تا درباره مسائل مهم با مقامات بلند پایه‌ ایرانی گفتگو کند. خبرگزاری مهر گفتگویی را با وی انجام داد که مشروح آن از نظر می گذرد:

*روابط اقلیم کردستان عراق و ایران در حال حاضر در چه وضعیتی است؟

روابط میان اقلیم کردستان و ایران در تمامی زمینه ها حسنه و ارزشمند است، ایران و منطقه کردستان عراق صرفنظر از اینکه همسایه هستند دارای فرهنگ، دین و جغرافیای مشترک هستند. منافع سیاسی، امنیتی و اقتصادی مشترک ما را به هم نزدیک کرده است. در تمامی حوادث و اتفاقات پیش آمده در طول تاریخ، ایران پناهگاه مردم کردستان عراق بوده است، حادثه انفال، بمباران شیمیایی حلبچه، آواره شدن ملت کرد و کوچ میلیونی کردها در سال ۱۹۹۰ از جمله این حوادث است که ایران همکاری های مهمی با ما داشته است. همکاری ایران با نیروهای پیشمرگه و عراقی هنگام قیام علیه رژیم دیکتاتوری صدام و جنگ علیه داعش بسیار مهم و برجسته بوده است و جای تقدیر و تشکر دارد.

در حال حاضر باید برای توسعه روابط ایران و اقلیم کردستان عراق تلاش های بسیاری انجام بدهیم به عنوان مثال در مورد اقتصاد، بازسازی و سرمایه گذاری و فعال کردن مرزهای دیگر برای تبادلات بازرگانی، اقلیم کردستان عراق تصمیم به احداث خط لوله نفت در مرزهای خود با ایران گرفته است. حکومت مرکزی عراق نیز از این پروژه پشتیبانی می کند.

همچنین باید به این نکته اشاره کنم که درباره اوضاع سیاسی و امنیتی عراق، خاورمیانه و جهان لازم است با ایران همکاری و مشورت داشته باشیم.

*جلساتی میان هیئت های ایرانی و مقامات اقلیم برگزار شده است ارزیابی شما از این جلسات چیست؟

جلسات با مقامات عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران در واقع فرصت مهمی بود که با دوستان ایرانی مسائلی را مطرح کنیم. در شرایط کنونی، اقلیم کردستان عراق، عراق و خاورمیانه شاهد اتفاقات مهمی است به ویژه نبرد با داعش و ریشه کن کردن تکفیر و ترور. همکاری اقتصادی به عنوان یک ضرورت از جمله محورهای گفتگو در تهران بود. مقامات ایران مثل همیشه آراء و موضع مثبت در قبال همکاری و پشتیبانی از مردم عراق و اقلیم کردستان عراق از خود نشان دادند.

در جریان این دیدارها همچنین بر اهمیت توسعه روابط دوجانبه تاکید شد. از نظر ما ایران همسایه ای تاریخی و استراتژیک و یک قدرت تاثیرگذار در منطقه است. نظرات جمهوری اسلامی ایران برای ما بسیار حائز اهمیت است. ما و طرف ایرانی درباره مسائل مهم منطقه و آینده آن مخصوصا بعد از آزادی موصل تفاهم جدی داشتیم. به عقیده من در شرایط امروز که تغییرات سریع و بزرگ در حال وقوع است، رایزنی و تدبیر یک امر ضروری و جدی در راستای منافع طرفین است.

*برخی مخالفتها با حضور حشد الشعبی عراق در نبرد موصل صورت گرفته است دلیل این مخالفتها چیست؟

حشد الشعبی یک تشکیلات نظامی مهم در نهاد امنیتی عراق است که در یک برهه زمانی حساس و به فتوای مرجع عالیقدر نجف تشکیل شده است. این نیروها نقش مهم و موثری در جلوگیری از پیشروی گروه داعش در عراق داشته است. عملیات آزادسازی موصل عملیاتی مهم و بسیار دشوار است، نباید تفکرات آلوده داعش و تروریست ها را کم اهمیت بدانیم لذا لازم است تمام نیروهای پیشمرگ، ارتش عراق، حشد الشعبی و نیروهای محلی عشایر منطقه ای و با برنامه ریزی از پیش تعیین شده در این امر مهم و برای از بین بردن داعش و پایان دادن به پدیده تروریسم در عراق مشارکت داشته باشند.

در همین حال باید به این نکته توجه داشت که راه حل سیاسی در چارچوب حکمرانی مناسب و موثر و رضایت مردم منطقه بعد از داعش امری اجتناب ناپذیر است تا بار دیگر تروریست های تکفیری همچون داعش احیا نشوند و پیروزی ما علیه چنین تروریست هایی نهایی باشد.

*با وجود اینکه اتحادیه میهنی کردستان عراق در حفظ و یکپارچگی عراق تاکید دارد ولی صداهای تجزیه طلبانه ای نیز در میان کردها وجود دارد دلایل این امر چیست؟

متاسفانه عراق دچار گرداب سیاسی شده است و از یک بحران به بحران دیگر دچار می شود. رهایی از این آشوب نیازمند تلاش برای ارائه راهکار نهایی برای حل تمامی این بحران ها است. متاسفانه روابط میان اقلیم کردستان عراق و دولت مرکزی عراق دچار چندین راه بن بست شده است. در چند سال گذشته مطمئنا این وضعیت برای کردها و سرتاسر کشور عراق دشوار بوده است. چنین بن بست ها و مشکلات سیاسی بغداد، مایه شیوع و گسترش فساد و ناامنی شده است. ملت عراق شایسته بهترین ها است و زندگی توام با امنیت حق آنها است.

بدون شک ملت کردستان حق تعیین سرنوشت خود را دارد و رهبری کرد باید در چارچوب روابط با بغداد در این باره تصمیم گیری کند نه اینکه چنین موضوعی در آنکارا یا واشنگتن و یا در جاهای دیگر مطرح شود. تنها راه حل برون رفت از بحران های کنونی عراق، مشورت و گفتگوهای مستقیم و صریح تمامی احزاب عراقی با یکدیگر است و تنها از این طریق می توان علیه تروریسم و تکفیر فائق آمد و ثبات سیاسی و امنیتی عراق و منطقه حفظ شود.