داعش در 81 استان ترکیه دارای لانه های پنهان است

شامگاه سه شنبه هشتم تیرماه، ترکیه بار دیگر شاهد یک حمله تروریستی در استانبول بود. این حمله که در فرودگاه بین المللی «آتاتورک» رخ داد منجر به کشته شدن 42 نفر و زخمی شدن نزدیک به 200 تن دیگر شد. در این حمله سه تروریست در فرودگاه به روی جمعیت آتش گشودند و سپس خود را منفجر کردند.
هر چند تاکنون هیچ گروهی مسوولیت این حمله ها را بر عهده نگرفته است اما «بینالی ییلدریم» نخست وزیر ترکیه در یک مصاحبه مطبوعاتی اعلام کرد شواهد نشان می دهد که گروه تروریستی داعش عامل این حمله است.
برای بررسی ابعاد این اقدام تروریستی، گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا با دستمالی کارشناس مسایل ترکیه به بحث و گفت وگو نشست.
به باور دستمالی، اگر قطعی شود که حمله به فرودگاه آتاتورک کار داعش است مفهوم اولیه این اقدام، تلاش جدی و قاطعانه داعش برای قرار دادن ترکیه در فهرست کشورهای دشمن است.
به نظر وی، ترکیه از روز نخست بحران سوریه پشتیبانی های جدی را از برخی گروه های افراطی دیگر مانند «احرار الاشام»، «جبهه النصره»، «جیش الاسلام» و «ارتش آزاد» به عمل آورد اما این که تاکید شود ترکیه از داعش پشتیبانی می کند یک فرضیه نادرست است.
در ادامه، مشروح گفت وگوی ایرنا با دستمالی آمده است؛

***ایرنا: تحلیل شما از رخدادهای تروریستی فرودگاه آتاتورک در ترکیه چیست؟
**دستمالی: واقعیت این است که ترکیه ناامن شده و معادلات امنیتی این کشور دچار فراز ونشیب های جدی است. در چند ماه گذشته بسیاری از عوامل داخلی همچون حمله های تروریستی «پ.ک.ک» علیه ترکیه، اقدامات ضدامنیتی شاگردان «فتح الله گولن» علیه دولت، فعالیت های گاه و بیگاه جبهه کمونیستی کوچک موسوم به «جبهه رستگاری خلق» (DHKPC) و نیز تهدیدهای داعش در مرزهای ترکیه و سوریه باعث شده است ترکیه از لحاظ امنیتی دچار مشکل های جدی شود.
اگر قطعی شود که حمله به فرودگاه آتاتورک کار داعش است مفهوم اولیه این اقدام آن است که داعش به صورت جدی در صدد گنجاندن ترکیه در فهرست کشورهای دشمن است. با نگاهی اجمالی به تهدیدهای داعش در چند ماه گذشته، خواهیم دید که به موازات فشاری که در عراق و سوریه بر داعش وارد می شود این گروه تروریستی تلاش می کند حمله های خود را به پایتخت ها و کلان شهرهای منطقه متمرکز کند. به همین دلیل باید گفت تهدید داعش برای همه کشورهای منطقه یک تهدید جدی است و این مساله یک بار دیگر نشان داد که کشورهای منطقه چاره و راهکاری جز توافق جمعی برای مبارزه با تروریسم ندارند.

***ایرنا: اگر فرض را بر این بگذاریم که انفجارهای دیشب ترکیه کار داعش بوده است، با توجه به این که آنکارا تاکنون برخی کمک های لجستیکی را به داعش ارایه داده است این سوال پیش می آید که چرا داعش ترکیه را هدف قرار داده است؟
**دستمالی: ترکیه پشتیبان داعش نیست. ترکیه از روز نخست بحران سوریه پشتیبانی های جدی را از برخی گروه های افراطی دیگر مانند احرار الاشام، جبهه النصره، جیش الاسلام و ارتش آزاد به عمل آورد اما این که تاکید شود ترکیه از داعش پشتیبانی می کند یک فرض نادرست است. انفجار اخیر و دیگر حمله های تروریستی که داعش در ترکیه انجام داده است نشان می دهد این فرض مبنای واقعی ندارد.
رسانه های ایرانی در بسیاری موارد در تحلیل رابطه داعش و ترکیه در دام رسانه های روسی افتاده اند و ترکیه نیز به شکل قانع کننده و باورپذیری نتوانست ثابت کند که پشتیبان داعش نیست؛ در نتیجه، این لکه روی دامن ترکیه باقی ماند. ترکیه تنها در برخی برهه ها با نیت و انگیزه از بین بردن دولت «بشار اسد» رییس جمهوری سوریه ممکن است در مرزهای خود با سوریه چشم بر روی فعالیت های داعش بسته باشد اما دست کم در یک سال گذشته مقابله ترکیه با داعش خیلی جدی شده است. از منظر امنیت ملی نیز باید برخی از ترس ها و دغدغه های امنیتی این کشور به داعش را خیلی روشن تر درک کنیم.
ترکیه 900 کیلومتر با سوریه مرز مشترک دارد و کنترل این مرزها بسیار دشوار و پرهزینه است. آنکارا به این حقیقت پی برده است که داعش در 81 استان این کشور لانه های پنهان دارد و اگر فشار جدی بر داعش بیاید نه تنها در استانبول و آنکارا بلکه در دیگر استان ها و مناطق صنعتی- گردشگری نیز شاهد حمله های تروریستی خواهیم بود.

***ایرنا: یعنی جامعه ترکیه تا این حد در برابر داعش نفوذپذیر است؟
**دستمالی: داعش تنها یک پدیده سیاسی- امنیتی نیست بلکه ریشه مذهبی عمیقی دارد. بسیاری از ریشه های رشد این گروه نتیجه اختلاف های مذهبی درون جهان اسلام است. در ترکیه برخی به هیچ عنوان حاضر به پذیرش تروریستی بودن گروه داعش نیستند و حتی برخی از آن ها معتقدند داعش یک گروه مبارز است.

***ایرنا: آیا می توان ارتباطی میان حمله داعش به فرودگاه آتاتورک و بهبود روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی برقرار کرد؟
**دستمالی: با توجه به این که داعش یک گروه پشتیبان فلسطین و اسلام سیاسی نیست که بخواهد روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی را به عنوان یک لکه ننگ ببیند، بعید است ارتباطی میان این 2 حادثه وجود داشته باشد.

***ایرنا: نظر شما درباره ناامنی ها در مناطق کردنشین ترکیه و ادامه جنگ ارتش با گروه پ.ک.ک چیست؟
**دستمالی: درگیری ها بین پ.ک.ک و ترکیه به یک جنگ بسیار وحشتناک تبدیل شده است. پ.ک.ک راه خودش را گم کرده و رو به حمله های تروریستی آورده است. این گروه از آن جایی که در مناطق کوهستانی و مناطق شهری شکست خورده، جنگ را به مناطق روستایی و کوهستان های اطراف مناطق کوهستانی کشانده است. این مساله باعث شده است دولت در این مناطق حکومت نظامی اعلام کند. برخی از شهرهای کوچک کردنشین به خاطر این که پ.ک.ک نیروهای نوجوان را مسلح کرد و جنگ خیابانی به راه انداخت به تلی از خاکستر تبدیل شده است.
ما باید این واقعیت را بپذیریم که در ترکیه راهی جز سازش و گفت وگو وجود ندارد. پ.ک.ک از 40 سال پیش تاکنون نتوانسته با اسلحه کارش را پیش ببرد و از این به بعد نیز نمی تواند. در مقابل، دولت ترکیه نیز هیچ گاه نتوانسته است با ابزارهای خشونت آمیز پ.ک.ک را شکست دهد. به همین دلیل راهکار نظامی و خشونت آمیز در مساله کردهای ترکیه هیچ گاه به نتیجه نمی رسد و عاقلانه ترین راهکار این است مذاکراتی که در سال 2013 آغاز شد و دستاوردهای خوبی داشت، ادامه پیدا کند.
«رجب طیب اردوغان» رییس جمهوری ترکیه نیز باید دست از لجاجت در برابر حزب کردی «دموکراتیک خلق ها» بر دارد و بپذیرد اگر چه برخی اعضای این حزب در مجلس ترکیه در پشتیبانی از برخی اقدام های خشونت آمیز پ.ک.ک دچار خطاهای جدی شدند اما باز هم بهترین فرصت برای استقرار صلح در ترکیه، تکیه بر همین حزب است. اعضای این حزب با وجود اینکه افراد جوانی هستند در کوتاه مدت توانستد دست به کار بزرگی بزنند و شعار برادری کرد و ترک را به یک شعار راهبردی تبدیل کنند.
پ.ک.ک نمی خواست ابتکار عمل گفت وگوهای کردها با دولت به دست حزب دموکراتیک خلق ها بیافتد به همین دلیل به درگیری ها با ارتش ادامه داد. ارتش و پ.ک.ک هر 2 باید اجازه دهند حزب دموکراتیک خلق ها به عنوان طرف اصلی گفت وگو به میز مذاکره برگردد. پ.ک.ک نیز باید هر چه زودتر دست از اقدام های خشونت آمیز خود بردارد. در مقابل، لازم است دولت هم حکومت نظامی در مناطق کردنشین را لغو کند.
**گروه پژوهش و تحلیل خبری
پژوهشم**9347**1969** 9279