علفی که به دهان دام‌های کویر شیرین است

می‌گویند، جدال جهان آینده نه بر سر منابع غذایی - چنان که در گذشته بود - و نه بر سر منابع انرژی - چنان که امروز هست - که جدال کشورها در آینده نزدیک بر سر منابع آبی خواهد بود.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه سمنان، کشور ما که در جغرافیایی عمدتا خشک و کم آب واقع شده از همین امروز باید خود را برای آن روزها آماده کند، چرا که بی‌تردید کمبود منابع آبی همه بخش‌های صنعتی، کشاورزی، اجتماعی و... را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

چندی پیش مدیریت امور عشایری استان سمنان در گفت‌وگو با ایسنا از بحران آب و علوفه در میان عشایر این استان خبر داد و گفت کاهش بارش‌ها به فقر مراتع انجامیده و از این رو هزینه نگهداری دام‌های عشایر افزایش ریادی داشته است.

اینک به فاصله کوتاهی این مدیریت با فراهم کردن زمینه برای کشت اولین مزرعه کاکتوس علوفه‌ای در استان سمنان، به رویارویی با این مشکل رفته و خوشبختانه تمهید و راهکاری علمی و به روز برای مقابله با این تهدید جدی اندیشیده است.

آنچه در ادامه می‌خوانید نگاهی مختصر به این راهکار عملی است که روز گذشته در منطقه عشایرنشین طرود شاهرود کلید خورده است.

کاکتوس علوفه‌ای تا 95 درصد نیاز آبی دام‌ها را کاهش می‌دهد

مدیریت امور عشایری استان سمنان گفت: کاکتوس علوفه‌ای تا 95 درصد نیاز آبی دام‌ها را کاهش می‌دهد.

حشمت‌الله جدیدی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه سمنان، از کشت کاکتوس علوفه‌ای در سه هکتار از اراضی عشایری استان در طرود شاهرود خبر داد و افزود: کاکتوس علوفه‌ای گیاهی دامی است که در عین این‌که در مقابل کم آبی بسیار مقاوم است بواسطه میزان آب بالا، نیازهای آبی دام را نیز تا حد بسیار بالایی مرتفع می‌کند.

وی با اشاره به کشت این محصول در استان، از برنامه این مدیریت برای توسعه آن در آینده خبر داد و گفت: پیش‌بینی می‌شود بعد از سه سال از هر هکتار بیش از 20 تن کاکتوس علوفه‌ای برداشت شود. اگرچه ظرفیت برداشت 100 تن از هر هکتار وجود دارد و می‌توان کم کم بخش عمده‌ای از نیاز علوفه‌ای و آبی دام‌های سبک و سنگین را با آن تامین کرد.

مدیریت امور عشایری استان با بیان این‌که کاکتوس علوفه‌ای محصولی خوش خوراک برای دام‌هاست، افزود: این علوفه مورد استفاده دام‌های سبک و سنگین قرار می‌گیرد و با توجه به مشکل کم آبی در استان کشت این محصول می‌تواند تا حد زیادی از مشکلات عشایر و دامداران کم کند.

جدیدی به دیگر مصارف این گیاه اشاره کرد و افزود: کاکتوس علوفه‌ای علاوه بر استفاده خوراکی برای دام، مصرف غذایی، دارویی و صنعتی نیز دارد.

وی با بیان این‌که کاکتوس علوفه‌ای برای اولین بار در استان کشت می‌شود، گفت: برگ‌های کاکتوس کشت شده از مرکز تحقیقات شهرستان مهران در غرب کشور تهیه شده و متناسب با شرایط آب و هوایی منطقه طرود است.

کاکتوس علوفه‌ای در مقابل خشکسالی مقاوم است

مدیریت امور عشایری استان سمنان از برگزاری دوره‌های آموزشی برای عشایر طرود شاهرود خبر داد و اظهار کرد: تاکنون دوره‌های مختلفی برگزار و عشایر محل با طریقه کشت و نگهداری این محصول آشنا شده‌اند و در آینده نیز بر آن نظارت خواهد شد تا با توسعه آن، نیازهای دامی استان مرتفع شود.

وی با بیان این‌که کاکتوس علوفه‌ای، آب بری زیادی ندارد و مقاوم به خشکی است، تصریح کرد: این محصول با بهره‌گیری از حداقل آب، بازدهی بالایی دارد و نیاز آبی دام‌ها را به میزان بسیار بالایی رفع می‌کند. ضمن آن‌که برای کشت آن نیز نیاز به آب زیادی نیست و تقریبا هر 15 تا 20 روز یکبار آبیاری می‌شود.

وی با اشاره به وقوع مکرر خشکسالی در کشور و استان سمنان در سالیان اخیر، خاطرنشان کرد: با کشت محصولاتی از این دست می‌توان از آثار منفی خشکسالی و آسیب‌رسانی به دام‌های عشایری کاست.

عشایر استان بعلت نبود مرتع، نیاز دام‌های خود را با"تعلیف دستی"مرتفع می‌کنند

مدیریت امور عشایری استان سمنان در ادامه با اشاره به این‌که عشایر استان بعلت کاهش شدید بارش‌ها به شدت با بحران آب و علوفه روبرو هستند، افزود: وضعیت بارندگی‌ها در مناطق قشلاقی استان نامناسب بوده و از این رو عشایر مستقر در این مناطق در تامین آب و علوفه دام‌های خود با مشکلات جدی روبرو هستند. و لذا کشت محصولاتی نظیر کاکتوس علوفه‌ای در آینده می‌تواند از زیان بیشتر عشایر استان بکاهد.

وی اظهار کرد: به علت کاهش بارندگی‌ها در سال جاری، وضعیت مراتع استان مطلوب نبوده و عشایر استان به ناچار از "تعلیف دستی" دام‌ها استفاده می‌کنند و همین هزینه تولید را برای آنها به شدت بالا می‌برد.

وی با بیان این‌که عشایر استان در حال حاضر در مناطق خارتوران شاهرود و بیارجمند مستقرند، اظهار کرد: علاوه بر عشایر استان، شماری از عشایر تهران و فیروزکوه به عنوان عشایر میهمان در مناطق قشلاقی استان مستقرند.

اختصاص 400 هکتار به کشت کاکتوس، کمبود آب و علوفه عشایر استان را مرتفع می‌کند

مدیریت امور عشایری استان سمنان هم‌چنین در پاسخ به پرسشی پیرامون افزایش سطح زیرکشت این محصول، خاطرنشان کرد: اگر بتوانیم در آینده 200 تا 400 هکتار از اراضی مناسب استان را به کشت این محصول اختصاص دهیم بخش مهمی از کمبود آب و علوفه دامداران و عشایر استان مرتفع می‌شود.

جدیدی یادآور شد: جمعیت عشایری استان سمنان بالغ بر 14 هزار نفر است که نزدیک به سه هزار خانوار عشایر را شامل می‌شود.

کشت "کاکتوس علوفه‌ای" برنامه‌ای آینده‌نگرانه است

یک کارشناس کشاورزی، توجه به کشت"کاکتوس علوفه‌ای" را برنامه‌ای آینده‌نگرانه ارزیابی کرد و گفت: این گیاه به علت ذخیره آبی بالا و خواص متعدد می‌تواند در جای جای کشور و از جمله در استان‌های کم آب به رونق دامداری کمک کند.

اکرم حاج‌خلیل در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه سمنان، با بیان این‌که کاکتوس علوفه‌ای، گیاهی است چند ساله و گوشتی که در آب و هوای گرم و خشک با استفاده از حداقل رطوبت خاک رشد می‌کند، تصریح کرد: این گیاه که در کشور تونس به طور گسترده کشت شده و از آن جا به ایران آمده است بر اساس اعلام مسوولان جهادکشاورزی، در سایت تحقیقاتی مهران بر روی آن کار شده و ان‌شاءالله در آینده در استان‌هایی که اقلیم مناسبی برای کشت این گیاه دارند، توسعه می‌یابد و بر پایه برنامه‌ریزی انجام گرفته قرار است ظرف چند سال آینده 400 -500 هکتار از اراضی کشاورزی کشور به کشت این محصول اختصاص یابد.

کاکتوس علوفه‌ای جایگزین مناسبی برای ذرت علوفه‌ای

وی با بیان این‌که کاکتوس علوفه‌ای جایگزین مناسبی برای ذرت علوفه‌ای و دیگر محصولاتی است که نیازمند آب زیادی هستند، ادامه داد: این محصول در برابر خشکسالی و کم آبی مقاومت بالایی دارد و می‌تواند در مناطقی با میانگین بارش سالانه 100 میلی لیتر رشد کند.

خواص کاکتوس علوفه‌ای

این کارشناس کشاورزی با اشاره به خواص کاکتوس علوفه‌ای تصریح کرد: کاکتوس‌های علوفه‌ای بدون خار علاوه بر برخورداری از بیش از 80 درصد آب ،دارای بیش از 8 درصد فیبر، حدود 2 درصد پروتئین و حدود 1.5 درصد چربی است.

نزدیکی به دانشگاه و پنجره‌های تازه

ورود به عصر مدرنیته، زمین و هرآنچه در آن است را تحت شعاع قرار داده است. نمی‌توان با متر و معیارهای گذشته در جغرافیای امروز زیست.

متاسفانه با وجود ورود ادوات جدید به دنیای امروز و به خصوص در بخش کشاورزی و دامداری، نگاه به کشاورزی در کشور ما هم‌چنان سنتی است.

هنوز در دامداری‌های ما جدای از ویژگی‌های اقلیمی و ظرفیت‌های پیرامونی آن، هم‌چنان جو، ذرت علوفه‌ای، کاه و...عمده خوراک دام‌ها را تشکیل می‌دهد، در حوزه کشاورزی هم‌چنان میزان میانگین برداشت از یک واحد سطح در ایران با کشورهای توسعه یافته فاصله بسیار دارد، هنوز بیش از 90 درصد آب‌های موجود در بخش کشاورزی و به شیوه کاملا سنتی مصرف می‌شود و بخش عمده‌ای از آن در فاصله انتقال به مزارع تبخیر می‌شود و یا در خاک فرو می‌رود ، هنوز...

...و هنوز و هم‌چنان‌های دیگری که مجال پرداختن به آن نیست؛ اما آنچه مسلم است این که باید برای موفقیت در این عرصه‌ها، نه تنها ابزار و ادوات روز، که باید علم روز را نیز به خدمت گرفت و نگاه به کشاورزی نیز بیش از هر چیز دیگری نیازمند این است که از شکل سنتی‌اش فاصله بگیرد و با نزدیکی به دانشگاه، فرصت‌های جدید و پنجره‌های تازه‌ای را رو به امروز باز کند.

گزارش: هوشنگ بسطامی خبرنگار ایسنای استان سمنان

انتهای پیام