دخل وزارت بهداشت به خرجش می خورد؟/اظهارات مخالفان و موافقان بودجه سلامت

امید سلیمی بنی : دغدغه این روزهای نظام بهداشت و درمان، بودجه است. بودجه ای که همزمان با تقدیم به مجلس، لایحه آن به همراه همه جزئیات بودجه بندی به اطلاع عموم رسیده و حالا سیل اظهارنظرهای مختلف، از هر سو به سمت و سوی بودجه نویسان دولتی روان است. با این حال، قانون می گوید ابتدا بودجه باید در کمیسیون های تخصصی بررسی و پس از آن برای رای گیری نهایی به صحن علنی بیاید.

کمیسیون تخصصی نظام بهداشت و درمان در مجلس هم این روزها، ساعات پرکاری را می گذراند. عده ای از اعضای این کمیته می گویند خدا عوض خیر به دولت بدهد که سر وقت و شفاف، بودجه را به مجلس و مردم ارائه کرد و بعضی از اهالی این کمیسیون هم می گویند این روش بودجه نویسی برای بهداشت و درمان، تکرار بی سرانجام روش دولت قبل است که به بیراهه رفته و وضعیت حالای بیمارستانها، میراث بی تدبیری دولت دهم است.

آنها اینطور استدلال می کنند که اگر بودجه بهداشت و درمان کشور اصلاح نشود، ورشکستگی بیمارستانهای دولتی افزایش پیدا می کند، مردم بیش از گذشته برای پرداخت پول دوا و دکتر، دست به جیب می برند و سقوط بیماران و خانواده شان به زیر خط فقر به خاطر پرداخت هزینه های درمانی، حتمی است. اما کلیات بودجه بهداشت و درمان کشور در سال آینده چیست؟

کلیات بودجه بهداشت به روایت آمار

بررسی کلیات بوجه نشان می دهد سهم بوجه فصل بهداشت و درمان، بیش از 25 هزار میلیارد تومان است. هر چند برخی از منابع می گویند این بودجه با تلفیق برخی از بودجه های عمرانی در حوزه بیمارستان سازی به 35 هزار میلیارد تومان، بالغ می شود.

سهم اعتبارات بهداشتی و درمانی دولت یازدهم در بودجه 93

* ارقام به هزار میلیون ریال است

در فصل اقدامات اجتماعی دولت، این بودجه، بعد از فصول بودجه های "رفاه و تامین اجتماعی" و "آموزش" پرحجم ترین بودجه ای است که در نظر گرفته شده، ولی مسئله این است که آیا این رقم بودجه برای وضعیت فعلی نظام بهداشت و درمان کشور، کافی است؟

به گفته وزیر بهداشت و درمان، در حال حاضر، کسر بودجه ای که وزارتخانه با آن دست به گریبان است، بین 8 تا 11 هزار میلیارد تومان است، یعنی نزدیک به نیمی از بودجه ای که هنوز روی کاغذ است و عملیاتی نشده، باید جای کسری بودجه سال گذشته برود، کسری و بدهی که گم نمی شود.

همین بدهی و کسر بودجه به جا مانده از وضعیت اسفناک سال گذشته است که باعث می شود برخی از کارشناسان بگویند قسمت عمده ای از افزایش 14 درصد بودجه درمان امسال نسبت به پارسال، باید صرف پرداخت بدهی ها شود و عملا، چیزی بیش از 6 درصد بودجه سال 93 نسبت به سال 92 اضافه نشده، یعنی بعد از دادن بدهیهای بر زمین مانده وزارت بهداشت، پول چندانی برای بهتر شدن اوضاع بهداشت و درمان مردم، باقی نمی ماند.

برخی از نمایندگان مجلس هم در انتقاد بودجه ای خود، پا را از این هم فراتر گذاشته اند و می گویند این بودجه، توجهی به مناطق محروم ندارد و به درد نمی خورد. دکتر مراد هاشم زهی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان، اینطور بودجه ای را که مامور بررسی آن شده، به انتقاد می گیرد: "متاسفانه در این لایحه برای برخی از دانشگاه های علوم پزشکی بودجه کاهش بسیار منفی و برای برخی دیگر رشد بسیار مثبت داشته است که در این میان بیشترین ظلم در حق دانشگاه های مناطق محروم شده است. متاسفانه لایجه بودجه سال 93 هیچ توجهی به محرومیت زدایی از مناطق محروم نداشته است."

البته موافقان بودجه سال آینده وزارت بهداشت و درمان هم زیادند. از جمله دکتر محسنی بندپی، مدیرعامل بیمه سلامت، موافق تمام این بودجه است، چون به گفته او، سازمان بیمه سلامت ایرانیان که قانونا، مسئول بیمه تمام ایرانیهاست، 66 درصد از سال 92، ثروتمندتر شده و طبعا باید افراد بیشتری را بیمه کرده یا بیمه های کوچک و ناکارامد را در این سازمان بیمه فراگیر، یک کاسه کند.

بیمه ها، برندگان اصلی بودجه سلامت

با بررسی جزئیات بودجه در فصل بهداشت و درمان می توان پی برد، بیمه ها، از جمله سازمان بیمه سلامت، برندگان اصلی بودجه نویسی بهداشتی برای سال آینده هستند. سازمانهای بیمه گر توانسته اند در بودجه سال آتی، سهمی برابر با 6 هزار میلیارد تومان بگیرند. سهمی که تاکنون در بودجه سنواتی دولت برای بیمه ها سابقه نداشته است. بودجه بخشی از عملیات عمرانی ساخت بیمارستانها نیز به وزارت راه، مسکن و شهرسازی رسیده و قرار است نوسازی بیمارستانها با بودجه اندک 500 میلیارد تومان، پیگیری شود.

سایر فصول بودجه بهداشت و درمان به ستاد وزارت بهداشت و دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور اختصاص یافته که 10 دانشگاه اول این لیست در جدول شماره 2، آمده است:

میزان دریافتی دانشگاه های علوم پزشکی کشور در بودجه سال آینده

دانشگاه علوم پزشکی تهران با 15.941.673 میلیون ریال

دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با  11.094.844میلیون ریال

دانشگاه علوم پزشکی فارس با 10.512.079 میلیون ریال

دانشگاه علوم پزشکی خراسان رضوی با 10.142.807 میلیون ریال

دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان شرقی با 8.298.498میلیون ریال

دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران با  8.288.495 میلیون ریال

دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با  8.207.710 میلیون ریال

دانشگاه علوم پزشکی مازندران با 6.144.233 میلیون ریال

دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی با 6.320.060 میلیون ریال

دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با 5.611.156 میلیون ریال

دلایل مخالفان بودجه بهداشت

مخالفان بودجه سال آتی نظام بهداشت و درمان، چند دلیل عمده را برای بودجه نویسی در فصل بهداشت و درمان به سیاق دولت یازدهم، عنوان کرده اند. اولین دلیل آنها، در نظر نگرفتن بدهی و کسر بودجه نظام بهداشت و درمان در سالهای گذشته است. آنها می گویند بدهی انباشته وزارت بهداشت، می طلبد، دولت برای تسویه این بدهیها و ارتقای وضعیت موجود بهداشت و درمان، بودجه بیشتری را به این فصل اختصاص دهد.

دومین دلیل مخالفان، عدم توجه به حقوق 400 هزار پرسنل این وزارتخانه است که اگر قرار باشد حقوق آنها با تورم میانگین 25 درصد، مبارزه کنند، باید بودجه بیشتری را به این وزارتخانه اختصاص داد. سومین دلیل عمده مخالفان، بی توجهی به فرسودگی بیمارستانها و بازسازی تجهیزات مراکز درمانی است. آنها می گویند آمبولانسها، ساختمان بیمارستانها و تاسیسات مراکز درمانی، فرسوده است و باید بودجه بیشتری به این وزارتخانه داد تا این مشکلات را رفع کند و در نهایت، چهارمین دلیل مخالفان بودجه درمان در سال آینده، عدم توجه به بیماران خاص است. آنها می گویند بودجه درمان بیماران خاص، یک درصد نسبت به سال گذشته کمتر شده و دولت باید توجه بیشتری به این اقشار کند.

در جدول 3، برخی از اظهار نظرها درباره لایحه بودجه پیشنهادی در فصل بهداشت و درمان را می خوانید:

اظهار نظر و موضعگیریها درباره کلیات فصل بودجه بهداشت و درمان سال 93

47/231