کدام دعاها نافرجام می‌مانند

دلیل اصلی روآوردن به دعا و راز و نیاز با معبود توانا همانا نیازهای مادی و معنوی انسان است. از آن جایی که آگاهی ما و توانایی‌های ما بسیار کمتر از نیازهاست، لذا نیاز به دعا و خواستن از توانای بی منتها امری ضروری است.

دلیل اصلی روآوردن به دعا و راز و نیاز با معبود توانا همانا نیازهای مادی و معنوی انسان است. از آن جایی که آگاهی ما و توانایی‌های ما بسیار کمتر از نیازهاست، لذا نیاز به دعا و خواستن از توانای بی منتها امری ضروری است.

انسان در مسیر زندگی خود همواره با دعا و نیایش مأنوس بوده است. نیاز بشر به دعا آنچنان گسترده است که اختصاص به مؤمنان نداشته و در طول تاریخ، کافران نیز به دعا و نیایش رو آورده اند.

در باب دعا در کلام معصومین(ع) بسیار سخن گفته شده و آن بزرگواران توصیه موکدی بر این امر داشته اند به طوری که رسول خدا(ص)در حدیثی دعا را سلاح مومن و ستون دین و نور آسمان‏ ها و زمین معرفی می کنند(۱).

امام سجاد (ع) نیز درباره فایده و اهمیت دعا می فرمایند:دعا، بلای نازل شده و نازل نشده را دفع می کند(۲).

پیامبر اسلام (ص) همچنین در حدیثی فرمودند:دعا، مغز (و عصاره) عبادت است و هیچ کس با دعا کردن هلاک نمی‏ شود(۳).

اما دعا نیزهمچون سایر عبادات آداب و شرایط ویژه دارد که در صورت انجام و رعایت آنها، نتیجه بهتر و مطلوب تری به دست می آید. یکی از مسائلی که در این باره مطرح می شود این است که چرا برخی دعاها به نتیجه نمی رسد و فرجامی ندارد. سوای این که خداوند متعال که قادر مطلق است و صلاح ما را بهتر از خودمان می داند و گاهی محقق نشدن خواسته هایمان به صلاح ماست در کنار آن یکسری شرایط برای به نتیجه رسیدن دعا ذکر شده است.

پیامبر خدا (ص) در این باره که کدام دعاها نافرجام است و نتیجه ندارد، می فرمایند:«هر دعایی که با تمجید (خدا) آغاز نشود نافرجام است»(۴).

امام صادق (ع) نیز فرمودند:دعا پیوسته در حجاب است، تا آن گاه که بر محمّد و بر خاندان محمّد صلوات فرستاده شود(۵).

امام باقر(ع) در حدیثی گناه را عامل به نتیجه نرسیدن دعای افراد معرفی می کنند و می فرمایند: «انسان گاهی حاجتی دارد و از خدا طلب می کند و خداوند ضمن قبول آن انجامش را به وقت مناسبی وا می گذارد، ولی بنده در این مدت مرتکب گناه می شود؛ خداوند به مأمور اجابت دعا امر می کند: خواسته اش را اجابت نکن و او را از این لطف محروم نما که خشم ما را بر انگیخت و شایسته بی اعتنایی است(۶).

منابع احادیث:

۱- بحارالانوار: ۴/۱۶۴۴ ، ۳۰۰/۹۳

۲- الکافی: ۲ / ۴۶۹ / ۵ منتخب میزان الحکمهٔ: ۱۹۴

۳- بحارالانوار: ۴/۱۶۴۴ ، ۳۰۰/۹۳

۴- بحارالأنوار: ۹۳ / ۳۱۷ / ۲۱ منتخب میزان الحکمهٔ: ۱۹۸

۵- الکافی: ۲ / ۴۹۱ / ۱ منتخب میزان الحکمهٔ: ۱۹۸

۶- اصول کافی، ج ۲، ص ۲۰۸.