رابطه کار و سلامت روان

یکی از وجوه سلامت روان، پرداختن به کار است. کار در خدمت برآوردن نیازهای اولیه انسانی مانند خوراک و پوشاک و مسکن و تسهیل تامین نیازهای معنوی است.

یکی از وجوه سلامت روان، پرداختن به کار است. کار در خدمت برآوردن نیازهای اولیه انسانی مانند خوراک و پوشاک و مسکن و تسهیل تامین نیازهای معنوی است. دستاوردهای کار می‌تواند احساس احترام به فرد را در دیگران و احساس مفید بودن و عزت نفس را در خود او ایجاد کند.

کار باعث تقسیم اوقات به زمان‌های فعالیت و استراحت و تعطیل می‌شود و نقش مهمی در نظم‌دهی زندگی دارد. کار، احساس هویت و هدف در زندگی پدید می‌آورد، باعث ایجاد تماس‌های اجتماعی در خارج از حلقه بستگان می‌شود، امکان آفرینندگی به فرد می‌دهد و رضایت پدید می‌آورد. از همین رو است که عطار می‌فرماید:

گر تو بنشینی به بیکاری مدام

کارت ای غافل کجا زیبا شود

کار باعث احساس رضایت از زندگی و شادمانی می‌شود و بیکاری با احساس ملال و بیهودگی و پوچی و افسردگی همراه است. گرچه بیکاری گاهی ناشی از علل خارج از توان و اراده فرد است اما واقعیت آن است که انسان در صورت همت کردن می‌تواند سرانجام کاری بیابد:

فلک به چشم بزرگی کند نگاه در آنک

بهانه هیچ نیارد ز بهر خردی کار

به گفته حضرت علی (ع) یکی از نشانه‌های پرهیزگاران این است که در جستجوی کسب حلال هستند و ایشان می‌فرمایند: «کار نیک به جا آورید و آن را هر مقدار که باشد، کوچک شمرید.» و البته کار شایسته آن است که با نام خدا آغاز و به قصد نزدیکی به او انجام شود. ختم کلام، این بیت از ظهوری ترشیزی:

آنان که جان فدای نگاری نکرده‌اند

همکارشان مباش که کاری نکرده‌اند


دکتر فربد فدابی
مدیر گروه روان‌پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی