الگوسازی غلط، ممنوع!

از دیدگاه آسیب‌شناسی رفتاری، گسترش ارزش‌های ظاهری در جامعه، مهم‌ترین و اصلی‌ترین عارضه افزایش جراحی‌های زیبایی در جامعه است. به‌گونه‌ای که فردی که عمل زیبایی در صورت یا …

از دیدگاه آسیب‌شناسی رفتاری، گسترش ارزش‌های ظاهری در جامعه، مهم‌ترین و اصلی‌ترین عارضه افزایش جراحی‌های زیبایی در جامعه است.
به‌گونه‌ای که فردی که عمل زیبایی در صورت یا اعضای بدن خود انجام نداده و چهره و اندام طبیعی‌اش را حفظ کرده است، احساس حقارت می‌کند و همواره تصور می‌کند برای اینکه در جامعه پذیرفته شود، باید ظاهرش را تغییر دهد وگرنه مورد تمسخر قرار خواهد گرفت. از سوی دیگر، گسترش الگوهای رفتاری منفی در جامعه نوعی اضطراب‌ اجتماعی به‌خصوص در بین زنان و دختران ایجاد خواهدکرد. یعنی همواره افراد به فکر تغییر در چهره و اندام خود هستند و همین امر اضطراب و استرس را در آنها به وجود می‌آورد.
از سوی دیگر، حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد الگوهای جامعه مانند ورزشکاران و هنرپیشگان و هنرمندان، دست به عمل‌های زیبایی زده‌اند و همین امر باعث الگوسازی در جامعه می‌شود. برخی نشریه‌ها نیز چهره‌های دست‌کاری و جراحی‌شده هنرپیشگان و ورزشکاران را در صفحه‌های مجله‌ها و روی جلد خود می‌اندازند که باعث ایجاد الگوی منفی رفتاری در جامعه می‌شود. تبعات این الگوسازی آنقدر شدید است که حتی افرادی که توانایی عمل جراحی بینی ندارند، روی بینی خود چسب می‌زنند تا تظاهر به جراحی کنند و از کاروان زیباشدگان عقب نمانند. همان‌طور که می‌دانید کشور ما از نظر جراحی بینی بعد از برزیل مقام دوم را در دنیا دارد که علت آن را کاستی‌های رفتاری و روانی ناشی از چشم و هم‌چشمی و ناهنجاری‌های روانی مانند فوبیای زشتی هراسی می‌توان جستجو کرد.
فوبیای زشتی هراسی بیشتر در دختران ۱۷ تا ۳۵ سال دیده می‌شود و ناشی از حالت رقابت یا الگوبرداری از چهره‌های سینمایی، ورزشکاران و هنرمندان است. صرف‌نظر از هزینه‌های هنگفتی که صرف این عمل‌ها می‌شود، بسیاری از افراد بعد از عمل دچار افسردگی می‌شوند، چون به سختی پول جور کرده‌اند تا چهره‌شان زیبا یا شبیه یک هنرپیشه شود اما تفاوت چندانی نکرده یا چهره دلخواه به دست نیامده است، بنابراین افسردگی به سراغ فرد می‌آید.

دکتر مجید ابهری
جامعه‌شناس و رفتارشناس
عضو هیات علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی