نورسنج EXPOSURE METER

یک پیل نور برقی که آمپرسنج مناسبی را به‌کار اندازد. در عکاسی برای تعیین مقدار نور به‌کار می‌رود. با استفاده از آن می‌توانیم گشادگی دهانهٔ دوربین را متناسب با زمان تعیین کنیم. ▪ …

یک پیل نور برقی که آمپرسنج مناسبی را به‌کار اندازد. در عکاسی برای تعیین مقدار نور به‌کار می‌رود. با استفاده از آن می‌توانیم گشادگی دهانهٔ دوربین را متناسب با زمان تعیین کنیم.
▪ نورسنج: وسیله‌ای برای اندازه‌گیری شدت نور منعکس شده از سوژه برای تنظیم دقیق مقدار نوردهی به فیلم. در عکاسی نورسنج‌های مدرن مجهز به سلول‌های نوری هستند که به یک دستگاه نشان‌دهنده مرتبط گردیده‌اند. [۱۲]
نورسنج وسیله‌ای که شدت نور یک چشمهٔ نوری را اندازه می‌گیرد، یا شدت نور چشم‌های نوری مختلف را با یکدیگر مقایسه می‌کند. [۲۷]
▪ نورسنج اسپات SPOT BRIGHTNESS METER: وسیله نورسنجی متمرکز نوری که از آن برای کنترل مقدار نوردهی بخشی از صحنه در تلویزیون و سینما استفاده می‌شود. با این وسیله می‌توان درخشانی و درخشندگی بازگردان شده از یک سوژه به دوربین را نیز اندازه‌گیری کرد. [۱۳]
▪ نورسنج EXPOSURE METER: یک سلول فوتو الکتریک راه‌انداز یک سنجه نمایشگر مناسب (مانند عقربه) که در عکاسی برای تشخیص مقدار نور مناسب به‌کار می‌رود، به‌طوری‌که بتوان سرعت دریچه و قطر روزنهٔ دیافراگم را برای یک فیلم با (حساسیت) معین، با دقت تعیین کرد.
▪ نورسنج/فوتومتر PHOTOMETER: اسبابی برای مقایسه شدت نور چشمه‌های نور. این چشمه اصلاً از وسیله‌هائی تشکیل یافته‌اند که یک چشمه نور مرئی برای مقایسه با یک چشمهٔ استاندارد آماده می‌کنند. تجهیزات جدیدتر بر اثر فوتوالکتریک متکی‌اند. در نجوم نورسنج‌های فوتوالکتریک برای اندازه‌گیری شدت نور گسیلی از ستارگان کاربرد دارد. [۲۷]
▪ نورسنج PHOTOMETER: وسیله‌ای برای اندازه‌گیری و مقایسه شدت روشنائی منابع نوری است. در نجوم از نورسنج‌های فتوالکتریک برای اندازه‌گیری شدت نور ستاره‌های دوردست استفاده می‌شود. [۳۲]
نورسنج اسبابی که برای اندازه‌گیری شدت یک منبع نور به‌کار می‌رود اساس آن مبتنی بر این است که اگر منبع نور از صفحه‌ای که به‌وسیله آن روشن می‌شود دور شود. نورتاب آن بر صفحه به نسبت عکس مجذور فاصله کاهش پیدا می‌کند. ساده‌ترین نورسنج‌ها نورسنج جولی، به نام مخترع آن جان جولی (۱۸۵۷ ـ ۱۹۳۳) فیزیکدان ایرلندی است. درین نورسنج صفحه‌ای از پارافین را که میان آن یک ورق قلع قرار داده اشت. میان دو منبع نور A و B قرار می‌دهند. اگر از لبه این صفحه به آن طرف نگاه کنید، با جابه‌جا کردن یکی از دو منبع هنگامی می‌رسد که بازتاب دو روی صفحه به‌نظر یکسان برسد. درین حالت بنا بر قوانین نورسنجی با اندازه گرفتن فواصل dA و dB می‌توان شدت منبع B را به‌دست آورد.
▪ نورسنج عکاسی Photo Exposure Meter: برای به‌دست آوردن یک عکس خوب به هنگام شب احتیاج به یک دستگاه نورسنج بسیار دقیق داریم. نورسنج‌های معمولی که به هنگام روز از آنها استفاده می‌شود به غیر از این دستگاه حساس است همانطور که می‌دانیم ترانزیستورها قادرند یک جریان بسیار ضعیف را به مقدار قابل ملاحظه‌ای تقویت نمایند. با قرارداد یک میلی آمپر متر در مدار کلکتور ترانزیستور می‌توان شدت نورهای بسیار ضعیفی را که توسط فتوسل دریافت می‌شود اندازه گرفت.
ـ شرح دستگاه: در این دستگاه یک فتوسل معمولی برای تبدیل انرژی نورانی به الکتریکی به‌کار رفته. این فتوسل، داخل یک استوانه کائوچویی یا فلزی که به رنگ سیاه نقاشی شده است قرار دارد و استوانه مزبور در بالای یک قوطی آلومینیومی یا مقوائی به اندازه‌های ۳٭۷٭۱۰ سانتیمتر نصب شده. آمپرمتر دستگاه روی جعبه نصب و یک کلید شستی به‌عنوان کلید دستگاه به‌کار می‌رود و استوانه سیاه‌رنگ که داخل آن فتوسل قرار دارد از نفوذ نورهای غیرمستقیم و انعکاسی جلوگیری کرده و بالطبع به دقیق بودن سنجش نور کمک می‌کند.
درجه‌بندی صفحه نورسنج را می‌توان با یک نورسنج استاندارد تجاری مطابقت و مدرج کرد جریان ضعیف الکتریکی که در اثر تابش نور به فتوسل حاصل می‌شود به پایه ترانزیستور اعمال و تقویت شده آن به آمپرمتر وصل می‌شود، مقاومت R که به‌طور موازی با میلی‌آمپرمتر قرار گرفته از خراب شدن آن در مقابل نورهای شدیدی که مستقیماً روی فتوسل می‌تابد جلوگیری کرده و باعث می‌شود که ضربه عقربه گالوانومتر دستگاه در مقابل تابش مستقیم آفتاب که ممکن است به‌طور احتمالی روی فتوسل بتابد تعدیل شود.
دستگاه را پس از مونتاژ داخل جعبه نایلونی یا فلزی قرار داده و استوانه فتوسل را به درازای یک اینچ و به رنگ سیاه انتخاب و بالای قوطی نصب کنید. [۳۳]

۱۲ـ مارکوس ـ ترجمه حسین کاظم‌زاده
۱۳ـ فرهنگ فن سینما و تلویزیون ـ روشن صمدی
۲۷ـ فرهنگ اصطلاحات الکترونیک کاربردی ـ عبدالله ارگانی
۳۲ـ مدارهای الکترونیکی و طرز کار آنها ـ ترجمه ویگن ساهاکیان
۳۳ـ محمود ابراهیم‌زاده فرزانه