دیگ بخار

بخار همواره یکی از خادمان قابل اعتماد بشر بوده است. گرچه امروزه نیروی الکتریسته بیشترین سهم را در تأمین نیازهای ما به انرژی دارد ولی لازمست بدانیم که برق مورد استفاده‌مان …

بخار همواره یکی از خادمان قابل اعتماد بشر بوده است. گرچه امروزه نیروی الکتریسته بیشترین سهم را در تأمین نیازهای ما به انرژی دارد ولی لازمست بدانیم که برق مورد استفاده‌مان ینز در نتیجه چرخش ژنراتوری حاصل شده ه نیروی محرکه آن بخرا بوده و حتی در مورد مولدهای هسته‌ای نیز بایدگفت انرژی حرارتی ابتدا به بخار تبدیل شده، سپس صرف ایجاد نیروی الکتریسیته گردیده است.
در بعضی کشورها مصرف برق هر ۱۰ سال دو برابر می‌شود و گرچه تقریباً در همه جا از نیروی سدها حداکثر استفاده به‌عمل می‌آید، با این همه تقریباً ۹۰ درصد برق مورد مصرف، توسط گرداننده‌های بخار تولید می‌گردد. اکثر کشتی‌های جهان، صنایع بزرگ و بالاخره گرم‌کننده‌های خانگی از انرژی حرارتی بخار بهره می‌برند.
امروزه مولدهای بخار یا دیگ‌های بخار در اندازه‌های مختلف، از گرم کننده‌های یک واحد مسکونی کوچک گرفته تا دیگ‌هایی با ظرفیت ۱۰ میلیون پوند و فشاری بین ۲۵۰۰ تا ۴۰۰۰ پوند بر اینچ مربع و با دمای فوق اشباع بیش از ۱۰۰۰of ساخته می‌شوند.
ضریب بالای اطمینان و ایمنی دیگ‌های بخار امروزی مرهون تجربیات یکصد ساله طراحان، سازندگان و گردانندگان آنها می‌باشد. از جمله پیشرفت‌های حاصله می‌توان از افزایش کیفیت بخار و آب، بهبود نتایج انتقال حرارت، مدار گردش آب در دیگ و بالاخره سیستم احتراق نام برد. نوع آلیاژ به کار رفته در ساختمان دیگ‌ها نیز دارای کیفیت و استحکام بهتری شده و تکنولوژی ساخت و بازرسی آلیاژهای جدید چشمگیر بوده و علاوه بر این استانداردهای خاصی جهت یکنواخت کردن امور طراحی، ساخت و بازرسی ظروف تحت فشار در نظر گرفته شده است.
تهیه بخار به کمک انرژی هسته‌ای که نتیجه کاربرد مشترک فیزیک هسته‌ای و صنعت تولید بخار است از دیگر پیشرفت‌های اخیر می‌باشد. در چندین دهه گذشته از انرژی هسته‌ای در کشتی‌ها و نیز نیروگاه‌های حرارتی استفاده شده که بعضی از آنها با بزرگترین نیروگاه‌های حرارتی مشابه برابری می‌کند.
● دیگ بخار
کاربرد بخار آب پرفشار در ماشین‌های تک استوانه‌ای و بدون کندانسور و در ماشین‌های دو استوانه‌ای بستگی خاصی با ساخت دیگ‌های بخار نوع جدید داشت.
دیگ بخار بزرگی به‌وسیله بولتن و وات ساخته می‌شد که مقطع مستطیلی و سقف گنبدی داشت، کف آن فرو رفته بود و از گرمای آتشدان استفاده کامل می‌برد، بعدها نوعی دیگ بخار استوانه‌ای به نام دیگ بخار فرانسوی یا دیگ بخار لنکشر معروف بود. میان سال‌های ۱۸۲۵ ـ ۱۸۳۰وسایل دودگیری و پنجره‌های گردان ساخته شد.
در اواخر قرن نوزدهم انواع گوناگونی دیگ بخار لوله‌ای را طرح کردند، به‌ویژه وولف نوعی دیگر بخار با چندین لولهٔ بزرگ اختراع کرد که به‌خوبی کار می‌کرد.
● تحول در ساخت
کاربرد چدن رد ساخت دیگ بخار مایهٔ پیشرفت و همچین زیبائی ظاهری و کارآمدی دیگ بخار گشت علاوه بر این برخی قطعات برنجی یا مفرغی از جمله پایه‌ها، بالشتک‌ها، تلمبه‌های روغنکاری، پلاک‌ها به دیگ بخار افزوده می‌شد.
پیشرفت مکانیک صنعتی، تکامل ساختمان ماشین‌های بخار را امکان‌پذیر کرد، لولاها، پاشنه‌ها، طوقه‌ها، کشورها، شیارها، چنگال‌ها، بوشنها، لنگ‌ها، قرقره‌ها در زمره قطعات تولیدی کارخانه‌های فلزگیری درآمدند و صنعتگران شکل‌های سنتی ماشین را ظریفتر کردند.