خیش

در گذشته دو نوع خیش بکار می‌رفت: ۱) خیش با خاک گردان ثابت ۲) خیش دو شاخه‌ای با مالبند سینه‌ای برآمده ـ تنها اصلاحی که در این ابزارها به‌عمل آمد ظاهراً درجه‌ای بود که آنرا بالا …

در گذشته دو نوع خیش بکار می‌رفت:
۱) خیش با خاک گردان ثابت
۲) خیش دو شاخه‌ای با مالبند سینه‌ای برآمده ـ تنها اصلاحی که در این ابزارها به‌عمل آمد ظاهراً درجه‌ای بود که آنرا بالا می‌آورد. ظاهراً در همین هنگام برای توپ هم از درجه استفاده می‌شد. نمونه‌ای از این خیش مربوط به اوایل سده پانزدهم به تصویر کشیده شده ـ مالبند سینه‌ای دو چرخ داردکه وسیلهٔ بالا برنده‌ای را حمل می‌کند که از تنهٔ چند شاخه درخت است. میلهٔ گاو آهن روی این بالا بر مستقر است با یک گوه چوبی که می‌توان آنرا در ردیفی از پنج سوراخ که در طول میله ایجاد شده است وارد کرد، ارتفاع معین می‌شود. هر اندازه که گوه نزدیکتر به تیغه باشد، مالبند تنگتر خواهد شد و خیش با عمق کمتری وارد زمین می‌شود این سیستم برای درجه بندی عمق شخم است. این نوع خیش در آن روزگار کاملترین نوع خیش در فرانسه پیش از انقلاب در تکنولوژی کشاورزی در سده نوزدهم بود.
● خیش
کشاورزان آمریکائی مهاجر در سده هجدهم از خیشی استفاده می‌کردند که از جنس چوب بود و یک خاک برگردان آهنی داشت. چارلز بولد از مردم نیوجرسی در ۱۷۹۷ خیشی از جنس چدن ساخت اما کشاورزان محافظه کار می‌گفتند آهن خاک را مسموم می‌کند. بعدها چثروود از مردم نیویورک (۱۷۷۴ ـ ۱۸۳۴) مدل پیشرفته خیش نیوبولدرا به ثبت رساند. کشاورزان اندک‌اندک به استفاده از خیش‌های آهنی تازه خوکردند و مقارن با مرگ وود، مهاجران آمریکائی در خیش‌های تازه در زمین‌های بکر کشاورزی اوهایوو منطقه دریاچه‌های بزرگ سود جستند، اما خیش چدنی سنگین، بددست، شکستنی و بسختی قابل پرداخت بود. چلنگران با استعدادی که در نواحی کشاورزی ایلی نویزکار می‌کردند. اصلاحات بسیاری در خیش بعمل آوردند. جان دیر Deere و (۱۸۰۴ ـ ۱۸۸۶) یکی از همین چلنگران بود که صفحه‌های فلزی مدور را به خیش و خاک برگردان افزود. این اقدام به اندازه‌ای موفق بود که او کارخانه مشهور دیر را در سال ۱۸۷۴ گشود. پس از او جیمز آلیور مهاجر اسکاتلندی (۱۸۲۳ ـ ۱۹۰۸) خیشی از آهن محکم ساخت و کارخانه‌اش را در ساوث بند ایندیانا گشود.
خیش اساساً یک خیش گاو آهن برگردان‌دار عبارتست از گوه‌ای سه پهلو که در آن کفش (زمین سو) و صفحه افقی مشتمل بر لبه تیغه، پهلوی مسطح روئین تیغه و صفحه برگردان پهلوی منحنی شکل این گوه را تشکیل می‌دهند وظایف عمده خیش عبارتند از برش، شکستن و برگردان کردن لایه شخم تا اینکه مواد اضافی سطحی پوشانده شوند. اندازه خیش گاو آهن برگردان‌دار عبارتست از عرض شیاری که برای برش آن خیش مزبور طراحی شد از نقطه نظر کارآئی به انواع معمول و متداول، خیش‌های همه منظوره، خیش‌های زمین‌های مکشی، خیش‌های شخم عمیق، خیش‌های اراضی چمن‌زار، خیش‌های سیاه خاک.