چکش

به‌نظر می‌رسد که آدمیان نخستین به چکش سنگی خود دسته‌ای افزودند و آنرا به‌صورت امروزی درآوردند. معمولاً نخست از یک سنگ چخماق یا چوبدست سنگین به‌جای دسته چکش استفاده می‌کردند …

به‌نظر می‌رسد که آدمیان نخستین به چکش سنگی خود دسته‌ای افزودند و آنرا به‌صورت امروزی درآوردند. معمولاً نخست از یک سنگ چخماق یا چوبدست سنگین به‌جای دسته چکش استفاده می‌کردند تا اینکه رفته رفته با شکیبائی شیاری دور سرچکش سنگی ایجاد کرده و قادر شدند چوبی را دور آن خم کرده و بعد با پوست یا الیاف گیاهی آنرا بسته چون توانسته سنگ را سوراخ کند دسته را در نقطه‌ای که اصطلاحاً چشم نامیده می‌شود محکم جا داد و گاهی اوقات اطراف آن سوراخ را با قیری که در برخی نقاط یافت می‌شد پر می‌کرد.
نخست چکش از سنگ ساخته شد، آنگاه از مس، مفرغ، آهن و سرانجام از فولاد ساخته شد.
چکش امروزه انواع گوناگون دارد و متداولترین آنها شاید چکش میخ‌کش باشد که در کفاشی‌ها و خانه‌ها و غیره کاربرد دارد.
پس از چکش میخ‌کش، چکشی است که آهنگران و مکانیک‌ها به انواع گوناگون، به‌کار می‌برند.
سازندگان پاره‌ای از صنایع دستی برنجی، نقره‌ای یا طلائی از نوعی چکش استفاده می‌کنند.
چکش بنائی و آجر چینی نیز نوعی از انواع چکش است. به چکش سنگین با دسته بلند پتک آهنگری و سنگ شکن می‌گویند.
امروزه به‌قدری چکش در صنعت کاربردهای فراوانی دارد که بر شمردن آنها بسیار مطول می‌باشد.
● چکش مکانیکی
برای شکل دادن قطعات با ابعاد متوسط، کاربرد چکش‌های مکانیکی دارای میل‌لنگ تعمیم یافت و طی نیمهٔ نخست سده نوزدهم تعداد زیادی چکش چدنی ساخته شد که دسته بادامکدار آنها را دیگر نه چرخاب بلکه تسمه انتقال حرکت می‌گردانید.
● چکش بخار
ماریوت بر پایه چدنی اولیه چکش مکانیکی یک موتور بخار نصب کرد و چکش مکانیکی که به تعدادی فنر مجهز بود سقوط سر چکش را تسریع می‌کرد. مجموعه دستگاه حدود پنج تن وزن داشت. ماریوت مدل‌های کوچکترین نیز ساخت که وزن سرچکش ۲۰ کیلوگرم و قطر قاعده استوانهٔ آن، تنها ۱۰۰ میلیمتر بود.
● چکش هاونی
اختراع نوع بخاری این چکش را به نازمیث و در سال ۱۸۴۱ نسبت می‌دهند. چنین دستگاهی در سال ۱۸۳۶ در کارگاه فرانسوا کاوه در پاریس کار می‌کرد. در این کارگاه یک چکش میل لنگی قرار داشت و ۲۴ مرد دستهٔ بادامکدار را می‌گردانیدند.
کاوه سرانجام از یک ماشین بخار نوساندار به قدرت ۱۶ اسب استفاده کرد. کاوه دستگاهی ساخت که با ماشین بخار با قدرت ۱۴۰ اسب کار می‌کرد و قطعات آهنی ۲۰ تنی را می‌کوبید.
از سال ۱۸۴۲ کارخانه‌ەای کروز چندین چکش هاونی ۵ و ۲ و ۳ تنی سقوطی ساخت.
● چکش بخاری
بر پایه یک نقشه، اختراع چکش بخاری را مدیون لئوناردو هستیم. این چکش وسیله‌ای بسیار پیچیده است که پی‌درپی بادامک‌ها و وزنه‌های تعادل، عمل می‌کنند. در حقیقت یک چکش ساده است که نمی‌بایست چنین بزرگ باشد. نوع ساده‌ای از این چکش تا پایان سدهٔ نوزدهم در کار بود. کار کردن با چنین ابزاری می‌بایست بسیار دشوارتر باشد و برتری چندانی بر چکش هیدرولیکی ندارد.
● چکش‌ها
این ابزارها در آهنگری کاربرد مداوم دارد و در انواع گوناگون ساخته شده است.
۱) سرگرد
۲) سرتبری
۳) سرصیلبی چکش کاری عبارت از عملیاتی است که با چکش بر روی فلز انجام می‌شود تا با فرو بردن یا فشردن آن در نقاط مختلف زیر ضربات دیگر نواحی مجاور گسترش یابند یا کشیده شوند.