ـ در زمان لوئی یازدهم، کشیشی شیطانصفت، "کازیمودو" (چینی)، گوژپشتی ناشنوا را که در کلیسای نتردام زندگی میکند، وادار میکند تا "اسمرالدا" (روت میلر)، کولی جوان را برای او برباید. یک افسر بهنام "فیوس" (کری)، "اسمرالدا" را نجات میدهد و او دلباخته "فیوس" میشود. کشیش بساط شلاق خوردن "کازیمودو" را فراهم میآورد و "اسمرالدا"، برای او آب میآورد، "کازیمودو" نیز عبد و عبید "اسمرالدا" میشود. سرانجام وقتی در اثر توطئههای کشیش، "اسمرالدا" به جرم سوءقصد به جان "فیوس"، محکوم به مرگ میشود...
ـ "کازیمودو"ی چینی هنوز بینظیر است. صرفنظر از گریم عجیب و گروتسک چهره او، حالت نگاه و زبان آویزانش نیز، که او را به حیوان نزدیک میکند، در یادها میماند. امروز با نگاهی دوباره به فیلم، این نکته روشن میشود که گوژپشت نتردام از یک بازی مرکزی حماسی بهرهمند است اما الزاماً خود اثری حماسی نیست. طراحی صحنه خیرهکننده فیلم کار هانس دریر است. بعضی از نسخههای مشهور دیگر: ویلیام دینرله (۱۹۳۹)، ژان دلانوآ (۱۹۵۷) و والت دیزنی (۱۹۹۷).