سازمان برنامه و بودجه از سازمان‌هاى ستادى کشور است که در سال ۱۳۲۷ به عنوان يکى از پايه‌هاى نظام اقتصادى ايران به وجود آمد و امروزه يکى از عمده‌ترين ارکان اقتصادى اجتماعى و فرهنگى نظام محسوب مى‌شود و به عنوان يکى از معاونت‌هاى رياست جمهورى اسلامى ايران انجام وظيفه مى‌کند.
وظايف
۱. انجام مطالعات و بررسى‌هاى اقتصادى و اجتماعى و پيش‌بينى منابع کشور به منظور تهيه و تنظيم سياست‌ها و برنامه‌هاى بلندمدت، ميان‌مدت و کوتاه‌مدت و همچنين بودجه‌هاى سالانه
۲. مطالعه و بررسى و انجام امور مربوط به برنامهريزى در چارچوب نظام برنامهريزى کشور
۳. پيشنهاد خط‌‌مشى‌ها و سياست‌هاى مربوط به بودجهٔ کل کشور به شوراى اقتصاد
۴. تخصيص منابع کشور براى فعاليت‌هاى جارى و عمليات عمرانى در چارچوب برنامه‌ها و سياست‌هاى توسعهٔ کشور
۵. تهيه و تنظيم بودجهٔ کل کشور با همکارى دستگاههاى ذيربط
۶. نظارت مستمر بر اجراى برنامه‌ها و پيشرفت سالانهٔ آنها
۷. تعيين ضوابط اقتصادي، اجتماعي، فني، و مالى به منظور ارزيابى فعاليت‌هاى انجام شده در دستگاههاى اجرايى
۸. ارزشيابى کارآيى و عملکرد دستگاههاى اجرايى کشور و گزارش آن به رئيس جمهورى
۹. تشخيص صلاحيت و طبقه‌بندى مهندسان مشاور و پيمانکاران و ارزيابى مداوم فعاليت‌هاى آنها
۱۰. تعيين معيارها و ضوابط و تنظيم اصول کلى و شرايط عمومى قراردادهاى مربوط به طرحهاى عمرانى
۱۱. تعيين و مشخص کردن وام‌ها و اعتبارات خارجى مورد نياز براى برنامه‌ها و طرح‌ها (مادۀ ۲۵ قانون برنامه و بودجه)
۱۲. اتخاذ روش مناسب براى اخذ گزارش از کليه دستگاه‌ها به منظور تهيه و ارائه گزارش‌هاى جامع عملکرد هر دوره از برنامه و انتشار اين گزارش‌ها براى اطلاع عموم
۱۳. تخصيص اعتبارات براى طرح‌ها و فعاليت‌ها براساس گزارش‌هاى ارزشيابى و نظارت
۱۴. بررسى و اظهارنظر دربارۀ گزارش‌ها و مسائلى که بايد در شوراى اقتصاد مطرح شود.
۱۵. انجام امور دبيرخانهٔ شوراى عالى انفورماتيک
۱۶. فراهم آوردن امکانات و تأمين آمارهاى مورد نياز و ايجاد هماهنگى در زمينهٔ فعاليت‌هاى اطلاعاتى و آمارى کشور
۱۷. کاربرد اطلاعات به دست آمده از ماهواره‌هاى منابع زمينى در مطالعه و بررسى و برنامهريزى
۱۸. نظارت بر انجام امور نقشه‌بردارى زمينى و هوايى در چارچوب قانون سازمان نقشه‌بردارى در حدود وظايف مربوط
۱۹. نظارت بر انجام امور مربوط به پژوهش در امر برنامهريزى و توسعه در قالب اساسنامهٔ مؤسسهٔ عالى پژوهش در برنامهريزى و توسعه
مراجعان سازمان
۱. نمايندگان دستگاههاى اجرايي، براى ارائه و طرح پيشنهاد در زمينهٔ تأمين بودجه، مبادلهٔ موافقتنامه‌ها، تخصيص اعتبار، تعيين مشاور و پيمانکار براى طرحهاى عمرانى
۲. واحدهاى خدمات مشاوره (مهندسين مشاور) و واحدهاى ساخت پيمانکاران و مشاوران داخلى براى تشخيص صلاحيت و تعيين رتبه
۳. شرکت‌هاى رايانه‌اي، براى دريافت مجوز ورود رايانه و لوازم آن
۴. نمايندگان دستگاههاى اجرايي، براى شرکت در جلسات کميسيون‌هاى شوراى اقتصاد و شوراها و جلسات مشترک
۵. محققان و دانش‌پژوهان، براى مراجعه به کتابخانهٔ سازمان برنامه و بودجه يا استفاده از اطلاعات تهيه شده به وسيله مديريت‌ها و دفاتر
نحوهٔ راهنمايى مراجعان
سازمان برنامه بودجه به عنوان يک سازمان تخصصى و کارشناسي، فعاليت‌هاى ستادى و هماهنگى و تلفيق برنامه و بودجهٔ وزارتخانه‌ها و ساير سازمان‌هاى دولتى را بر عهده دارد.
بر همين اساس، در مواردى که افراد مراجعه‌کننده به سازمان از نمايندگان دستگاههاى اجرايى و پيمانکاران و مشاوران و شرکت‌هاى رايانه‌اى باشند، پس از مراجعه به واحد اطلاعات و راهنمايى سازمان که وظيفهٔ راهنمايى مراجعان را برعهده دارد، به دفاتر مربوط مراجعه مى‌کنند.
ساير مراجعان سازمان، مانند محققان و دانش‌پژوهان، پس از مراجعه به سازمان، برحسب نوع، يا به کتابخانه مراجعه مى‌کنند يا به روابط عمومى معرفى مى‌شوند. کارشناسان روابط عمومى با توجه به موضوعات تحقيقاتي، پس از هماهنگي، افراد را به کتابخانه يا دفاتر موردنظر معرفى مى‌کنند.