در سال ۱۲۷۵ به اهتمام چند تن از فضلا و دانشمندان، انجمنى به‌نام انجمن معارف تأسيس گرديد. اين انجمن موفق به تأسيس و نگهدارى تعدادى مدرسه شد و چند کتاب درسى را به‌طرز جديد تهيه کرد و کتابخانهٔ ملى را بنيان گذارد و روزنامهٔ معارف را داير کرد.
در سال ۱۳۰۰ قانون تأسيس شوراى عالى معارف به تصويب مجلس شوراى ملى وقت رسيد.
طبق مفاد مادهٔ ۲ قانون مذکور، شوراى عالى ده عضو رسمى داشته و براساس مفاد مادهٔ ۸ آن به‌منظور تحرير مذاکرات و نوشته‌ها و ضبط دفاتر و اسناد و تهيهٔ گزارش‌هاى لازم شوراى عالى داراى سازمانى ادارى به‌نام دارالانشاء بوده است.
در سال ۱۳۱۶، وزارت معارف به وزارت فرهنگ تغيير نام يافت و به تبع آن شوراى عالى معارف به شوراى عالى فرهنگ تغييرنام پيدا کرد.
در سال ۱۳۳۱ لايحهٔ قانونى شوراى عالى فرهنگ به تصويب مجلسين سنا و شوراى ملى وقت رسيد. اين شورا براساس مادهٔ ۵ لايحهٔ مذکور به‌منظور تنظيم امور دفتري، سازمانى ادارى به‌نام دبيرخانه داشته است.
در سال ۱۳۴۳، طبق قانون مصوب، وزارت فرهنگ به وزارت آموزش و پرورش، فرهنگ و هنر و سازمان اوقاف تفکيک شد و در سال ۱۳۴۵ آئين‌نامهٔ شوراى عالى آموزش و پرورش به تصويب مجلسين وقت رسيد که برابر مادهٔ ۴ آن، شوراى عالى داراى ۱۱ نفر عضو بوده و براساس مادهٔ ۸ آن براى ثبت تصميمات شورا و ابلاغ آن به ادارات، سازمانى ادارى به‌نام دبيرخانه داشته است.