اﷲآباد. [ اَل ْ لاه ] (اِخ ) شهر مقدسی است در شمال غربی هندوستان که در محل تلاقی رودخانه های گنگ و جومنا واقع است . این شهر حاکم نشین ایالتهایی است که از اگره و آئود تشکیل یافته اند. سکنه ٔ آن 332000 تن و محصول مهم آن معدنیات و ابزار مکانیکی و پشم است . صاحب قاموس الاعلام ترکی آرد:
اﷲآبادیا اله آباد یکی از شهرهای بزرگ هندوستان است که در محل تلاقی گنگ و جومنا و در شمال غربی کلکته بفاصله ٔ 795 هزار گز و جنوب شرقی دهلی بفاصله ٔ 625 هزار گز واقع است ، و از اگره 461 هزار گز فاصله دارد. شهر قدیمی در ساحل شمالی رود جومنا با ساختمانهای نامنظم و معابر تنگ واقع است و شهر جدید توسط انگلیسیان ساخته شده و روز بروز در توسعه است و در ساحل جنوبی «جومنا» قرار دارد. در سه هزارگزی شهر قلعه ٔ استواری است که توسط اکبرشاه ساخته شده است . این شهر از قدیم نزدهندیان مقدس بوده است و اکنون با آنکه شهری اسلامی گردیده همچنان زیارتگاه هندیان است . نام قدیمی آن «پرایانما» بود و از زمانی که اکبرشاه آن را تعمیر کرد اﷲآباد نامیده شد. این شهر محل تلاقی خطوط راه آهن است و در مرکز هندوستان قرار گرفته و از اینرو شهری مهم بشمار میرود. ایالت اﷲآباد در قسمت کلکته است و به شش قضا تقسیم میشود مساحت آن 35000 هزار گز مربع و زمینهای آن حاصلخیز و محصول مهم آن پنبه و نیل و تریاک است - انتهی . و رجوع به قاموس الاعلام ترکی ج 2 ص 1026 و ضمیمه ٔ معجم البلدان ص 363 و لغات تاریخیه و جغرافیه ٔ ترکی ج 1 شود.